Στον κατάλογο με τις μεγάλες οινικές επιχειρήσεις του αμπελοοινικού κλάδου, ενός από τους δυναμικότερους και αναμφίβολα από τους πλέον εξωστρεφείς της ελληνικής οικονομίας, μια διακριτή θέση κατέχει η ZOINOS WINERY. Παράγοντας εκλεκτά οινικά προϊόντα, αναγνωρίσιμα στην εγχώρια αγορά αλλά σταδιακά και στη διεθνή όπου πλέον έχει έναν σταθερό προσανατολισμό, η συνεταιριστική οινοβιομηχανία της Ηπείρου, γνωστή παλαιότερα ως Ζίτσα, από το όνομα της περιοχής με τις σπάνιες ποικιλίες αμπελιών όπου είναι άλλωστε και η έδρα της, θεωρείται μια από τις σύγχρονες μονάδες του κλάδου αλλά ταυτόχρονα και από τις πιο μεγάλες με το ευρύ δίκτυο συνεργασιών που αναπτύσσει.
Αφετηρία
Πίσω από την δημιουργία της ισχυρής συνεταιριστικής οινικής επιχείρησης βρίσκεται το ανήσυχο και φιλοπρόοδο πνεύμα των αμπελουργών της περιοχής, και το οποίο φυσικά χαρακτηρίζει, όπως είναι γνωστό, διαχρονικά την Ήπειρο. Χρονική αφετηρία είναι το 1954, μια εποχή που ακόμη η χώρα μετρά πληγές από τον πόλεμο και όσα ακολούθησαν, με την ίδρυση από τους αμπελουργούς της Ζίτσας του πρώτου Οινοποιητικού Συνεταιρισμού με μικρές εγκαταστάσεις.
Οι εργώδεις προσπάθειες οδηγούν το 1973 στην ίδρυση του σύγχρονου Οινοποιείου της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ιωαννίνων, κι ενώ ήδη από το 1972 οι οίνοι της ζώνης Ζίτσας αναγνωρίζονται και νομοθετικά ως ΠΟΠ.
Τον Ιούνιο του 2006 το Οινοποιείο κάνει το επόμενο αποφασιστικό βήμα, αποσπάται από την ΕΑΣ Ιωαννίνων και δημιουργείται η ZOINOS WINERY.
Σήμερα
Η εταιρεία απασχολεί γύρω στα τριάντα άτομα, διοικητικά στελέχη, ασχολούμενους με την παραγωγική διαδικασία και τον ποιοτικό έλεγχο, καθώς και υψηλού επιπέδου οινολόγους και χημικούς.
Επίσης συνεργάζεται με μεγάλο αριθμό παραγωγών, εφαρμόζοντας σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας και οινοποίησης τόσο για τις αυτόχθονες ποικιλίες Ντεμπίνα, Βλάχικο και Μπεκάρι όσο και για τις διεθνείς όπως το Chardonnay, Traminer, Merlot, Cabernet Sauvignon, επενδύοντας διαρκώς στην ποιοτική αναβάθμιση των προϊόντων της πετυχαίνοντας ταυτόχρονα την καλύτερη δυνατή σχέση ποιότητας και τιμής. Στα άμεσα σχέδια είναι η φύτευση νέου αμπελώνα 130 στρεμμάτων στην Ζίτσα, ενώ η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός του αποστακτηρίου στην Ζίτσα έχει ολοκληρωθεί και έχει μετατραπεί σε επισκέψιμο χώρο.
Ταυτόχρονα η ZOINOS WINERY έχει αναπτύξει ένα ευρύ δίκτυο συνεργασιών με συνεταιρισμούς άλλων περιοχών, γεγονός που ενισχύει τη θέση της κατατάσσοντάς την στις μεγάλες οινοποιητικές μονάδες της χώρας. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια υλοποιήθηκε επενδυτικό πρόγραμμα για τον εκσυγχρονισμό του οινοποιείου στη Ζίτσα και τη δημιουργία νέου κέντρου διανομής και εξυπηρέτησης πελατών σ
Σημειώνεται ότι η οινοβιομηχανία της Ζίτσας έχει ένα από τα πλέον εκτεταμένα δίκτυα πωλήσεων στη χώρα, ουσιαστικά είναι ο leader market στην επαγγελματική κατηγορία δηλαδή bag in box, καθώς και στα premium brands παλαίωσης οίνων και αποσταγμάτων στο ράφι.
Εξαγωγικός προσανατολισμός
H ZOINOS WINERY διαθέτει σήμερα ένα αξιόλογο δίκτυο συνεργατών στο εξωτερικό, κυρίως σε Αμερική και Καναδά. Ο νέος στόχος της εταιρείας, μετά και την ολοκλήρωση της κομβικής επένδυσης με τη δημιουργίας μία νέας μονάδας παραγωγής, καθώς και ενός σύγχρονου κέντρου διανομής εμπορευμάτων, είναι η διάθεση των προϊόντων της σε χώρες όπως Σουηδία, Νορβηγία, Βέλγιο, Πολωνία, Αγγλία.
Ποικιλίες «θησαυρός»
Η αμπελοκαλλιέργεια στην Ήπειρο και ιδιαίτερα στην Ζίτσα έχει μακρά ιστορία, με τα κρασιά της να χαίρουν φήμης από παλιά, καθώς στην αμπελουργική ζώνη της καλλιεργούνται τρεις ενδημικές ποικιλίες (δεν υπάρχουν όχι μόνο στις γείτονες χώρες, αλλά ακόμα και σε κοντινές περιφέρειες), η λευκή Ντεμπίνα και οι ερυθρές Βλάχικο και Μπεκάρι. Έχει την τιμή άλλωστε στους υμνητές της να ανήκει και ο λόρδος Μπάϊρον, διάσημος φιλέλληνας και κορυφαίος εκπρόσωπος του ρομαντισμού.
Το υψόμετρο είναι 700μ. από τη θάλασσα και τα εδάφη είναι ασβεστολιθικά και επικλινή, στραμμένα προς την μεριά του Ιονίου και δέχονται την επίδραση των θαλάσσιων ανέμων, έχοντας έναν ήπιο χειμώνα και δροσερά καλοκαίρια. Τα ιδιαίτερα κλιματολογικά χαρακτηριστικά μαζί με τις τοπικές ποικιλίες δίνουν οίνους πολλών και διαφορετικών τύπων αλλά και αποστάγματα, πάντα υψηλής ποιότητας και ξεχωριστού χαρακτήρα. Ειδικότερα:
Η Ντεμπίνα, που καταλαμβάνει ένα σημαντικό ποσοστό των φυτεύσεων με απόγειο την ΠΟΠ Ζίτσα, είναι όψιμη ποικιλία, πλήρως εγκλιματισμένη στο ιδιαίτερο οικοσύστημα της Ζίτσας, μετρίου σώματος, με δροσιστική οξύτητα, ενώ το αλκοόλ δεν είναι ποτέ έντονο. Χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή εξαιρετικών λευκών κρασιών. Η φρεσκάδα και το νεύρο της ποικιλίας είναι το βασικό της πλεονέκτημα, το οποίο εκφράζεται πιο έντονα στα αφρώδη κρασιά.
Το Βλάχικο δίνει κρασιά μετρίου βάθους, χρώμα έντονο, πολύπλοκα αρώματα, που θυμίζουν μαύρο πιπέρι, κόκκινο κεράσι και συχνά πικρή σοκολάτα, ενώ πάντα υπάρχει μία σχετικά υψηλή οξύτητα στο στόμα.
Το Μπεκάρι έχει βαθύ χρώμα, μέτρια αρωματική ένταση, αλλά πυκνή δομή και έντονες ταννίνες στο στόμα. Τα αρώματα του παρομοιάζουν τα φρούτα του δάσους και τα γλυκά μπαχάρια, όπως η κανέλα και η βανίλια. Ο συνδυασμός των Βλάχικο και Μπεκάρι είναι επιτυχημένος και δίνει πληθώρα στυλ. Όχι μόνο ερυθρά κρασιά αλλά και ροζέ με μέτριο σώμα, αρώματα φράουλας και κόκκινου μούρου ενώ το στόμα είναι πάντα δροσερό και απαλό.
Ανάλογα με την οινοποίηση τα ερυθρά κρασιά με παραμονή στη δεξαμενή είναι ζωντανά, απαλά και φρουτώδη ενώ με ωρίμανση σε δρύινα βαρέλια είναι γεμάτα, ξεχωρίζουν από τον αρωματικό πλούτο και μπορούν να παλαιώνουν σε φιάλες.
Τσίπουρο
Σημαντικό αμπελοοινικό προϊόν είναι και το τσίπουρο Ηπείρου, το οποίο έχει νομοθετηθεί ως Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης, καθώς έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα με αρωματική ένταση αλλά μαλακό και στρογγυλό στόμα. Το παλαιωμένο απόσταγμα έχει παλαιώσει περίπου 12 μήνες σε δρύινα βαρέλια και μπορεί να καταναλωθεί στο τέλος ενός δείπνου, αφού η παλαίωση στο βαρέλι του έχει χαρίσει μία προσωπικότητα που είναι πιο κοντά σε ένα μπράντι, παρά στο παραδοσιακό τσίπουρο.
