Κ. Μπακογιάννης Δήμαρχος Αθηναίων:
«Χρειαζόμαστε ρυθμίσεις ανά περιοχή»
Απ’ ό,τι φαίνεται, οι δήμοι θα κληθούν να παίξουν σημαντικότατο ρόλο στην όποια ρύθμιση του θέματος των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Ο Δήμαρχος Αθηναίων Κ. Μπακογιάννης, προς τιμήν του, δεν «πετάει την μπάλα στην εξέδρα», αλλά αναλαμβάνει τις ευθύνες και το ρόλο του δημάρχου ως φορέα συντονισμού και ρύθμισης του φαινομένου, όπως συμβαίνει και σε άλλες πόλεις. Καταρχάς, συμφώνησε με την παραδοχή των ανθρώπων του τουρισμού ότι η ανεξέλεγκτη και χωρίς κανόνες βραχυχρόνια μίσθωση στην Αθήνα εξελίσσεται σε υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα. Σημείωσε ότι σε απόλυτο νούμερο, ο αριθμός των επισκεπτών που υποδέχεται η πόλη σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες δεν είναι τόσο μεγάλος, «συγκριτικά όμως την πνίγει» και κάνει την εμπειρία των μόνιμων κατοίκων δυσάρεστη.
«Συμφωνούμε απολύτως πως, όπως σε όλη την Ευρώπη, έτσι και στην Ελλάδα, έφτασε επιτέλους η στιγμή να αποκτήσουμε ρυθμιστικό πλαίσιο, σοβαρό. Και όπως σε όλη την Ευρώπη, έτσι και στην Ελλάδα, η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι που αναλαμβάνει το βάρος και την ευθύνη, την πολιτική ευθύνη, και πως δεν έχει νόημα να υιοθετούμε “one size fits all” λύσεις, αλλά να σκεφτόμαστε έξυπνα και πρακτικά, από κάτω προς τα πάνω, διότι υπάρχουν περιοχές στην Αθήνα που έχουν ξεπεράσει κατά πολύ το όριο του κορεσμού και υπάρχουν περιοχές που θα το θέλανε το Airbnb, θα το είχαν ανάγκη. Όπως επίσης υπάρχει το διαμέρισμα που μπορεί ο καθένας να νοικιάσει και να αξιοποιήσει, αλλά και η επένδυση που ένα ολόκληρο κτίριο γίνεται στην πραγματικότητα ξενοδοχείο μέσω Airbnb».
Ο Δήμαρχος Αθηναίων τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία όλων των αρμόδιων φορέων, ώστε να τεθούν οι βάσεις για τον μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό που αφορά τις βραχυχρόνιες μισθώσεις: «Να συμφωνήσουμε σε τρία πράγματα. Νούμερο ένα: απαιτείται ρυθμιστικό πλαίσιο και πρέπει να υπάρξουν κανόνες. Νούμερο δύο: Το ρυθμιστικό αυτό πλαίσιο θα πρέπει να είναι αρμοδιότητα και ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Θα ήταν πάρα πολύ εύκολο πολιτικά να “σπρώξουμε” το ζήτημα στην εκάστοτε κυβέρνηση. Όμως, δεν είναι σύμπτωση ότι στις περισσότερες μεγάλες πόλεις του πλανήτη -για να είμαι ακριβής, σε όλες εκτός από μία- την ευθύνη και την αρμοδιότητα την έχει ο Δήμος. Νούμερο τρία: Να φύγουμε από τη λογική των οριζόντιων λύσεων και πολιτικών. Το αντίθετο. Αντί να δουλεύουμε από πάνω προς τα κάτω, να δουλέψουμε από κάτω προς τα πάνω, δηλαδή γειτονιά – γειτονιά».
Ποιο είναι το μέγεθος της αγοράς βραχυχρόνιας μίσθωσης
Καταρχάς να παρατηρήσουμε ότι επίσημα στοιχεία δεν υπάρχουν. Οι διαφορές που προκύπτουν στα μεγέθη οφείλονται σε αυτό (πχ διαφορετικοί τρόποι μέτρησης κλπ). Τα στοιχεία που παρουσιάζουμε προέρχονται από μελέτη της Grand Thornton που παρουσίασε το ΞΕΕ και παλαιότερης του ΣΕΤΕ. Σύμφωνα με έρευνα του Insete προ διετίας (Νοέμβριος 2020), ο αριθμός κλινών στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης για την περίοδο Ιουλίου 2019-Ιουνίου 2020 ισούνταν με αυτόν στα ξενοδοχεία. Σύμφωνα με τη μελέτη στο σύνολο της χώρας, την περίοδο Ιουλίου 2019-Ιουνίου 2020 υπήρξαν διαθέσιμα στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης Airbnb και HomeAway 179 χιλ. καταλύματα με 854 χιλ. κλίνες.
Από αυτά, ο κύριος όγκος ήταν αυτόνομα καταλύματα. Συγκεκριμένα, από τα 179 χιλ. καταλύματα, τα 160 χιλ. (89%) ήταν αυτόνομα καταλύματα, τα 3,5 χιλ.(2%) ήταν δωμάτια σε ξενοδοχεία, ενώ 15 χιλ. (9%) ήταν ιδιωτικά δωμάτια σε μεγαλύτερο κοινόχρηστο σπίτι ή διαμέρισμα. Ελάχιστα (312) ήταν τα κοινόχρηστα δωμάτια. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, η Αττική, η Κρήτη και οι Κυκλάδες συγκεντρώνουν άνω του 50% των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, των υπνοδωματίων και των κλινών της χώρας. Στην Αθήνα (λεκανοπέδιο) και τον Πειραιά τα αντίστοιχα στοιχεία αναφέρουν 11.328 καταλύματα και στη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή 3.047.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η σημείωση του προέδρου του συνδέσμου κ. Γαβαλά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι όταν λέμε «καταλύματα» μετράμε κάθε είδους κατάλυμα που έχει βρει τη θέση του στις online πλατφόρμες κρατήσεων Airbnb, Booking.com, VRBO, & Trip Advisor. Σε αυτά περιλαμβάνονται Hotels, Apartments, Serviced Apartments, Villas, Rooms to let, Hostel και μερικά σκάφη (!).
Τι γίνεται με τη φορολογία της βραχυχρόνιας μίσθωσης
Σε πρόσφατο συνέδριο για τη βραχυχρόνια μίσθωση, στελέχη της ΑΑΔΕ είχαν επισημάνει ότι τετραπλασιάστηκαν τα φορολογικά έσοδα για το ελληνικό δημόσιο από τα καταλύματά της, όταν έγινε πράξη η θεσμοθέτηση του Αριθμού Μητρώου των Ακινήτων στα εν λόγω καταλύματα. Μάλιστα, για όσους ακόμα δεν έχουν αναρτήσει το ΑΜΑ στις πλατφόρμες όπου γίνονται οι κρατήσεις ή έχουν κάνει κάποιο λάθος και δεν το έχουν διορθώσει, από τον Σεπτέμβριο θα έλθουν πρόστιμα που φτάνουν και τα 5.000 ευρώ, όπως προειδοποίησαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έσοδα της βραχυχρόνιας μίσθωση στην Ελλάδα το 2019 ήταν 1,4 δισ. ευρώ, το 2020 έπεσαν στα 790 εκατομμύρια και το 2021 ανήλθαν στα 1,33 δισ. ευρώ.
