Τουρισμός 2021. Χρονιά ανάκαμψης που ξεπέρασε τις αρχικές προβλέψεις για τον ελληνικό Τουρισμό ήταν το 2021, αφού οι δυσκολίες προμήνυαν μία τουριστική σεζόν με χαμηλή κίνηση και τζίρο καθώς και πολλά προβλήματα.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας την Ελλάδος οι ταξιδιωτικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου του 2021 παρουσίασαν αύξηση 144,6%, έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2020 (10,476 δις ευρώ). Έναντι της ίδιας περιόδου του 2019 οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αντιστοιχούν στο 59%. Με αυτά τα δεδομένα είναι εύλογο η χρονιά να κλείσει καλύπτοντας πάνω από το 60% του χαμένου εδάφους στις εισπράξεις, σε σχέση με το 2019 (χρονιά πριν από την κρίση).
Σε ό,τι αφορά τις αφίξεις, το 11μηνο του 2021 αυξήθηκαν κατά 96,8%, αντιπροσωπεύοντας το 47% των αφίξεων του 2019. Ιδιαίτερα θετικά ήταν τα αποτελέσματα του Νοέμβριου του 2021. Οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά 219,3% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 308,2% (286 εκατ. ευρώ) σε σχέση με το 2020. Σε σχέση με τον αντίστοιχο Νοέμβριο του 2019 οι αφίξεις διαμορφώθηκαν στο 60% και οι εισπράξεις στο 91%.
Σε ό,τι αφορά την κίνηση των επιβατών σε όλα τα αεροδρόμια της χώρας, βάσει των προσωρινών στατιστικών στοιχείων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) το 2021 (12μηνο) παρουσιάζει άνοδο 80,9%, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή χρονιά, ενώ σε σχέση με το αντίστοιχο 12μηνο Ιανουαρίου/ Δεκεμβρίου του 2019, η μείωση φτάνει στο 44,2%. Υπενθυμίζουμε ότι το 2019 δεν υπήρχαν απαγορεύσεις και περιορισμοί πτήσεων, λόγω της πανδημίας.
Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, τα 4 και 5 αστέρων ξενοδοχεία παρουσίασαν τις υψηλότερες πληρότητες, καθ’ όλη σχεδόν τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν. Επισημαίνεται, βέβαια, ότι το 76% των ελληνικών ξενοδοχείων ανήκει στις κατηγορίες 3, 2 και 1 αστεριών.
Πώς πήγε το καλοκαίρι: Ισχυρή τάση ανάκαμψης αλλά όχι για όλους.
Η ανθεκτικότητα της ελληνικής Φιλοξενίας και η επαναφορά του κλάδου σε καλύτερα από τα αναμενόμενα επίπεδα, αποτυπώνονται μεταξύ άλλων στα αποτελέσματα της Έρευνας: Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας «Εβδομαδιαία Εξέλιξη Τιμής και Πληρότητας Περιόδου Ιουνίου-Οκτωβρίου 2021», που διενήργησε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) η ανάκαμψη του τουρισμού δεν ήταν οριζόντια και η διάρκεια της φετινής τουριστικής σεζόν στην Ελλάδα ήταν μικρότερη της αναμενόμενης. Ειδικότερα, στη μελέτη του Ινστιτούτου κατεγράφη ότι η μέση πληρότητα στα ανοιχτά ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας έφτασε στο peak, σε ποσοστό 83,7% την εβδομάδα από τις 9 έως 15 Αυγούστου, με τις συνεχούς λειτουργίας μονάδες το ίδιο διάστημα να σημειώνουν πληρότητα 70,8%.
Παράλληλα, η μέση πληρότητα των ξενοδοχείων (με αναγωγή στο σύνολο του ξενοδοχειακού δυναμικού, δηλαδή λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τα κλειστά ξενοδοχεία) άγγιξε τον Αύγουστο το 74,8%, όταν την αντίστοιχη περίοδο του 2020 η πληρότητα στα ξενοδοχεία της χώρας διαμορφώθηκε στο 29,8%, αποτέλεσμα που δικαιώνει την απόφαση της πολιτείας για άνοιγμα του τουρισμού στα μέσα του περασμένου Μαΐου.
Ειδικότερα, για τον μήνα Σεπτέμβριο η πληρότητα διαμορφώθηκε μεσοσταθμικά στο 58,4%. Σημειώνεται ότι η πληρότητα του Σεπτεμβρίου ξεκίνησε από σχετικά υψηλά επίπεδα, για να κατέλθει τελικά στο 58%, λόγω του σταδιακού κλεισίματος των ξενοδοχείων της περιφέρειας, αλλά και της χαμηλής πληρότητας των μονάδων της Αττικής. Οι συγκεκριμένες μονάδες παρέμειναν πολύ μακριά από τις κανονικές επιδόσεις τους τους μήνες Σεπτέμβριο-Οκτώβριο καθώς οι αγορές επιχειρηματικών ταξιδιών, συνεδρίων και εκθέσεων δεν έχουν ανακάμψει ακόμη. Μεσοσταθμικά, επίσης, τον Οκτώβριο σε Κρήτη και Νησιά Νοτίου Αιγαίου η πληρότητα ανήλθε στο 58,9% και 55,7% αντίστοιχα, ποσοστό που καταδεικνύει ότι στις περιοχές αυτές καταγράφηκε μετατόπιση της τουριστικής περιόδου, δεδομένου ότι η σεζόν ξεκίνησε ουσιαστικά στις αρχές Ιουλίου.
Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, τα 4 και 5 αστέρων ξενοδοχεία παρουσίασαν τις υψηλότερες πληρότητες, καθ’ όλη σχεδόν τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν. Επισημαίνεται, βέβαια, ότι το 76% των ελληνικών ξενοδοχείων ανήκει στις κατηγορίες 3, 2 και 1 αστεριών.
Ταυτόχρονα, διαπιστώθηκε ότι οι υψηλότερες επιδόσεις καταγράφηκαν στις περιφέρειες Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου. Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, Αλέξανδρος Βασιλικός, ανέφερε: «Πήραμε ένα “rebound” καλύτερο του αναμενόμενου. Κι αυτό δεν αφορά μόνον τον Αύγουστο. Η αξία αυτού του “rebound” φαίνεται ήδη στα τουριστικά έσοδα και θα φανεί έτι περαιτέρω στα δημόσια έσοδα του κράτους και στις τσέπες των πολιτών, ενόψει ενός δύσκολου χειμώνα. Ενός χειμώνα με τις προκλήσεις να διαδέχονται η μια την άλλη, όπως συνέβη με την ραγδαία αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων και τη συνακόλουθη έξαρση της πανδημίας, με τη διεθνή κρίση του ενεργειακού κόστους και τις έντονα ανατιμητικές τάσεις στα προϊόντα». Στο ίδιο μήκος κύματος τον Σεπτέμβρη ΠΟΞ και ΣΕΤΕ.
«Ο ελληνικός Τουρισμός κατά τη φετινή χρονιά επέδειξε αξιοσημείωτη αντοχή, προσφέροντας μια βαθιά ανάσα στην οικονομία και συμβάλλοντας στην προς τα πάνω αναθεώρηση του ΑΕΠ», δήλωσε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Γιάννης Ρέτσος. Ο κ Ρέτσος απέδωσε τα θετικά αυτά αποτελέσματα στον τουριστικό τομέα, επιχειρηματίες και εργαζόμενους που έδειξαν αξιοθαύμαστη ωριμότητα και επαγγελματισμό, στοιχεία απαραίτητα για την αντιμετώπιση οποιασδήποτε κρίσης, στις άμεσες παρεμβάσεις της πολιτείας και τρίτο και ιδιαίτερα σημαντικό, στο ισχυρό brand της χώρας.
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Γρηγόρης Τάσιος, ανέφερε ότι «…το ελληνικό ξενοδοχείο αποδείχθηκε η ήρεμη δύναμη μιας μεγάλης εθνικής επιτυχίας. Καταφέραμε να ανοίξει ο τουρισμός με ασφάλεια για όλους και πετύχαμε να έχουμε μια σεζόν που ξεπέρασε τις προβλέψεις, καθιστώντας απόλυτα ρεαλιστικό τον στόχο για τουριστικά έσοδα στο 50% των αντίστοιχων του 2019. Ο τουρισμός και το ξενοδοχείο απέδειξαν για μια ακόμη φορά τη μεγάλη θετική συνεισφορά τους στην οικονομία και στην κοινωνία, ακόμη και κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες».
Κρουαζιέρες: Χρονιά ανάκαμψης το 2021 μετά την «βύθιση» του 2020
Επανέρχεται σταδιακά η αγορά της κρουαζιέρας στην Ελλάδα μετά τη «βύθισή» της το 2020, όπου οι αφίξεις κρουαζιερόπλοιων έφθασαν στις 210 έναντι 3.979 το προηγούμενο χρόνο. Τα αντίστοιχα νούμερα για τους επιβάτες είναι 67.528 επιβάτες το 2020, ενώ το 2019 οι επιβάτες ήταν 5.552.384. Το 2021, σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Λιμένων Ελλάδας (ΕΛΙΜΕ), ο συνολικός αριθμός αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στα ελληνικά λιμάνια ανήλθε στα 1.957 και ο αριθμός επιβατών έφτασε στους 1.316.662. Η αύξηση στις αφίξεις των κρουαζιερόπλοιων το 2021 σε σχέση με το 2020 ανέρχεται σε ποσοστό 732% και στους επιβάτες σε 1.750%.
Όμως με έτος αναφοράς το 2019, χρονιά-ρεκόρ για τον ελληνικό Τουρισμό, η κίνηση στα κρουαζιερόπλοια κινήθηκε στο 49,2% ενώ στους επιβάτες στο 23,7%. Η σημαντική διαφορά μεταξύ αριθμού πλοίων και επιβατών οφείλεται στα μέτρα για την πανδημία και στην επιβολή περιορισμών στο ποσοστό πληρότητας των πλοίων. Στον αριθμό κρουαζιερόπλοιων, στις πρώτες θέσεις βρίσκονται ο Πειραιάς, η Μύκονος, η Κέρκυρα, η Ρόδος, η Σαντορίνη, το Κατάκολο και το Ηράκλειο. Στον αριθμό επιβατών, προηγούνται η Κέρκυρα, ο Πειραιάς, η Μύκονος, η Ρόδος, το Κατάκολο, το Ηράκλειο και η Σαντορίνη. Συγκεκριμένα το 2021 στο Λιμάνι του Πειραιά –για το οποίο τα στοιχεία είναι μέχρι τις 30/09/2021– αφίχθησαν 272 κρουαζιερόπλοια με 202.012 επιβάτες. Επίσης, στην Κέρκυρα έως 31/12/2022, 200 κρουαζιερόπλοια με 234.699 επιβάτες, στη Μύκονο 252 κρουαζιερόπλοια με 201.821 επιβάτες, στη Ρόδο 195 κρουαζιερόπλοια με 130.516 επιβάτες, στο Κατάκολο 126 κρουαζιερόπλοια με 123.509 επιβάτες, στο Ηράκλειο 118 κρουαζιερόπλοια με 119.930 επιβάτες και στη Σαντορίνη 191 κρουαζιερόπλοια με 104.074 επιβάτες.
Χειμερινός, τουρισμός πόλης, επαγγελματικός και συνεδριακός τουρισμός δεν είδαν ικανοποιητικά αποτελέσματα το 2021
Τα αποτελέσματα του τουρισμού σε χειμερινούς προορισμούς και στα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας στις πόλεις έγιναν αιτία «κόντρας» μεταξύ των ξενοδόχων (μέσω των φορέων εκπροσώπησής τους) που μιλούν για μια πολύ δύσκολη χρονιά και των αισιόδοξων δηλώσεων του υπουργού Τουρισμού. Αναλυτικότερα στοιχεία μπορείτε να δείτε σε σχετικό θέμα σε αυτό το τεύχος. Ο επαγγελματικός τουρισμός δεν έχει καταφέρει να ανακάμψει. Τα περισσότερα συνέδρια έχουν ακυρωθεί, ενώ δεν παρατηρούμε ενδιαφέρον για κρατήσεις. Το ίδιο «αρνείται» να ανακάμψει και ο επαγγελματικός τουρισμός, βάσει σχετικών δηλώσεων φορέων.
Αναμένοντας την πλήρη ανάκαμψη το 2022
Την πλήρη ανάκαμψη στα επίπεδα του 2019 αναμένει η αγορά τη χρονιά που έρχεται. Τα δεδομένα, μέχρι στιγμής, επιτρέπουν αισιοδοξία αλλά η κρίση μας έχει διδάξει να είμαστε έτοιμοι για ανατροπή των προβλέψεων, από τη μια στιγμή στην άλλη. Εκτός απροόπτου, λοιπόν, έχουμε κάθε λόγο να είμαστε αισιόδοξοι, όπως θα διαπιστώσετε και από τις συνεντεύξεις επαγγελματιών και φορέων που δημοσιεύουμε σε αυτό το τεύχος. Δεν έχουμε παρά να αναμένουμε τις εξελίξεις.
