Πόσο επηρεάζουν την προσθήκη νέων προορισμών οι λιμενικές εγκαταστάσεις;
Ξέρετε, η απάντηση δεν είναι μονοσήμαντη, αλλά δύναται να εμπεριέχει ορισμένες μεταβλητές. Συγκεκριμένα, μέχρι πρότινος η αγορά θεωρούσε ως μονόδρομο την κατασκευή εξειδικευμένων σταθερών εγκαταστάσεων («μπαστουνιού), που συνοδεύονταν και από τις απαραίτητες σωληνώσεις για τον ανεφοδιασμό των σκαφών με καύσιμα, νερό, την αποχετευτική εξαγωγή, την πυρασφάλεια, τον φωτισμό, τη φυσική ασφάλεια (λ.χ. κάμερες, κάγκελα κ.ο.κ.).
Το 2017 τα μεγέθη της κρουαζιέρας κινήθηκαν σε σαφώς πιο χαμηλά επίπεδα εν συγκρίσει με προγενέστερα ισχύοντα, καθώς υπήρξαν 3.414 προσεγγίσεις σε λιμάνια έναντι 4.290 το 2016
Σε αυτές τις περιπτώσεις προέκυπτε μια σειρά από ζητήματα-εμπόδια, όπως ο χώρος και ο χρόνος κατασκευής, η ποιότητα της κατασκευής, οι καιρικές συνθήκες, ενώ σε ό,τι αφορά το κόστος, αυτό… εκτοξεύονταν σε αστρονομικά επίπεδα. Χώρια ο χρόνος για την έκδοση των απαιτούμενων οικοδομικών αδειών, η διαδικασία επιλογής του αναδόχου, τυχόν ενστάσεις επί της απόφασης κ.ά.
Τελευταία, έχουν κάνει την εμφάνισή τους αρχικά στις σκανδιναβικές χώρες και δη στα Φιόρδ, μηχανικά «μπαστούνια», που χρησιμοποιούνται ad hoc, ήτοι όταν κάνει την εμφάνισή του κρουαζιερόπλοιο. Πρόκειται για υψηλής ποιότητας κατασκευές, που πληρούν όλα τα πρότυπα ασφαλείας, διακρίνονται από εξαιρετικά προηγμένη λειτουργικότητα, ταχύτητα ανάπτυξης και εξυπηρέτησης, ενώ είναι κατάλληλες για κάθε διαθέσιμο χώρο, ανεξαρτήτως μορφολογίας, γεωγραφίας ή φυσιολογίας.
Έχουν τη δυνατότητα συχνής συντήρησης, ο βαθμός φθοράς τους από τη διαρκή έκθεση στην θάλασσα ή από τις έντονες καιρικές συνθήκες, είναι ιδιαίτερα μικρός, δεν απαιτούνται πολύχρονες διαδικασίες αδειοδότησης και κατασκευής, ενώ παράλληλα το απαιτούμενο κόστος κινείται στο 1/3 της συνήθους τσιμεντένιας κατασκευής!
Την ίδια στιγμή, εάν κάποιο λιμάνι εμφανίζει αυξημένες απαιτήσεις και ανάγκη ταυτόχρονης εξυπηρέτησης πολλαπλών κρουαζιερόπλοιων, τότε υπάρχει η δυνατότητα της εγκατάστασης και λειτουργίας δύο μηχανικών «μπαστουνιών», τα οποία διασφαλίζουν την ταυτόχρονη εξυπηρέτηση και τη διαδικασία αποβίβασης δύο πλοίων! Αντιλαμβάνεστε τη δυναμική που μπορεί να προσδώσει κάτι τέτοιο σε έναν προορισμό. Βέβαια, η συγκεκριμένη λύση δεν καταλήγει τμηματικά στον βυθό του λιμανιού με την πρώτη κακοκαιρία ή μπουρίνι…
Μάλιστα, δεν σας κρύβω πως ήδη έχει γίνει μια σχετική πρόταση-μελέτη για την κατασκευή μιας τέτοιας εγκατάστασης στην Κω και μένει να αποδειχτεί η θέληση και οι εν γένει βουλές του τοπικού λιμενικού ταμείου. Εν κατακλείδι, ασφαλώς και θα πρέπει ένας προορισμός που ενδιαφέρεται να υποδεχτεί κρουαζιερόπλοια, να διαθέτει ένα –τουλάχιστον– επαρκές υπόβαθρο σε επίπεδο υποδομών. Τώρα, εάν θα είναι σταθερές εγκαταστάσεις ή πτυσσόμενες, λίγο ενδιαφέρει, αρκεί σε κάθε περίπτωση να πληρούνται υψηλά ποιοτικά στάνταρντ σε ό,τι έχει να κάνει με την ασφάλεια, τις λειτουργίες (λ.χ. δίκτυα μεταφοράς καυσίμων, ύδατος, αποχετεύσεις κ.ά.), την ευχρηστία, τη διαθεσιμότητα, την άνεση και την ευκολία.
Με την απαρίθμηση του συνόλου των ανωτέρω, να υποθέσουμε πως δεν υπάρχουν ευκαιρίες για την κρουαζιέρα στη χώρα μας;
Ασφαλώς και υπάρχουν! Πόσο μάλλον, από τη στιγμή που τα χαρακτηριστικά τα οποία ενσωματώνει η ελληνική πρόταση είναι –σχεδόν– μοναδικά στο σύνολό τους. Βλέπετε, διαθέτουμε εντυπωσιακή σε έκταση ακτογραμμή, εκπληκτικές παραλίες, πεντακάθαρα νερά και ακτές, φυσικό περιβάλλον ζηλευτής ομορφιάς, άπειρα νησιά, κλίμα ανώτερο από κάθε άλλο σε παγκόσμιο επίπεδο θα τολμούσα να πω, μοναδικά αρχαιολογικά σημεία και ιστορικής σημασίας αξιοθέατα, ποιοτική μεσογειακή διατροφή, εξαιρετικές γεύσεις, πλούσια κουζίνα κ.ο.κ.
Ωστόσο, απαιτείται ένα επαρκές και λειτουργικό υποστηρικτικό «πλέγμα» που απαρτίζεται από ανταγωνιστική τιμολογιακή πολιτική, υψηλής ποιοτικής στάθμης υπηρεσίες, άρτια εξυπηρέτηση, σύγχρονες υποδομές σε επίπεδο οδοποιίας, λιμανιών, αεροδρομίων, ξενοδοχείων, εστιατόρια που θα στηρίζονται στην τοπική παραγωγή πρώτων υλών και θα προωθούν γεύσεις της τοπικής κουζίνας. Σημαντική είναι και η κατάρτιση συνδυαστικών προγραμμάτων με το πάντρεμα γειτονικών ή κοντινών αξιοθέατων αυξημένου ενδιαφέροντος (λ.χ. Βόλος – Μετέωρα – Πήλιο / Καβάλα – Θεσσαλονίκη – Χαλκιδική).
Η κρουαζιέρα πρέπει οπωσδήποτε να αντιμετωπιστεί ως ένα δελεαστικό όσο και εύρωστο προϊόν που θα είναι ελκυστικό στα μάτια κάθε δυνητικού επιβάτη και όχι μόνο. Ιδιαίτερα χρηστική όσο και αποδοτική, ακόμη και σε επίπεδο εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην κρουαζιέρα, είναι η επεξεργασία και δημιουργία «πακέτων» με ποικίλες εναλλακτικές πτυχές (οικονομικού, περιεχομένου, χρονικής διάρκειας κ.ά.). Εξάλλου, μην ξεχνάμε πως η κρουαζιέρα αποτελεί ένα και μόνο τμήμα του τουριστικού προϊόντος που φέρει το brand name «Ελλάδα».
Το γεγονός ότι υπάρχει πανσπερμία λιμανιών στη χώρα μας, τα οποία και διεκδικούν τη συνολική εξυπηρέτηση οποιασδήποτε μορφής θαλάσσιας κίνησης, μπορεί να είναι αποδοτικό, βιώσιμο ή ακόμη και λειτουργικό;
Δεν έχετε άδικο. Μάλιστα, από την πλευρά μας έχουμε προτείνει να υπάρξει ένας –άτυπος– επανασχεδιασμός του σκοπού χρήσης των λιμανιών στη χώρα μας. Είναι αδιανόητο, σήμερα, να υπάρχουν λιμάνια που εξυπηρετούν από καράβια της ακτοπλοΐας μέχρι κρουαζιερόπλοια και από κοντέινερ μέχρι γκαζάδικα! Πρέπει να γίνει ένας διαχωρισμός, με βάση τον οποίο άλλα λιμάνια θα είναι επιφορτισμένα με την επιβατηγό ναυτιλία, άλλα με τα εμπορευματοκιβώτια και κάποια τρίτα θα ασχολούνται αποκλειστικά με την κρουαζιέρα.
Επιπροσθέτως, σε ό,τι αφορά νέους προορισμούς κρουαζιέρας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη εάν αυτοί είναι ελκυστικοί για την αγορά γιατί αν δεν «τραβήξουν» εμπορικά, δεν χρειάζεται από την πρώτη ημέρα να προχωρήσουν σε πολυδάπανες όσο και απαιτητικές κατασκευές πρόσδεσης των σκαφών.
Πόσο μάλλον όταν υπάρχουν ασφαλείς όσο και οικονομικές λύσεις, όπως οι τσαμαδούρες, που αφενός επιτελούν τον σκοπό τους και αφετέρου «αγοράζουν» πολύτιμο χρόνο για όσους προορισμούς βρίσκονται στη διαδικασία της… δοκιμής των νερών, υπό την έννοια της διερεύνησης της δυναμικής, της προοπτικής και των δυνατοτήτων ενεργού απασχόλησης με την κρουαζιέρα. Ξέρετε, το σύνολο των προαναφερθέντων ονομάζεται και λιμενική πολιτική. Δυστυχώς, ανύπαρκτη στα μέρη μας…