Πιάτα από τη θάλασσα για όλους. Τα στέκια ψαροφαγίας δεν γνωρίζουν σήμερα γεωγραφικούς περιορισμούς. Επιπλέον, οι επιλογές έχουν αυξηθεί και καλύπτουν όλα τα βαλάντια.
του Γιάννη Αποστολόπουλου
Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι τα τελευταία χρόνια οι καταναλωτές, και κυρίως οι θαμώνες, των εστιατορίων αναζητούν υγιεινές επιλογές και πιάτα που σφύζουν από πρωτεΐνη και θρεπτικά συστατικά. Τα ψάρια και τα θαλασσινά θα μπορούσαμε να πούμε πως ανήκουν στην πλέον premium κατηγορία αυτών των τροφών, που μάλιστα έχουν και φανατικό κοινό.
Απόδειξη των παραπάνω είναι ότι τα στέκια ψαροφαγίας έχουν ξεφύγει πια από τα όρια των θαλασσινών περιοχών κι έχουν επεκταθεί σε όλο το Λεκανοπέδιο στην Αττική, ενώ η τάση αυτή συναντάται και σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας. Τα αλιευμένα φρέσκα ψάρια συνεχίζουν να αποτελούν πρώτο στόχο για τους περισσότερους ψαροφαγάδες, ωστόσο σήμερα με το μεγάλο δίκτυο ιχθυοκαλλιεργειών που έχει αναπτυχθεί στη χώρα, δίνεται η δυνατότητα δημιουργίας νόστιμων πιάτων σε πολύ πιο προσιτές τιμές. Ούτως ή άλλως, με τη δύσκολη κατάσταση που αντιμετώπισε την περασμένη δεκαετία η χώρα και με την ύφεση που επανήλθε δριμύτερη με την πανδημία, έχει περιοριστεί πολύ σε όγκο το κοινό που μπορεί να δαπανήσει έναν μισθό για ένα γεύμα.
“Το θέμα της βιωσιμότητας και της βιώσιμης αλιείας είναι η κορυφαία τάση διεθνώς”
Επίσης, έρευνες έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι καταναλωτές θα ήθελαν τα εστιατόρια να προσφέρουν περισσότερες επιλογές σε ψάρια και θαλασσινά σε προσιτές τιμές, ενώ ρόλο φαίνεται να παίζει κι η ταχύτητα παράδοσης σε σχέση με το παρελθόν. Το τελευταίο διάστημα υπάρχουν καταστήματα πώλησης ψαριών που έχουν δημιουργήσει παράλληλα κι εστιατόρια που πωλούν τα ψάρια έτοιμα προς κατανάλωση.
Στην κορυφή των τάσεων η βιωσιμότητα
Πέρα, όμως, από το οικονομικό θέμα, υπάρχει και το ζήτημα του περιβάλλοντος. Η υπεραλίευση έχει μειώσει σημαντικά τα ιχθυαποθέματα σε όλο τον πλανήτη και ουκ ολίγοι οργανισμοί διεθνώς έχουν σημάνει τον κώδωνα του κινδύνου γι’ αυτό το θέμα. Το πρόβλημα εντοπίζεται πιο έντονα στην Ασία, και συγκεκριμένα στην Άπω Ανατολή. Μόνο στην Ιαπωνία, με τον άνω των 100 εκατομμυρίων πληθυσμό, τα ψάρια και τα θαλασσινά είναι η σχεδόν αποκλειστική τροφή τους. Πάντως, και στις ελληνικές θάλασσες υπάρχει μείωση των αποθεμάτων ψαριών, και για τον λόγο αυτό πολλές οργανώσεις, όπως η Greenpeace, έχουν κατά καιρούς διοργανώσει καμπάνιες για το θέμα της βιώσιμης αλιείας, που απευθύνονται τόσο στους αλιείς, όσο και στους καταναλωτές. Το στοιχείο που πρέπει να κρατήσουμε εμείς εδώ είναι πως πολλοί πελάτες εστιατορίων επιθυμούν μεν ένα γεύμα με ψάρια και θαλασσινά, έχουν όμως ταυτόχρονα και στον νου τους τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο που έχουν οι επιλογές τους.
“Μία τάση που βρίσκεται σε άνοδο είναι τα γρήγορα γεύματα με ψάρι ή θαλασσινά”
Το θέμα της βιωσιμότητας και της βιώσιμης αλιείας είναι η κορυφαία τάση διεθνώς στο θέμα των ψαριών και των θαλασσινών. Οι εταιρείες εμπορίας, έχοντας αντιληφθεί το στοιχείο αυτό, παρουσιάζουν προγράμματα με τα οποία οι καταναλωτές μπορούν να εντοπίζουν την προέλευση των ψαριών που καταναλώνουν, ενώ και οι εταιρείες ιχθυοκαλλιέργειας διαφημίζουν τις μεθόδους που χρησιμοποιούν για την εκτροφή των ψαριών. Από την πλευρά της εστίασης, το να προσφέρει ένα κατάστημα εστίασης πιάτα με ψάρια και θαλασσινά που προέρχονται από μεθόδους βιώσιμης αλιείας, μπορεί να αποτελέσει ένα επιπλέον «όπλο» για προσέλκυση πελατείας, πέρα από τα ίδια τα πιάτα και τις γευστικές απολαύσεις που προσφέρουν στους θαμώνες τους.
Δράσεις στις ιχθυόσκαλες για την αειφορία
Για τους παραπάνω λόγους, και ο Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ), που έχει υπό την επίβλεψή του 11 ιχθυόσκαλες υποκαταστήματα ανά την Ελλάδα, έχει θεσπίσει διαδικασίες που εξασφαλίζουν την αειφορία και τη βιωσιμότητα των αλιέων και των ιχθυεμπόρων. Ο ΟΚΑΑ φροντίζει για τα έργα υποδομής και μηχανογραφικής υποστήριξης στις εγκαταστάσεις των ιχθυοσκαλών αλλά και τη θέσπιση νέων κανονιστικών πράξεων που εγγυώνται την επαγγελματική στέγη των επιχειρήσεων. Με τις ιχθυόσκαλες τονώνεται η οικονομία κάθε περιοχής, μέσω της εμπορικής δραστηριότητας που αναπτύσσεται μέσα και γύρω από αυτές, συνεπικουρούμενες από υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, όπως συσκευαστήρια, παραγουλιστήρια, μετοποιητήρια, που αυξάνουν την αξία της πρώτης ύλης προς όφελος του παραγωγού και του εμπόρου. Παράλληλα, διευκολύνεται η διαδικασία εξαγωγής, μέσα από εγκαταστάσεις πιστοποιημένες από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ε.Ε.
