Ο Covid-19 εντείνει το στρες στα εστιατόρια. Η εστίαση είναι ένας κλάδος που έχει έτσι κι αλλιώς εργασιακές στιγμές έντασης κι άγχους. Ο συνδυασμός με τις νέες συνθήκες και τα μέτρα ασφαλείας που έχουν επιβληθεί κάνει τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα για την ψυχολογία των εργαζομένων.
Τoυ Γιάννη Αποστολόπουλου
Οι δυσκολίες για το προσωπικό στη νέα εποχή
Το lockdown στην εστίαση, λόγω της πανδημίας, ξεπέρασε τους δύο μήνες κι η κατάσταση στην οποία βρέθηκαν όλοι οι εμπλεκόμενοι στον κλάδο – επιχειρήσεις, ιδιοκτήτες, προσωπικό, προμηθευτές κ.λπ. – ήταν κάθε άλλο παρά ευχάριστη. Η αβεβαιότητα για το μέλλον κι ιδιαίτερα οι συνθήκες μέσα στις οποίες κλήθηκαν να λειτουργήσουν οι επιχειρήσεις ξανά στα τέλη Μαΐου, με πρωτόκολλα υγιεινής και ασφάλειας, γάντια, μάσκες κι αντισηπτικά, ενέτειναν το ήδη αγχωτικό περιβάλλον. Η δε κίνηση τις πρώτες μέρες επαναλειτουργίας ήταν, σύμφωνα με αναφορές εστιατορίων, κάτω του μετρίου, για να μεταβληθεί προς το καλύτερο όσο άνοιγε ο καιρός και με την ελπίδα πως θα κλιμακωθεί αυξητικά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Η χαμηλή ή αυξημένη κίνηση τον πρώτο καιρό επαναλειτουργίας είχε και στις δύο περιπτώσεις θετικό κι αρνητικό αντίκτυπο. Στη μεν χαμηλή κίνηση ήταν αρνητικό τα λίγα έσοδα, ιδιαίτερα μετά τη δίμηνη παύση, όμως δόθηκε η ευκαιρία προσαρμογής στις νέες συνθήκες που έχει επιβάλλει ο κορωνοϊός. Αντιθέτως, εκεί όπου υπήρξε από την αρχή έντονη κίνηση δεν υπήρξε ο απαραίτητος χρόνος προσαρμογής στα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας, με όλους τους κινδύνους που απορρέουν από αυτό το γεγονός.
Εστιάζοντας, όμως, στο προσωπικό, που πάντα αποτελεί σοβαρό ζήτημα για τον κλάδο της εστίασης, θα πρέπει να γίνει αντιληπτός ο ψυχικός φόρτος που προκαλούν οι παρούσες συνθήκες. Οι εργαζόμενοι στην εστίαση βρέθηκαν σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, όπου πρέπει να εργάζονται με ατομικά μέσα προστασίας, ενώ μέσα στην όλη διαδικασία έχουν μπει πλέον κι οι δραστηριότητες διασφάλισης της υγιεινής του καταστήματος κι εφαρμογής των υγειονομικών μέτρων. Επιπλέον, έπρεπε και πρέπει να διαχειριστούν και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι τον φόβο και το άγχος μετάδοσης του ιού, ενώ παράλληλα είχαν να αντιμετωπίσουν και τις απαιτήσεις. Το δυσάρεστο είναι πως δεν πρόκειται για μία προσωρινή κατάσταση και τουλάχιστον μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο αυτή φαίνεται πως θα είναι η νέα πραγματικότητα μέσα στην οποία καλούμαστε όλοι να λειτουργήσουμε.
“ Ο διαχειριστής μιας επιχείρησης εστίασης θα πρέπει να καταλαβαίνει και να γνωρίζει το άγχος και την πίεση που βιώνει το προσωπικό”
Ο κίνδυνος απώλειας προσωπικού
Οι ιδιοκτήτες ή οι διαχειριστές των εστιατορίων είναι τις περισσότερες φορές απασχολημένοι με την απόδοση και, υπό τις παρούσες συνθήκες, με την επιβίωση των επιχειρήσεων και δεν δίνουν ή δεν προλαβαίνουν να δώσουν την πρέπουσα σημασία στα παραπάνω. Το αποτέλεσμα, όμως, είναι κάποια εστιατόρια να μένουν σε κρίσιμες στιγμές χωρίς προσωπικό και να αναζητούν εσπευσμένα εργαζόμενους, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν. Ο διαχειριστής μιας επιχείρησης εστίασης, είτε είναι ο ίδιος ο ιδιοκτήτης είτε όχι, θα πρέπει αν όχι να συναισθάνεται, τουλάχιστον, να καταλαβαίνει και να γνωρίζει το άγχος και την πίεση που βιώνει το προσωπικό και το πόσο μεγάλη ή μικρή μπορεί να είναι για κάθε άτομο ξεχωριστά. Έτσι, με τις κατάλληλες κινήσεις, μπορεί να προλάβει καταστάσεις και να μη βρεθεί να ψάχνει για εργαζόμενους, ιδιαίτερα σε περιόδους όπως είναι τώρα η καλοκαιρινή, που δεν πρέπει να συμβεί κάτι τέτοιο. Παρακάτω θα επιχειρήσουμε να δώσουμε κάποιες ιδέες, αλλά και να μεταφέρουμε εμπειρίες από ξένες χώρες, για το πώς διαχειρίστηκαν και διαχειρίζονται οι ιθύνοντες αυτά τα ζητήματα του προσωπικού στην εστίαση.
Το «κλειδί» είναι η επικοινωνία
Το χτίσιμο κι η εφαρμογή επικοινωνιακής στρατηγικής με το προσωπικό μπορεί να αποτελέσει σημαντική στήριξη για τους εργαζόμενους και να τους βοηθήσει να λειτουργήσουν καλύτερα και να καλλιεργήσουν ομαδικότητα και συνεργασία. Για να γίνει αυτό εφικτό, το πρώτο σημαντικό βήμα είναι να υπάρχει ενημέρωση του προσωπικού για τα τεκταινόμενα της επιχείρησης και να μην επιτρέπεται να κυκλοφορούν ψίθυροι, φήμες και σενάρια. Για να δούμε ένα παράδειγμα για το πώς δουλεύει αυτό σε μεγάλες επιχειρήσεις, κάποιες αλυσίδες εστιατορίων στο εξωτερικό έστελναν καθημερινά email σε όλο το προσωπικό, ακόμη και στη διάρκεια του lockdown, ενώ φρόντιζαν να τους παρέχουν και υποστήριξη όπου χρειαζόταν.
Σε πιο μικρής κλίμακας επιχειρήσεις, έχουμε παραδείγματα ιδιοκτητών που φρόντιζαν να έχουν επικοινωνία με το προσωπικό τους κατά τη διάρκεια της καραντίνας, ενώ μετά την επαναλειτουργία των επιχειρήσεων, πέρα από τη διά ζώσης επαφή κι επικοινωνία, φροντίζουν να τσεκάρουν και τις αναρτήσεις που κάνει το προσωπικό στα social media, για να διαπιστώσουν τυχόν σημάδια κατάθλιψης, οικονομικής δυσχέρειας, ψυχολογικής πίεσης κ.λπ.