Του Παναγιώτη Μαρκέτου
Η αναζήτηση της «απόλυτης», «μοναδικής», ενδεχομένως και «χρυσής» συνταγής που οδηγεί -νομοτελειακά, μάλιστα- στην Γη της Επαγγελίας, ανάγεται σε μια ατελέσφορη, όσο και δίχως ορατό αποτέλεσμα διαδικασία, η οποία απασχολεί ολοένα και πιο έντονα, μα και διαρκώς μεγαλύτερο ποσοστό του επιχειρηματικού κόσμου, ανεξαρτήτως τομέα δραστηριοποίησης, μεγέθους επιχείρησης και γεωγραφίας.
Ο τουρισμός δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση σε αυτή την πραγματικότητα. Διεθνώς, μα και εντός των συνόρων. Πόσο, μάλλον από την στιγμή κατά την οποία ενέχει τόσο σημαντικά διευρυμένο βαθμό παρέμβασης στο εγχώριο οικονομικό γίγνεσθαι, με αποτύπωμα που όμοιό του δεν υφίσταται αντίστοιχο από κάποιον άλλο κλάδο προς το παρόν.
Ενόσω διαρκεί η πανδημία, ο τρόπος με τον οποίο επέλεξαν είτε, έστω, μπόρεσαν να κινηθούν προορισμοί, μεταφορικά μέσα, καταλύματα, εστιάτορες, επαγγελματίες του ευρύτερου κλάδου της ψυχαγωγίας κ.ά. διέφερε σε εντυπωσιακό βαθμό, αναδεικνύοντας ικανότητες μα και αδυναμίες, όραμα, αλλά και αβαθή σκέψη, πίστη και αποφασιστικότητα, μα και απογοήτευση με ολίγη από παραίτηση. Δείγμα του πως αντιλαμβάνονται τον ρόλο και την θέση, τόσο των ιδίων σε μια δυναμικά αναπτυσσόμενη αγορά, όσο και του αντικειμένου που κλήθηκαν να υπηρετήσουν ή μέσω του οποίου βιοπορίζονται.
Σημείο-κλειδί για την λήψη μιας απόφασης που έφερνε χαρακτηριστικά του διλήμματος «ζω ή πεθαίνω» (επαγγελματικώς, πάντοτε) κατά την φετινή χρονιά, η διασαφήνιση των πρωτοκόλλων υγείας, που με την σειρά τους αναγόταν σε… σπαζοκεφαλιά για αρκετούς, δίχως μάλιστα κάποια ορατή λύση. Αποτέλεσμα; Ο φόβος να κυριαρχήσει της λογικής, η άρνηση να κερδίζει μέρα την μέρα, ώρα την ώρα, στιγμή την στιγμή ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα του σκεπτικού και εν τέλει να αντικαθιστά την «κανονικότητα», ως μια «αναγκαία συνθήκη (παραλογισμού…)».
Η επικριτική, είναι αλήθεια, αναφορά δεν γίνεται για όσους μικρότερους αδυνατούσαν να ανταπεξέλθουν στην σημαντική οικονομική επιβάρυνση και διέβλεπαν υπερπολλαπλάσιες ζημιές που ήταν πιθανό να τους οδηγήσουν σε οριστικό λουκέτο. Εξάλλου, οι συγκεκριμένοι μπορεί να είναι πολλοί και διάσπαρτοι στην χώρα μας, ωστόσο δεν είναι εκείνοι που δίνουν το στίγμα -θετικό ή αρνητικό, μεγάλο ή μικρότερο- στην γενικότερη εικόνα και παλμό της τουριστικής αγοράς.
Σε αντίθεση με τους μεγαλύτερους, αρκετοί εκ των οποίων επέλεξαν την πρακτική να τοποθετήσουν βαθιά το κεφάλι στην άμμο, θεωρώντας πως είτε δεν τους βλέπουν ή ότι βρήκαν την καινοτόμο λύση. Ορισμένοι, επέλεξαν να ποντάρουν στην θέση πως «κινδυνεύουμε να χρεοκοπήσουμε στην περίπτωση κατά την οποία λειτουργήσουμε την “x” επιχείρησή μας». Γεγονός, το οποίο δεν μπορεί να ισχύει για οργανωμένες τουριστικές επιχειρήσεις/εταιρείες με σημαντικούς τζίρους κατά το αμέσως προηγούμενο παρελθόν και ενίοτε αξιοπρόσεκτη κερδοφορία.
Εξυπακούεται πως είμαστε οι τελευταίοι που θα καταδείξουν σε φτασμένους επαγγελματίες το πώς θα «τρέξουν» τις επιχειρήσεις τους, ωστόσο η φυγή και η άρνηση κάθε άλλο παρά λύση και δη αποτελεσματική θεωρούνται.
Πόσο, μάλλον, από την στιγμή κατά την οποία στην αγορά υπάρχουν αναρίθμητοι επαγγελματίες που αναζητούν, σχεδιάζουν, πονοκεφαλιάζουν, αναπροσαρμόζουν, παλεύουν και εν τέλει πετυχαίνουν ακόμη και υπό τις πλέον περίεργες, όσο και απαιτητικές συνθήκες των τελευταίων πολλών ετών.
Απαιτήθηκε, βέβαια, ευελιξία, καθαρή σκέψη, αποφασιστικότητα, στοχοθέτηση, επεξεργασία ενός απτού game plan, ακριβής υπολογισμός και συντονισμένες κινήσεις. Κατά την φετινή σεζόν, θριάμβευσε η επιμονή στο niche market. Είτε αφορούσε χώρες ή ακόμη περισσότερο κοινωνικο-οικονομικό status των υπό στόχευση τουριστών.
Τα παραδείγματα αρκετά, τα αποτελέσματα κάτι παραπάνω από ικανοποιητικά και αν μη τι άλλο απέδειξαν πως υπάρχει κι άλλος δρόμος / τρόπος για το τουριστικό επιχειρείν. Όχι απαραίτητα το ίδιο, καθώς απαιτείται και μια πλειάδα προϋποθέσεων που δύσκολα μπορούν να συναντηθούν σε ένα σημαντικό κομμάτι των επιχειρήσεων του κλάδου. Καθείς, μπορεί να διαμορφώσει με βάση τα δεδομένα, αλλά και τα σημεία διαφορετικότητας που διαθέτει, τις αγορές στις οποίες μπορεί να απευθυνθεί. Βέβαια, στην όλη διαδικασία απαιτείται και μια θεμελιώδη αλλαγή κουλτούρας, όσο και mindset, καθώς το ζητούμενο δεν είναι η ποσότητα μα η ποιότητα. Στοιχείο, που οφείλουμε ως κλάδος να έχει ως πρώτιστο μέλημα σε κάθε μας βήμα.
Μπορεί στην αγορά να κυκλοφόρησαν αρκετές επικρίσεις και αναφορές σε «καλάμια» και ανάλογους «καβαλάρηδες», ωστόσο η πλούσια λαογραφία μας περιέχει και το «όσα δεν φτάνει η αλεπού…».
Η δυνατότητα επιλογής αποτελεί ιερή υποχρέωση και δικαίωμα κάθε ενός εκάστου.
