Στοιχεία συναλλαγών από τις πλατφόρμες
Ρυθμίσεις με τις οποίες οι ψηφιακές πλατφόρμες υποχρεώνονται να διαβιβάζουν στην ΑΑΔΕ τα δεδομένα των συναλλαγών που πραγματοποιούν οι χρήστες τους, διασταυρώσεις στοιχείων και πρόβλεψη για κοινούς και ταυτόχρονους ελέγχους με τις φορολογικές αρχές των άλλων κρατών-μελών της ΕΕ προβλέπει η νέα νομοθετική ρύθμιση από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με το οποίο ενσωματώνεται στην εθνική νομοθεσία η Οδηγία 2021/54 σχετικά με τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας. Ο νόμος προβλέπει -μεταξύ άλλων- αυστηρές κυρώσεις, πέρα από τις ποινές που ήδη προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία για τις άλλες πιθανές φορολογικές παραβάσεις, τόσο για τις πλατφόρμες που δεν συμμορφώνονται (μεταξύ άλλων αναστολή δραστηριότητας και πρόστιμα έως 500.000 ευρώ, καθώς και διακοπή πρόσβασης στις πλατφόρμες που δεν συνεργάζονται) όσο και για τους χρήστες που δεν δηλώνουν τα απαιτούμενα στοιχεία στις πλατφόρμες (κλείσιμο του λογαριασμού τους στην πλατφόρμα, παρακράτηση πληρωμών). Στόχος είναι ο εντοπισμός αδήλωτων εισοδημάτων και ο περιορισμός της φοροδιαφυγής από τις συναλλαγές που διεξάγονται μέσω ψηφιακών πλατφορμών καθώς -όπως προβλέπεται στο σχέδιο νόμου- τα δεδομένα που θα συλλέγονται από τις πλατφόρμες θα χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση και την επιβολή κάθε είδους φόρων, δασμών ή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Στις πλατφόρμες αυτές περιλαμβάνονται και οι γνωστές ψηφιακές υπηρεσίες διαμεσολάβησης για τη συνομολόγηση βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων.
Επιπρόσθετα, οι νέες διατάξεις προβλέπουν ότι:
- Οι πλατφόρμες θα διαβιβάζουν τα στοιχεία (ονοματεπώνυμο – επωνυμία, ΑΦΜ, διεύθυνση, αριθμός τραπεζικού λογαριασμού κ.ά.) του πωλητή, το ύψος του εισοδήματος που απέκτησε ο πωλητής, τις προμήθειες που κατέβαλε κ.ά. στη φορολογική αρχή όπου έχει την έδρα του ο πωλητής. Τα στοιχεία θα διαβιβάζονται ηλεκτρονικά μέσω του υφιστάμενου κοινού δικτύου επικοινωνιών (CCN), που έχει αναπτύξει η Ένωση. Αν πρόκειται για μισθώσεις ακινήτων, διαβιβάζονται επιπλέον οι ημέρες που διήρκησαν αυτές, οι υπηρεσίες που παρασχέθηκαν και η διεύθυνση του ακινήτου. Με βάση τα στοιχεία αυτά θα μπορούν να γίνονται διασταυρώσεις των εισοδημάτων που δήλωσαν οι πωλητές με εκείνα που καταγράφηκαν στις πλατφόρμες.
- Οι έλεγχοι δεν περιορίζονται στις διασυνοριακές πωλήσεις, αλλά αφορούν προφανώς και τις υπηρεσίες που παρέχονται από αγοραστές και πωλητές που είναι κάτοικοι της ίδιας χώρας και πραγματοποίησαν μια συναλλαγή μέσω ψηφιακής πλατφόρμας.
- Δυνατότητα κοινών ή / και ταυτόχρονων ελέγχων από περισσότερες φορολογικές αρχές. Ρητά παρέχεται το δικαίωμα σε υπαλλήλους ξένων φορολογικών αρχών να εξετάζουν φακέλους και να κάνουν συνεντεύξεις στην Ελλάδα και αντίστοιχα δικαιώματα στους ελεγκτές της ΑΑΔΕ στο εξωτερικό.
- Ποινές για τις πλατφόρμες που δεν υποβάλλουν πληροφορίες ή υποβάλλουν ανακριβείς – ελλιπείς πληροφορίες, δεν συνεργάζονται με τη φορολογική διοίκηση κ.λπ. Τα πρόστιμα ξεκινούν από 100 ευρώ ανά περίπτωση και φτάνουν σωρευτικά έως τις 500.000 ευρώ. Σε περίπτωση υποτροπής σε διάστημα πενταετίας τα πρόστιμα διπλασιάζονται (έως 1 εκατ.) ενώ αν εντοπιστεί παράβαση για τρίτη φορά, ανεξάρτητα από τον χρόνο τέλεσής της, τα πρόστιμα τετραπλασιάζονται. Για έλλειψη συνεργασίας επιβάλλεται επιπλέον διακοπή της πρόσβασης στους ιστότοπους των ψηφιακών πλατφορμών.
- Κλείσιμο του λογαριασμού και παρακράτηση των πληρωμών για τους πωλητές που δεν παρέχουν τα απαιτούμενα στοιχεία στις πλατφόρμες. Η καταγραφή των στοιχείων πωλητών, που ήταν ενεργοί την 1η Ιανουαρίου 2023, θα πρέπει να ολοκληρωθεί ως την 31η Δεκεμβρίου 2024.
Όπως επισημαίνεται στο προοίμιο της Οδηγίας που ενσωματώνεται στο εθνικό δίκαιο: «Ορισμένα κράτη-μέλη έχουν επιβάλλει μονομερή υποχρέωση υποβολής στοιχείων, η οποία δημιουργεί πρόσθετο διοικητικό κόστος για τους φορείς εκμετάλλευσης πλατφόρμας, καθώς οφείλουν να συμμορφώνονται με πολλά εθνικά πρότυπα υποβολής στοιχείων. Είναι επομένως απαραίτητο να εισαχθεί τυποποιημένη απαίτηση υποβολής στοιχείων η οποία θα εφαρμόζεται σε ολόκληρη την εσωτερική αγορά». Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που έχει θεσπίσει σχετική νομοθεσία, η εφαρμογή της οποίας ενισχύεται με την ενσωμάτωση της Οδηγίας. Με βάση τις συμφωνίες συνεργασίας που έχει συνάψει η ΑΑΔΕ με τις πλατφόρμες μίσθωσης ακινήτων, έχουν ήδη ξεκινήσει διασταυρώσεις και εντοπίστηκαν περιπτώσεις απόκρυψης εισοδημάτων. Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία, το 2022 η ΑΑΔΕ εντόπισε περισσότερους από 73.000 διαχειριστές και ιδιοκτήτες ακινήτων που δραστηριοποιούνται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, οι οποίοι δεν δήλωσαν εισοδήματα ύψους 102 εκατ. ευρώ , ενώ δόθηκε εντολή απενεργοποίησης για 14.736 καταχωρίσεις ακινήτων, καθώς είτε δεν είχαν Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) ή ο ΑΜΑ που αναγραφόταν ηλεκτρονικά δεν ήταν έγκυρος.
