Κύπρος Μπορεί το τουριστικό ρεύμα της Κύπρου να κινείται σε επίπεδα-ρεκόρ, με τις αφίξεις να υπερβαίνουν τα 4 εκατομμύρια, οι προκλήσεις όμως για επέκταση της υψηλής περιόδου, πέραν του συνήθους διαστήματος Ιουνίου – Σεπτεμβρίου, αλλά και η αύξηση του μέσου ποσού δαπάνης και των ημερών διανυκτέρευσης εξακολουθούν να υφίστανται «πονοκεφαλιάζοντας» τους ιθύνοντες.
Tι δείχνει έρευνα της ΚPMG
Πρόσφατα, η KPMG γνωστοποίησε τα αποτελέσματα της ετήσιας έρευνας για τον τουρισμό στην Κύπρο. Υπό τον διακριτικό τίτλο «Cyprus Hospitality Report», επιχειρείται να αναλυθούν μεθοδικά τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία της τουριστικής βιομηχανίας στην Κύπρο, αναδεικνύοντας παράλληλα τα ισχυρά σημεία, επισημαίνοντας τις τυχόν αδυναμίες και καταδεικνύοντας τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Όπως αναφέρεται εισαγωγικά στην έρευνα της KPMG, ο τουρισμός αποτελεί τη «ραχοκοκαλιά» της κυπριακής οικονομίας, ο οποίος, μάλιστα, έδωσε και τη βασική ώθηση ανάκαμψης, μετά την πρόσφατη κρίση και τα μέτρα που πάρθηκαν, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που είχε ανακύψει με τον τραπεζικό τομέα της χώρας.
Το 2018 καταγράφηκε νέο ρεκόρ τουριστικών αφίξεων στη χώρα, με τον αριθμό των τουριστών να ανέρχεται στα 3,9 εκατομμύρια. Κύριος στόχος της κυπριακής κυβέρνησης παραμένει η επέκταση της υψηλής περιόδου πέραν του συνήθους διαστήματος Ιουνίου – Σεπτεμβρίου, ως μέρος του στρατηγικού σχεδιασμού της έως το 2030.
Ρεκόρ αφίξεων το 2018 – Στο 13,1% του ΑΕΠ ο τουρισμός!
Από το 2008 καταγράφεται αύξηση στις τουριστικές αφίξεις, κατά μέσο όρο 7,8%. Ιδιαίτερα από το 2014, η τάση αυτή παρουσιάστηκε πιο έντονη, μέχρι το 2018 οπότε σημειώθηκε, όπως προαναφέρθηκε, ρεκόρ αφίξεων. Την ίδια χρονιά σε επίπεδο ΑΕΠ ο τουρισμός ήταν στο 13,1%, έχοντας αυξηθεί κατά 2,7%, σε σύγκριση με το 2017. Οι κύριες αγορές από τις οποίες προσελκύει τουρίστες η Κύπρος είναι η Βρετανία, η Ρωσία, το Ισραήλ, η Γερμανία κι η Ελλάδα.
Η Κύπρος, παρά το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον της Μεσογείου, όσον αφορά τον τουρισμό, κατάφερε να σταθεί πολύ καλά απέναντι στις ανταγωνιστικές αγορές, ιδιαίτερα την περίοδο 2016 – 2018. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι η υποτίμηση της τουρκικής λίρας σε συνδυασμό με τις ρωσικές απαγορεύσεις στα πακέτα διακοπών οδήγησαν μεγάλο αριθμό Ρώσων τουριστών στην Τουρκία. Σε αντιστάθμισμα, ωστόσο, υπήρξε μεγάλη άνοδος των αφίξεων από το Ηνωμένο Βασίλειο. Μάλιστα, επί του συνόλου, οι αφίξεις από τη Βρετανία αυξήθηκαν κατά 33%!
Μείωση στους δείκτες κατανάλωσης και διανυκτέρευσης
Παρά την άνοδο στις αφίξεις, η μέση τουριστική κατανάλωση έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων. Μάλιστα, από το 2013 οι δείκτες κατανάλωσης και διανυκτέρευσης παρουσιάζουν σταδιακή μείωση. Συγκεκριμένα, η μέση τουριστική κατανάλωση το 2013 ήταν στα 868 ευρώ κι η μέση διαμονή στις 10,3 ημέρες, ενώ το 2018 οι εν λόγω δείκτες έπεσαν στα 688 ευρώ κι 9,2 μέρες αντίστοιχα. Συνολικά, η κατανάλωση για το διάστημα 2008 – 2018 διαμορφώθηκε στα 752 ευρώ ανά επισκέπτη-τουρίστα. Μία από τις αιτίες για αυτή την εξέλιξη είναι η μείωση των τουριστικών αφίξεων από Ισραήλ και Ρωσία, καθώς οι τουρίστες από αυτές τις χώρες ξοδεύουν κατά μέσο όρο μεγαλύτερα ποσά. Μια άλλη αιτία είναι η άνοδος του Airbnb και στην Κύπρο, για την οποία δεν υπάρχουν ακόμα ασφαλή στοιχεία, ώστε να αποτιμηθεί οικονομικά.
Από το 2008 καταγράφεται αύξηση στις τουριστικές αφίξεις, κατά μέσο όρο 7,8%. Ιδιαίτερα από το 2014, η τάση αυτή παρουσιάστηκε πιο έντονη, μέχρι το 2018 οπότε σημειώθηκε ρεκόρ αφίξεων.
Η Κύπρος «στενάζει» από την εποχικότητα
Παρά τη σταδιακή αύξηση της τουριστικής κίνησης, το πρόβλημα της εποχικότητας στην Κύπρο παραμένει. Βεβαίως, τα στοιχεία δείχνουν πως υπήρξε κάποια βελτιωμένη κινητικότητα στις αφίξεις Απριλίου και Νοεμβρίου, αλλά αυτό απέχει πολύ από τον στόχο της Κύπρου να καταφέρει να προσελκύει τουρίστες καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Σύμφωνα με τους ερευνητές της KPMG, οι κύριες προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν οι ιθύνοντες, προκειμένου να μετατραπεί η Κύπρος σε ετήσιο τουριστικό προορισμό είναι:
- Έλλειψη επαρκούς αεροπορικής σύνδεσης τους μήνες της χαμηλής περιόδου.
- Συνωστισμός των τουριστικών δομών αποκλειστικά στις παραθαλάσσιες περιοχές.
- Δομές που μένουν αναξιοποίητες στη χαμηλή περίοδο.
- Επέκταση του τουριστικού προϊόντος της χώρας πέρα από το παραδοσιακό «ήλιος και θάλασσα».
Πρόσφατη έρευνα καταδεικνύει πως υφίστανται οι βάσεις γι’ αυτό το εγχείρημα, καθώς το 60% από 1.700 πολίτες 6 χωρών που ρωτήθηκε σχετικά απάντησε πως θεωρεί λιγότερο ή περισσότερο την Κύπρο τουριστικό προορισμό καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Μάλιστα, η KPMG επισημαίνει πως η αυξητική ζήτηση που εμφανίζει το τουριστικό προϊόν της Κύπρου σε συνδυασμό με την κεντρική βούληση για επέκταση της τουριστικής περιόδου δημιουργούν τις προϋποθέσεις για εισροή κεφαλαίων στον τουριστικό τομέα της χώρας.
