Είναι φορές που η υπερβολή από την κανονικότητα κι η έκρηξη
από την ανοχή δεν απέχουν παρά ελάχιστα. Τόσο, ώστε να είναι σε
θέση να καθορίζουν την εξελικτική πορεία επιχειρήσεων, πόλεων,
ακόμη και χωρών, μέσω του ορισμού των κανόνων του παιχνιδιού.
Αυτό αποτελεί, πλέον, το μέγα ζητούμενο για την πόλη του Άμστερνταμ, η οποία φιλοδοξεί να… χαλιναγωγήσει τον άκρατο μαζικό τουρισμό!
Γράμμα από το Άμστερνταμ
Ορισμένες φορές τα αριθμητικά μεγέθη είναι αμείλικτα, σε σημείο τέτοιο, ώστε να αποτυπώνεται με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο μια πραγματικότητα. Κάτι που ισχύει σε απόλυτο βαθμό για την πόλη του Άμστερνταμ, η οποία διαθέτει μεν 850.000 μόνιμους κατοίκους, αλλά την ίδια στιγμή υποδέχεται σε ετήσια βάση κάτι παραπάνω από 19 εκατομμύρια τουρίστες! Μάλιστα, σύμφωνα με συντηρητικές εκτιμήσεις, το 2025 η ολλανδική πρωτεύουσα υπολογίζεται πως θα δεχτεί περισσότερους από 29 εκατομμύρια επισκέπτες…
Μπορεί ο τουρισμός να αντιμετωπίζεται ως ευλογία από την πλειονότητα των χωρών σε παγκόσμιο επίπεδο, ωστόσο, δεν λείπουν κι εκείνοι οι προορισμοί που ναι μεν ενδιαφέρονται για το τουριστικό τους αποτύπωμα, την ίδια στιγμή δε επιθυμούν την εξασφάλιση της ισορροπίας μεταξύ της τουριστικής τους ανάπτυξης και της παροχής κατά το δυνατόν υψηλής ποιότητας ζωής στους κατοίκους τους.
Στην τελευταία κατηγορία εντάσσεται το Άμστερνταμ, η δήμαρχος του οποίου, Femke Halsema, έχει θέσει έναν μεγαλεπήβολο στόχο: να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την εκρηκτική διάσταση που έχει λάβει το φαινόμενο του μαζικού τουρισμού. Γι’ αυτό κι έχει εκπονήσει και θέσει σε εφαρμογή ένα αρκούντως υψηλού ρίσκου σχέδιο, με απώτερο σκοπό τον «αποκλεισμό» από την ολλανδική πόλη των χαμηλής ποιοτικής στάθμης επισκεπτών, οι οποίοι δεν δείχνουν κανένα –σχεδόν– ενδιαφέρον για την ίδια την πόλη κι όσα έχει να τους προσφέρει, αλλά ταξιδεύουν εκεί, προκειμένου να ζήσουν την… «άγρια» πλευρά της ζωής.
«Στοίχημα» η πόλη να επιστρέψει στους κατοίκους της!
Ένα από τα σημεία αναφοράς του Άμστερνταμ για τους τουρίστες δεν είναι άλλο από την παγκοσμίου φήμης πινακίδα «I Amsterdam», που βρίσκεται έξω από το μουσείο Rijksmuseum. Μάλλον, βρισκόταν, επί το ορθότερο όσο και ρεαλιστικότερο, καθώς από τα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου η πόλη αποφάσισε να αφαιρέσει το εξαιρετικά δημοφιλές φωτογραφικό ορόσημό της, προς απογοήτευση πλήθους τουριστών… Παρ’ όλα αυτά, προς χαρά των κατοίκων της, καθώς όλοι το εξέλαβαν ως αγωνιστική πράξη αντίστασης στον μαζικό τουρισμό.
Τα μεγέθη προαναφέρθηκαν κι είναι ιδιαίτερα πιεστικά. Η πληθώρα φτηνών πτήσεων, σε συνδυασμό με τη γρήγορη κι εύκολη διαδικασία του online booking για το σύνολο των… logistics (λ.χ. εισιτήρια, μεταφορές, διαμονή) κάνουν το ζήτημα ακόμη πιο έντονο. Πόσο μάλλον, από τη στιγμή που δεν απαιτείται να είναι η… καρδιά της τουριστικής σαιζόν, προκειμένου οι δρόμοι της ολλανδικής πρωτεύουσας να πλημμυρίσουν από… στίφη επισκεπτών. Αρκεί μια βόλτα μέχρι την περιοχή με τα κόκκινα φανάρια, και δη κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, για να διαπιστώσει κάποιος τι σημαίνει στην πράξη το περπάτημα σε ρυθμούς χελώνας! Ακόμη κι εάν πρόκειται για off–season περίοδο!
Αποτέλεσμα; Ένα ποσοστό κατοίκων του Άμστερνταμ έχει ήδη αναγκαστεί να μετακομίσει σε πιο ήσυχα προάστια –ουσιαστικά– της πόλης, υπό το βάρος της θορυβώδους παρουσίας των τουριστών, των ασταμάτητων πάρτι, της δίχως όρια κατανάλωσης αλκοόλ και της εικόνας επισκεπτών να βρίσκονται σε ημιάγρια κατάσταση, κάνοντας εμετό σε κάθε γωνιά του κέντρου της πόλης! Υπό αυτό το πρίσμα, εδώ και μερικούς μήνες, η Δημοτική Αρχή αποφάσισε κι έλαβε μια σειρά από μέτρα τα οποία αποσκοπούν στην επιστροφή του Άμστερνταμ στους κατοίκους του, κάνοντας τη ζωή εκεί και πάλι ανεκτή.
Όπως ανέφεραν στελέχη του Δήμου: «Εξυπακούεται πως οι τουρίστες είναι ευπρόσδεκτοι στο Άμστερνταμ. Ωστόσο, πρωτίστως πρόκειται για μια πόλη, όπου διαμένουν άνθρωποι, και δευτερευόντως για έναν τουριστικό προορισμό…».
«Πάγωμα» στην ανέγερση νέων ξενοδοχείων και σειράς επιχειρήσεων
Όσο για την κωδική ονομασία του προαναφερθέντος σχεδίου, είναι απόλυτα ενδεικτική της ξεκάθαρα εκπεφρασμένης πρόθεσης της Δημοτικής Αρχής: «Πόλη σε αρμονία»! Ορισμένες από τις βασικές αρχές του είναι το «πάγωμα» στην ανέγερση νέων ξενοδοχείων, καταστημάτων πώλησης σουβενίρ, σημείων διάθεσης πάσης φύσεως εισιτηρίων, ακόμη και καταστημάτων πώλησης τυριού. Σε όλα αυτά, δύσκολα κάποιος κάτοικος θα αποτελούσε δυνητικό πελάτη… Παράλληλα, η χωρητικότητα του αεροδρομίου Schiphol –ενός από τα πλέον πολυσύχναστα της Ευρώπης– παραμένει ως έχει, αποφεύγοντας περαιτέρω έκτασή του, ενώ κι οι αφετηρίες μεταφοράς επιβατών μέσω οχημάτων μεταφέρονται εκτός του κέντρου της πόλης.
Σε επικοινωνία με τις Δημοτικές Αρχές του Άμστερνταμ, η Vera Al, εκπρόσωπος Τύπου του αντιδημάρχου της πόλης, ανέφερε πως: «Εξυπακούεται πως οι τουρίστες είναι ευπρόσδεκτοι στο Άμστερνταμ. Ωστόσο, πρωτίστως πρόκειται για μια πόλη, όπου διαμένουν άνθρωποι, και δευτερευόντως για έναν τουριστικό προορισμό…».
Η συγκεκριμένη παράμετρος επεξηγεί τη λογική γύρω από την οποία η πόλη αντιμετωπίζει με εξαιρετική σκληρότητα τις αντίστοιχες πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων, τύπου Airbnb και Booking.com. Για παράδειγμα, οι ιδιοκτήτες των κατοικιών έχουν τη δυνατότητα να τις διαθέσουν στο κοινό μόλις για 30 ημέρες, σε ετήσια βάση. Μάλιστα, το Δημοτικό Συμβούλιο συζητά την απαγόρευση της δραστηριοποίησης του Airbnb σε συγκεκριμένες οδούς, ακόμη και περιοχές, της πόλης. «Ξέρετε, έχουμε φτάσει στο σημείο οι κάτοικοι του Άμστερνταμ να νιώθουν ξένοι στα ίδια τους τα σπίτια, καθώς δεν έχουν –πλέον– γείτονες! Αυτοί, αντικαθίστανται από ομάδες και πλήθη τουριστών…», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά η κυρία Al.
