Μία από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές ταξιδιωτικές εταιρείες δεν υπάρχει πια και τα συντρίμμια που αφήνει στο πέρασμά της είναι πιθανό να πάρουν κάποιο χρόνο για να ξεκαθαρίσουν.
Μετά από εβδομάδες όπου κυκλοφορούσαν διάφορες εικασίες, τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας, η Thomas Cook ανακοίνωσε ότι σταματά τη λειτουργία της μετά την αποτυχία ολοκλήρωσης της συμφωνίας διάσωσης ύψους 1,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Και όπως συμβαίνει συχνά σε τέτοιες περιπτώσεις, τα νέα της κατάρρευσης δεν επηρεάζουν μόνο τους υπαλλήλους και τους πελάτες του ταξιδιωτικού οργανισμού, αλλά είναι κακά νέα και για τις εκατοντάδες άλλες επιχειρήσεις που θα υποστούν τις συνέπειες.
Η εταιρία θύμιζε κατά πολύ την εποχή προ-Διαδικτύου, με την έννοια ότι είχε υπό τον έλεγχό της ένα στόλο αεροσκαφών μαζί με εμπορικά καταστήματα και ξενοδοχεία, τα οποία προσέφερε και πουλούσε υπό τη μορφή πακέτου στους πελάτες της. Αυτή η προσέγγιση βέβαια σήμαινε ότι πολλές άλλες εταιρείες εξαρτιόνταν από την Thomas Cook.
Μεγάλος αριθμός από ξενοδόχους, ταξιδιωτικούς πράκτορες και άλλες ταξιδιωτικές επιχειρήσεις θα βρεθούν να τους χρωστάνε εκατομμύρια δολάρια ενώ είναι σχεδόν απίθανο ότι θα λάβουν το πλήρες ποσό των ζημιών τους, δεδομένης του ύψους των χρεών της Thomas Cook, τα οποία ανέρχονται συνολικά σε περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Μόλις κυκλοφόρησαν τα νέα της κατάρρευσης, οι εταιρείες άρχισαν να αποκαλύπτουν το μέγεθος της συμμετοχής τους.
Το online ταξιδιωτικό πρακτορείο On The Beach, με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, δήλωσε ότι έχει προβλέψει «ένα έκτακτο ποσό το οποίο θα πάει στους πελάτες προκειμένου να οργανώσουν εναλλακτικά ταξιδιωτικά πλάνα για επιστροφή στη βάση τους καθώς και ένα ποσό που θα καλύψει τις ακυρωμένες κρατήσεις» παρόλο που θα πρέπει να είναι σε θέση να καλύψουν το κόστος των ακυρωμένων πτήσεων.
Το εν λόγω ταξιδιωτικό πρακτορείο γνωρίζει πολύ καλά τις δυσκολίες από τα πακέτα στήριξης. Η κατάρρευση της αεροπορικής εταιρείας Monarch το 2017 της κόστισε περίπου 2,5 εκατομμύρια δολάρια (£ 2 εκατομμύρια).
Άλλοι φοβούνται ότι η Thomas Cook θα στοιχίσει σοβαρά στο αυστραλιανό ταξιδιωτικό γραφείο Webjet. Η τελευταία υπέγραψε μια outsourcing συμφωνία με thn Thomas Cook το 2016, αναλαμβάνοντας περίπου 3.000 συμβόλαια ξενοδοχείων.
Η Webjet είχε καταβάλει το ποσό των 135 εκατομμυρίων δολαρίων σε πωλήσεις (βάσει της συνολικής συναλλακτικής αξίας) από την εταιρική σχέση Thomas Cook για το οικονομικό έτος 2020, προσθέτοντας ότι εξακολουθούσε να της χρωστά περίπου 30 εκατομμύρια δολάρια (27 εκατομμύρια ευρώ). Πόσα από αυτά θα επιστραφούν μένει να το δούμε…
Το 2017, η Thomas Cook προχώρησε σε μια επιπλέον outsourcing συμφωνία, αυτή τη φορά με την Expedia η οποία προσέφερε ξενοδοχεία στη βρετανική εταιρία τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
«Μάθαμε τις ειδήσεις για την Thomas Cook σήμερα. Κινούμαστε γρήγορα για να επικοινωνήσουμε με όλους τους πελάτες μας που επηρεάζονται για να δώσουμε την κατάλληλη βοήθεια και συμβουλές», δήλωσε η Expedia. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία αναφορά ακόμα για το πόσο θα στοιχίσει η κατάρρευση της εταιρίας.
Και βέβαια δεν είναι μόνο ο επιχειρηματικός τομέας που θα επηρεαστεί. Η Τουρκία, ένας δημοφιλής προορισμός για τους ευρωπαίους τουρίστες, αναμένεται να χάσει περίπου 700.000 επισκέπτες, σύμφωνα με τον επικεφαλής της Ομοσπονδίας Ξενοδόχων της Τουρκίας.
«Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός μικρών επιχειρήσεων των οποίων η τύχη εξαρτάται από την Thomas Cook», δήλωσε ο πρόεδρος της ομοσπονδίας, Osman Ayik, στο Reuters.
Ωφελείται κανένας;
Ο Richard Clarke, ανώτερος αναλυτής του της χρηματιστηριακής Bernstein, δήλωσε ότι η κατάρρευση της Thomas Cook θα μπορούσε να «ξεκινήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση» στον ταξιδιωτικό κόσμο, δεδομένου ότι ως ένα σημαντικό κομμάτι των δραστηριοτήτων της λειτουργούσε ως αεροπορική εταιρεία για άλλους ταξιδιωτικούς πράκτορες.
Μικρότερες εταιρείες που βασίζονταν στην Thomas Cook είναι πολύ πιθανόν ότι θα επηρεαστούν, αλλά τι γίνεται με τον μεγαλύτερο ανταγωνιστή της; Με την αποχώρηση της Thomas Cook από το παιχνίδι, ο όμιλος TUI μένει ως ο μόνος οργανισμός που προσφέρει ολοκληρωμένες προτάσεις ταξιδιών στην Ευρώπη. Παρόλο που και αυτός έχει ένα επιχειρηματικό μοντέλο που είναι επιρρεπές σε αλλαγές, η διαφορά είναι ότι τα τελευταία χρόνια έχει επενδύσει αρκετά χρήματα σε ξενοδοχεία και κρουαζιερόπλοια, βρισκόμενος έτσι σε μια κάπως καλύτερη θέση.
«Η κατάρρευση της Thomas Cook έρχεται να υπενθυμίσει ότι τα μοντέλα των tour operator είναι μάλλον ελαττωματικά, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις προκύπτουν μεγάλες οφειλές ενώ δεν είναι βέβαιο πότε θα εισπραχθούν τα έσοδα. Ωστόσο, η TUI παρουσιάζεται ως μια περισσότερο ανθεκτική επιχείρηση με σταθερές ταμειακές ροές που προέρχονται από τις κρουαζιέρες και τα ξενοδοχεία», δήλωσε ο Clarke προς τους επενδυτές.
Και βέβαια είναι και άλλοι που επωφελούνται. Οι οικονομικές αεροπορικές εταιρείες όπως η Ryanair και η EasyJet, οι οποίες ταξιδεύουν σε ηλιόλουστους και παραλιακούς προορισμούς της Ευρώπης, έχουν πλέον μικρότερο ανταγωνισμό. Ακόμα, η Dart Group, ιδιοκτήτρια της αεροπορικής Jet2 και τουριστικών επιχειρήσεων, θα μπορούσε επίσης να επωφεληθεί.
«Πιστεύουμε ότι η κατάρρευση της Thomas Cook μάλλον θα ελαφρύνει την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα του κλάδου και ίσως οδηγήσει σε μεσοπρόθεσμη ανάκαμψη», ανέφεραν οι αναλυτές της Morgan Stanley.
Οι τιμές των μετοχών των Dart Group, TUI, EasyJet και Ryanair ανέβηκαν όλες τη Δευτέρα μετά τα νέα της κατάρρευσης της Thomas Cook.
Αποστολή διάσωσης
Η κατάρρευση της Thomas Cook οδήγησε την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να ξεκινήσει τον μεγαλύτερο επαναπατρισμό στην ιστορία της εν καιρώ ειρήνης, ναυλώνοντας περισσότερα από δώδεκα αεροσκάφη προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους αποκλεισμένους πελάτες στο διάστημα των επόμενων δύο εβδομάδων. Στην κίνηση συμμετέχουν εταιρείες όπως η British Airways και η Virgin Atlantic.
Οι πανευρωπαϊκές επιχειρήσεις της εταιρείας προκάλεσαν σύγχυση σε ολόκληρη την ήπειρο. Στη Γερμανία, η αεροπορική εταιρεία Condor αναζητά ένα δάνειο από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για να εξασφαλίσει το μέλλον της και παρόλο που άλλες θυγατρικές τουριστικών επιχειρήσεων δεν έχουν κηρύξει πτώχευση, σταμάτησαν να πωλούν πακέτα διακοπών.
Με μήνυμα της στη γερμανική ιστοσελίδα της Thomas Cook αναφέρεται ότι διερευνά τρόπους για να σώσει την επιχείρηση, αλλά θα αναγκαστεί να καταθέσει για πτώχευση σε περίπτωση αποτυχίας.
Παρόμοια η ιστορία και στην Ολλανδία, η οποία είναι μέρος της ίδιας αγοράς στην ηπειρωτική Ευρώπη.
“Η ολλανδική οργάνωση εξετάζει επί του παρόντος τις πιθανές επιλογές για τον περιορισμό της επίπτωσης της πτώχευσης της Thomas Cook Group Plc στους πελάτες και τους υπαλλήλους της”, δήλωσε στην ιστοσελίδα της.
Μετά από μια μέρα εντατικών εργασιών στο προσκήνιο, η Thomas Cook Airlines Scandinavia θα συνεχίσει τις πτήσεις την Τρίτη, αλλά δεδομένης της χρεοκοπίας της μητρικής, το μέλλον της, όπως και τα υπόλοιπα τμήματα της ευρωπαϊκής επιχείρησης παραμένει απίστευτα αβέβαιο.
