Ο αριθμός των ταξιδιωτών που προσήλθε οδικώς στην χώρα μας το 2018, ανήλθε σε 8,8 εκατ., που αντιστοιχεί στο 29% από τα 30,3 εκατ. εισερχόμενους ταξιδιώτες συνολικά (πλην κρουαζιέρας). Αυτό αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στη νέα μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ για τις προοπτικές του εισερχόμενου οδικού τουρισμού στην Ελλάδα το 2019.
Σε ότι αφορά τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου για τη φετινή χρονιά, οι οδικές αφίξεις παρουσιάζουν υστέρηση όλους τους μήνες. Η συνολική μείωση ανέρχεται σε 536.000 ή 12% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2018. Η εικόνα όμως δεν είναι ενιαία, καθώς υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανά χώρα και μεθοριακό σταθμό που καταγράφονται οι διελεύσεις των επισκεπτών. Για παράδειγμα, οι αφίξεις οδικώς από την Αλβανία έχουν επανέλθει από τον Μάιο σε θετικούς ρυθμούς, ενώ από τη Βουλγαρία υπάρχει σταθερά αρνητική διψήφια μεταβολή από την αρχή του έτους. Επίσης, οι αφίξεις από τη Βόρεια Μακεδονία είχαν θετικό πρόσημο τον Απρίλιο και τον Ιούνιο και αρνητικό πρόσημο τους υπόλοιπους μήνες, ενώ οι αφίξεις από την Τουρκία αν και είχαν αρνητικό ξεκίνημα, επανήλθαν σε θετικούς ρυθμούς από τον Μάρτιο.
Σύμφωνα με τη μελέτη, ένα χαρακτηριστικό των τουριστών που έρχονται οδικώς στη χώρα μας είναι η δυνατότητα που έχουν να αλλάξουν ή να επιλέξουν προορισμό την τελευταία στιγμή, χωρίς να τους απασχολούν ακυρωτικά κόστη όπως με τα αεροπορικά εισιτήρια. Ως εκ τούτου, το οικονομικό κλίμα που επικρατεί στις αντίστοιχες αγορές, είναι καθοριστικό για τις επιλογές διακοπών που θα κάνουν οι κάτοικοί τους.
Η μελέτη εστιάζει στις μακροοικονομικές εξελίξεις των κυριότερων αγορών με οδική πρόσβαση στην Ελλάδα, καταγράφοντας τα βασικά μακροοικονομικά δεδομένα που επηρεάζουν την ταξιδιωτική συμπεριφορά: ΑΕΠ, συναλλαγματικές ισοτιμίες, Δείκτης Οικονομικού Κλίματος, Δείκτης Ανεργίας. Η καταγραφή γίνεται για τις 6 μεγαλύτερες αγορές τουριστών που έρχονται οδικώς. Αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 90% των οδικών αφίξεων στην Ελλάδα και συνεισέφεραν το 11,4% των εισπράξεων του εισερχόμενου τουρισμού της Ελλάδας για το 2018. Οι αγορές αυτές είναι Βαλκανικές: Σερβία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Τουρκία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία. Παράλληλα, για κάθε χώρα, δίνονται στοιχεία για τον εξερχόμενο τουρισμό από τη χώρα αυτή και τη συγκριτική θέση της Ελλάδας μεταξύ των διαφόρων προορισμών, αλλά και για τη σημασία της χώρας στον εισερχόμενο τουρισμό της Ελλάδας και τους κυριότερους προορισμούς που επισκέπτονται από την κάθε χώρα.
Ειδικότερα, οι οικονομικές εξελίξεις σε Σερβία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία, εμφανίζουν θετική εικόνα τα τελευταία χρόνια. Ο δείκτης ανεργίας βαίνει μειούμενος από το 2012 ή είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Τα νομίσματα της Σερβίας και της Αλβανίας έχουν ανατιμηθεί έναντι του Ευρώ, μία εξέλιξη που μπορεί να επηρεάσει θετικά τη ζήτηση για διακοπές, ενώ της Βόρειας Μακεδονίας και της Ρουμανίας παραμένουν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι και της Βουλγαρίας έχει κλειδωμένη ισοτιμία με το Ευρώ. Επίσης, ο αναμενόμενος ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ για το 2019 κινείται μεταξύ 3% και 4% σε όλες τις χώρες. Παρ’ όλα αυτά ο δείκτης του οικονομικού κλίματος, αν και είναι σταθερά σε υψηλά επίπεδα, τους τελευταίους μήνες ακολουθεί τις διεθνείς τάσεις και έχει πτωτική τάση στην Σερβία, την Βουλγαρία και την Βόρεια Μακεδονία ενώ έχει σταθεροποιηθεί στην Ρουμανία.
Εξάλλου, αρνητική είναι η εικόνα για την οικονομία της Τουρκίας, που παρουσιάζει επιδείνωση όλων των προαναφερθέντων δεικτών (υποτίμηση της τουρκικής Λίρας, σταδιακή αύξηση της ανεργίας, σημαντική επιδείνωση του οικονομικού κλίματος, αναμενόμενη πτώση του ΑΕΠ για το 2019).
Αναφορικά με τη θέση της Ελλάδας στον εξερχόμενο τουρισμό των εξεταζόμενων αγορών το 2017, επισημαίνεται ότι σε όλες βρίσκεται στην 1η θέση των κυριότερων τουριστικών προορισμών, με εξαίρεση την αγορά της Ρουμανίας όπου έχει την 2η θέση μετά την Ουγγαρία, διατηρώντας τις θέσεις που είχε και το 2016. Η εικόνα είναι παρόμοια όσον αφορά στους Μεσογειακούς προορισμούς, με την Ελλάδα να βρίσκεται σε όλες τις αγορές στην 1η θέση των κυριότερων προορισμών.
Η μελέτη υλοποιήθηκε από το ΙΝΣΕΤΕ στο πλαίσιο της Πράξης: «Ενίσχυση της θεσμικής και επιχειρησιακής ικανότητας του ΣΕΤΕ», η οποία εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση ΕΣΠΑ 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.
