H Μαλαισία μεταξύ των καλύτερων γαστροδιπλωματών!
Μεταξύ των χωρών που ξεχωρίζουν για τη γαστροδιπλωματία τους είναι η Μαλαισία, η οποία ήδη από το 2006 «παρέδιδε» μαθήματα εξαιρετικών πρακτικών στο εν λόγω πεδίο. Τότε η κυβέρνηση της Μαλαισίας ξεκίνησε την πρωτοβουλία «Μαλαισιανή κουζίνα για τον κόσμο», προσκαλώντας τους Μαλαισιανούς που ζούσαν στο εξωτερικό να λάβουν μέρος. Επίσης, η προαναφερθείσα πρωτοβουλία σχεδιάστηκε με στόχο η κυβέρνηση να βοηθήσει τους ντόπιους εστιάτορες να δημιουργήσουν νέα εστιατόρια, αλλά και να βελτιώσουν τις υπηρεσίες που παρέχουν οι υπάρχουσες επιχειρήσεις εστίασης στο εξωτερικό. Η κουζίνα της Μαλαισίας προωθήθηκε σε διάφορες χώρες ανά την υφήλιο, δημιουργώντας ενδιαφέρον για την ίδια στη διεθνή αγορά.
Το 2010, 465 εστιατόρια από όλο τον κόσμο έλαβαν μέρος, ενώ το 2012 αυτά αυξήθηκαν στα 647. Το ενδιαφέρον εδώ είναι πως τα εστιατόρια που συμμετείχαν στο πρόγραμμα της κυβέρνησης έλαβαν χρηματοδότηση από την τράπεζα εξαγωγών της Μαλαισίας, με βασική προϋπόθεση να σερβίρουν παραδοσιακά πιάτα της τοπικής κουζίνας. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2015, 1,5 δισεκατομμύριο άτομα σε Νέα Υόρκη, Λονδίνο, Σίδνεϊ, Μελβούρνη και Όκλαντ έμαθαν για την Μαλαισία μέσω του προγράμματος «Μαλαισιανή κουζίνα για τον κόσμο».
Η γαστροδιπλωματία των εθνών
Tην αξία του φαγητού ως μέσου για την ανάπτυξη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των χωρών έχουν αναγνωρίσει και διεθνείς οργανισμοί. Ο Μη Κερδοσκοπικός Οργανισμός World Boston, από το 1949, αναπτύσσει πρωτοβουλίες με στόχο την ανάπτυξη συνεργασιών και διεθνών σχέσεων μεταξύ των λαών. Μια από τις πλέον γνωστές δράσεις του είναι το πρόγραμμα «International Visitor Leadership Program», σύμφωνα με το οποίο διπλωμάτες φιλοξενούνται σε σπίτια πολιτών. Μάλιστα η συνάντηση πραγματοποιείται στο οικογενειακό τραπέζι, όπου οι διπλωμάτες έρχονται σε επαφή με τους ντόπιους και ενημερώνονται για την καθημερινότητά τους και τα θέματα που τους απασχολούν. Από την άλλη, μέσω του προγράμματος και οι ντόπιοι έχουν την ευκαιρία να συναντηθούν και να γνωρίσουν έναν διπλωμάτη άλλης χώρας και να ανταλλάξουν απόψεις μεταξύ τους.
Λόγω της πανδημίας το πρόγραμμα μεταφέρθηκε σε διαδικτυακό περιβάλλον, με τις απαραίτητες τροποποιήσεις. Πρόσφατο παράδειγμα η εκπομπή από την Αντίς Αμπέμπα, με παρουσιαστή τον Edward Kargbo – παραγωγό του BBC και μέλος του International Visitor Leadership Program. Ο Kargbo από την κουζίνα του σπιτιού του μαγείρεψε μια παραδοσιακή συνταγή της Σιέρα Λεόνε μιλώντας παράλληλα στο κοινό που τον παρακολουθούσε για την τοπική κουζίνα και τις τρέχουσες εξελίξεις στη δυτική και ανατολική Αφρική.
Ο κοινωνικός χαρακτήρας της γαστροδιπλωματίας
Το 2020 επανεκδόθηκε το βιβλίο «Handbook of Public Diplomacy», στο οποίο περιλήφθηκε μια ολόκληρη ενότητα για τη γαστροδιπλωματία. Οι συγγραφείς πραγματοποιούν μια ιδιαίτερα εκτενή αναφορά στο πώς η τελευταία εξελίσσεται, μετακινούμενη από το P2P μοντέλο στο Track III. Όπως οι ίδιοι εξηγούν: «Έως σήμερα η γαστροδιπλωματία ήταν από ανθρώπους προς ανθρώπους (People to People) και το φαγητό χρησιμοποιούνταν ως ένας τρόπος για να διαμορφώσει αντιλήψεις και να ενισχύσει την κατανόηση μεταξύ των λαών». Θέλοντας να αναδείξουν τον νέο ρόλο της γαστροδιπλωματίας, οι συγγραφείς του βιβλίου τονίζουν ότι οι πολιτικές αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στο διεθνές περιβάλλον συνέτειναν στον επαναπροσδιορισμό της.
Έτσι, πλέον μέσω αυτής θίγονται και αναδεικνύονται νέου τύπου ζητήματα – όπως είναι, για παράδειγμα, το μεταναστευτικό και η ενσωμάτωση των μεταναστών στις τοπικές κοινωνίες. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για τη μετανάστευση χορήγησε γαστρονομικά φεστιβάλ σε 13 πόλεις σε 6 χώρες σε όλη την Ευρώπη. Η δράση προέβλεπε τη φιλοξενία 80 σεφ-μεταναστών 25 διαφορετικών εθνικοτήτων σε εστιατόρια στην Ελλάδα, Γαλλία, Ισπανία, Ολλανδία και στο Βέλγιο. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που τα γαστρονομικά φεστιβάλ χρησιμοποιούνται ως χώρος ανάδειξης της μαγειρικής κουλτούρας διαφορετικών εθνών, με σημαντικά παραδείγματα τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Καμερούν.
