Γιατί η (άσκοπη) αναφορά αναγνωρίσιμων γεύσεων μπορεί να σας εγκλωβίσει εμπορικά!
«Στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις» είχε αναφέρει πριν από μερικές δεκαετίες
ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης, ένα ανήσυχο και έντονα δημιουργικό πνεύμα. Μια δεικτική ρήση που έμελλε να χαρακτηρίσει μια από τις πλέον ενοχλητικές παθογένειες που μας διακρίνει ως λαό.
Αυτή μού ήρθε κατά νου κατά τη διάρκεια μιας (ατυχούς) γευστικής εμπειρίας που βίωσα πρόσφατα και η οποία είχε ξεκινήσει με την επίκληση περιλάλητων, όσο και αρκούντως «γυαλιστερών» όρων που παρέπεμπαν ευθέως σε πιάτα αμερικανικής κουζίνας. Μόνο κατ’ επίφαση και ονομασία, ωστόσο…
Τα τελευταία χρόνια, το εγχώριο γαστριμαργικό τοπίο έχει «καβαλήσει» (άλλοτε ευκαιριακά και άλλοτε βάσιμα) ουκ ολίγα γευστικά «κύματα» και διεθνείς κουζίνες. Τι ασιατικά, τι fusion, τι τρατορίες, τι tex-mex, τι sushi, τι burger, τι, τι, τι… Στην πλειονότητά τους, τα πολυάριθμα concept ήλθον, είδον και απήλθον, καθώς στην αγορά έμειναν μόνο όσοι είχαν, ευθύς εξαρχής, σχέδιο και θέληση να επιχειρήσουν μέσω της συγκεκριμένης οδού. Παρ’ όλα αυτά, στην… επιφάνεια έμειναν ορισμένοι ευφάνταστοι όροι που στην πράξη μπορεί να αποτυπώνουν συγκεκριμένα πιάτα και γεύσεις, στην ελληνική πραγματικότητα ωστόσο αποτελούν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για επίδειξη!
Κι αυτό στην προσπάθεια που καταβάλλει μερίδα των επαγγελματιών του κλάδου της μαζικής εστίασης να προκαλέσει… γκελ στο καταναλωτικό κοινό, το οποίο με τη σειρά του θα γοητευτεί από την αναφορά σε γευστικές δημιουργίες που μπορεί να έχει απολαύσει στο εξωτερικό. Για παράδειγμα, η… κατακρεούργηση (μαγειρική, αλλά και σε επίπεδο προβολής) που έχει δεχτεί ο ευρύτερος τομέας του burger στην πατρίδα μας είναι άνευ προηγουμένου έντασης και μορφής!Και αναφέρομαι σε burger, γιατί έτσι το λανσάρουν στο καταναλωτικό κοινό. Μάλιστα, κολλούν δίπλα του και τον γεωγραφικό προσδιορισμό «αμερικάνικο», και το γευστικό… έγκλημα ολοκληρώνεται!
Και Burger restaurant και κρέπες και καφές και, και, και…
Πρόσφατα, με μια παρέα φίλων και συνοδεία αρκετών παιδιών, επισκεφτήκαμε ένα (αυτο)προβαλλόμενο ως «Burger restaurant», ενώ κάπου παραδίπλα προστίθεται και το «Καφετέρια», σε μια δυτική συνοικία της πρωτεύουσάς μας. Τις απαραίτητες θετικές συστάσεις και το ευρύτερο… promotion του εν λόγω καταστήματος είχε ένας εκ των μελών της παρέας, ο οποίος επισήμανε πως, καθώς είχαμε αρκετά παιδιά στην ομήγυρη, το γεγονός ότι στο μενού του υπήρχαν ορισμένα «καλούδια» (λ.χ. burgers, κοτομπουκιές, πατάτες, ζυμαρικά κ.ά.) που φαντάζουν θελκτικά στους ουρανίσκους των μικρών, «αλλά και κρέπες, αλμυρές και γλυκές», αρκούσαν για να εμπιστευτούμε την κρίση του. Εν πρώτοις, ο κατάλογος μου φάνηκε κομματάκι… αχταρμάς, καθώς Burger restaurant με ελάχιστα (6 τον αριθμό) burgers δεν θυμάμαι να έχω επισκεφτεί κατά το παρελθόν. Πριν βιαστείτε να με κρίνετε ως… περίεργο, να σας αναφέρω πως στο ίδιο μενού υπήρχαν 10 (δέκα, ολογράφως) πιάτα ζυμαρικών, 7 αλμυρές και 5 γλυκές κρέπες, 3 (μόλις) ορεκτικά, καθώς επίσης και 5-6 σαλάτες.
Μια sloppy… μπολονέζ!
Για να μη μακρηγορώ, παρήγγειλα ένα (από τις έξι συνολικά αντίστοιχες επιλογές του «Burger restaurant») Sloppy Joe Burger. Έχοντας γευτεί πολλάκις το εν λόγω πιάτο στο εξωτερικό, αυτομάτως οι σιελογόνοι αδένες μου «χτύπησαν» κόκκινο! Και εκεί έμειναν… Α, και στο 1/4 του ψωμιού (ο Θεός να το κάνει bun) που έμεινε –κυριολεκτικά– στα χέρια μου, καθώς από τη μια το μαλακό συνοδευτικό ψωμάκι (που η κουζίνα δεν θεώρησε σκόπιμο να το ψήσει, έστω και ελαφρώς) και από την άλλη η υπερβολική ποσότητα του υπέρμετρα ζουμερού κιμά λειτούργησαν διαλυτικά, δίχως να μου επιτραπεί να δοκιμάσω μια ολοκληρωμένη δαγκωματιά.
Για… κακή μου τύχη, ένας πιτσιρίκος από την παρέα παρήγγειλε μακαρόνια μπολονέζ. Ως συνήθως έφαγε 1-2 κουταλιές και… βουρ στην πλατεία για παιχνίδι. Καθώς μια υπόνοια… αποφάσισε να με επισκεφτεί, ζήτησα να δοκιμάσω μια κουταλιά από το –περίπου– άθικτο πιάτο του νεαρού. Μπίνγκο! Ο κιμάς της μακαρονάδας ήταν ο ίδιος με του Sloppy Joe. Απαράλλακτος! Κάτι που δεν μπορεί να συνάδει με τη συνήθη γευστική (αν)ομοιότητα των δύο πιάτων, καθώς οι συνταγές τους στηρίζονται σε άλλες βάσεις, αξιοποιώντας διαφορετικά μπαχάρια και καρυκεύματα, επίπεδα οξύτητας, αλλά και τρόπο μαγειρέματος.
Χρήσιμες οι λογικές της εξοικονόμησης πόρων, χρόνου και προσπάθειας, ωστόσο μπορούν να προκύψουν σε κάνα… εκατομμύριο άλλα σημεία της συνολικότερης λειτουργίας ενός εστιατορίου.
Χρήσιμες οι λογικές της εξοικονόμησης πόρων, χρόνου και προσπάθειας, ωστόσο μπορούν να προκύψουν σε κάνα… εκατομμύριο άλλα σημεία της συνολικότερης λειτουργίας ενός εστιατορίου. Και σίγουρα όχι στο πλέον σημαντικό, στη γεύση! Γιατί, αλήθεια, ποιος άλλος μπορεί να αποτελεί τον πλέον καθοριστικό παράγοντα που διαφοροποιεί κάθε γευστική εστιατορική πρόταση; Άραγε, δεν έχουν αντιληφθεί πως η σύγκριση μπορεί να αποβεί… μοιραία για τους ίδιους; Πόσω μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία επιλέγεις μια «branded» ονομασία προκειμένου να χαρακτηρίσεις κάτι που απέχει παρασάγγας από αυτό που προσφέρεις.
Δύο λέξεις αρκούσαν να μεταβάλουν το τοπίο!
Ξέρετε, θα ήταν περισσότερο τίμιο και σίγουρα δεν θα άφηνε περιθώρια σύγκρισης και αμφισβήτησης, εάν δίπλα από την ονομασία «Sloppy Joe Burger» στο μενού τους πρόσθεταν την ξεκάθαρη λεκτική επεξήγηση: «Our way!». Σε αυτή την περίπτωση, θα μπορούσαν αντί για τον κιμά μπολονέζ να χρησιμοποιήσουν ακόμη και τη… σάλτσα για πίτσα ή το μείγμα για κρέπες (εξυπακούεται με μια σοβαρή δόση υπερβολής…). «Είναι η δική μας, διαφορετική εκδοχή», θα μπορούσαν να υποστηρίξουν δίχως δεύτερη κουβέντα – δύσκολο να αμφισβητηθεί, καθώς έχουν (προ)ενημερώσει.
Φαντάζει αδιανόητο να πρέπει να εξηγήσεις σε επιχειρηματίες που έχουν επιλέξει να ρισκάρουν χρήματα, φήμη, κόπο και προσπάθεια πως σήμερα ο κόσμος ταξιδεύει, δοκιμάζει, ενημερώνεται, μαγειρεύει, τολμά, ρωτά, παρακολουθεί μαγειρικές εκπομπές, αναζητά στο διαδίκτυο, συμμετέχει (επί πληρωμή, μάλιστα) σε εξειδικευμένα και καθετοποιημένα μαθήματα μαγειρικής που διοργανώνουν αναγνωρισμένοι επαγγελματίες μάγειρες… Άρα, τα περιθώρια να θεωρείτε πως καταφέρνετε να ξεγελάσετε μέρος των πελατών σας είναι ιδιαίτερα περιορισμένα, έως και μηδαμινά.
Όταν ένα μενού δημιουργεί την απαραίτητη προσμονή για την απόλαυση μιας συγκεκριμένης γεύσης, χρήσιμο (όσο και αναμενόμενο) είναι μέσω του τελικού αποτελέσματος να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των πελατών. Σε αντίθετη περίπτωση, η… πτώση (στο ηθικό και στην εκτίμηση) φαντάζει τεράστια. Όσο για τον μεγάλο χαμένο; Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος μάγος, ούτε διάνοια. Ένα Sloppy Joe αρκεί, για να κάνει τη δουλειά…