Στις μέρες μας, η συλλογή κι επεξεργασία δεδομένων κι η εξαγωγή συμπερασμάτων ανάγεται σε πραγματικό «χρυσό» για την τουριστική βιομηχανία, καθώς οι εμπλεκόμενοι είναι σε θέση να τα αξιοποιούν στον σχεδιασμό νέων στρατηγικών, εξελιγμένων προϊόντων, και πλήρως στοχευμένων υπηρεσιών. Κάπως έτσι σκέφτηκαν στα Χανιά κι αποφάσισαν να κινηθούν σε άκρως επαγγελματικό πλαίσιο, στην προσπάθειά τους να σκιαγραφήσουν το προφίλ του μέσου τουρίστα που επισκέπτεται τον νομό.
Ποια στοιχεία διαμορφώνουν την «ταυτότητα» του ξένου επισκέπτη των Χανίων
Σύμφωνα με την έρευνα, που αναλύεται παρακάτω η Δυτική Κρήτη αποτελεί οικογενειακό προορισμό, καθώς προσελκύει τουρίστες που την έχουν επισκεφτεί κατά το παρελθόν, που αναζητούν και προμηθεύονται τοπικά προϊόντα, όπως κρασί, ελαιόλαδο, λαχανικά, αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά. Την ίδια στιγμή, από τη μια καταδεικνύεται πως τα Χανιά, παραδοσιακά, αποτελούν προορισμό που επιλέγουν πρωτίστως Σκανδιναβοί, από την άλλη καταγράφεται αξιοσημείωτη αύξηση στην προσέλκυση μη–Σκανδιναβών επισκεπτών, οι οποίοι προέρχονται, κυρίως, από χώρες της Ανατολής.
Η έρευνα κι ανάλυση των δεδομένων συντονίστηκε από το τμήμα Οικονομίας και Διοίκησης του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου Χανίων (ΜΑΙΧ), σε συνεργασία με το Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης και την Ένωση Ξενοδόχων Χανίων, υπό την Αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης. Στη μελέτη, που πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ερωτηματολογίων και προσωπικών συνεντεύξεων που διεξήχθησαν στο αεροδρόμιο των Χανίων κατά το εξάμηνο Μαΐου–Οκτωβρίου 2018, συμμετείχαν 4.100 άτομα από 20 διαφορετικές χώρες.
Σκανδιναβία… αγάπη μου!
Με βάση τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), το αεροδρόμιο των Χανίων ήταν, σε πανελλαδικό επίπεδο, μεταξύ εκείνων που εμφάνισαν τη μεγαλύτερη ποσοστιαία μεταβολή στις αφίξεις αλλοδαπών τουριστών κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους. Συγκεκριμένα, σημείωσε αύξηση της κίνησης κατά 6,8%, καθώς σε αυτό αφίχθησαν 2.361.964 επιβάτες το 2018 έναντι 2.211.085 το 2017. Την ίδια στιγμή, και σε επίπεδο μεμονωμένων πτήσεων, τα μεγέθη ήταν ενισχυμένα, αφού οι 13.685 πτήσεις το 2017 ανήλθαν σε 14.781 το 2018, μέγεθος αυξημένο κατά 8%!
Ιδιαίτερα σημαντική δείχνει να είναι η δυναμική των charters για το ποσοστό των αφίξεων αλλοδαπών τουριστών στο αεροδρόμιο των Χανίων κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους. Επιχειρώντας ένα breakdown της χώρας προέλευσης των διεθνών επιβατών που αφίχθησαν με πτήσεις charter, η Σουηδία ηγείται με βραχεία κεφαλή της Μεγάλης Βρετανίας (164.000 επισκέπτες και ποσοστό 14,1% έναντι 158.000 επιβατών και 13,9%, αντίστοιχα), αλλά και της Νορβηγίας, με ποσοστό 13,8% και της Δανίας, με 13,2%. Σε σχετικά κοντινή απόσταση ακολουθεί η Πολωνία (9,3%), η Φινλανδία (8,3%) κι η Γερμανία (7,2%).
Σε αντιπαραβολή με το γειτονικό αεροδρόμιο του Ηρακλείου, όπου περίπου το 1/3 (932.000 επισκέπτες για την ακρίβεια, ήτοι το 27,7%) προέρχονταν από τη Γερμανία, για να ακολουθήσουν από απόσταση το Ηνωμένο Βασίλειο (περίπου 460.000 επιβάτες και ποσοστό 13,6%), η Γαλλία (10,1%), η Ρωσία (9,2%), η Ολλανδία (6%) κι η Πολωνία (4,8%).
Σημαντική κάμψη στην επιλογή διαμονής σε ξενοδοχεία
Ένα στοιχείο που προβληματίζει δεόντως τα στελέχη της τουριστικής βιομηχανίας στον νομό Χανίων σχετίζεται με τον τύπο του τουριστικού καταλύματος τον οποίο κι επιλέγουν οι διεθνείς επισκέπτες, προκειμένου να διαμείνουν κατά τη διάρκεια των διακοπών τους. Κι αυτό, καθώς παρατηρείται έντονη κάμψη στη διαμονή σε ξενοδοχεία, που διαμορφώνεται στο επίπεδο του 61%! Μάλιστα, με βάση τα αποτελέσματα της ίδιας μελέτης, προκύπτει πως το 72% των Σκανδιναβών και το 51% των υπόλοιπων αλλοδαπών τουριστών επέλεξε κάποιο ξενοδοχείο για τη διαμονή του στα Χανιά. Αντιθέτως, ενισχυμένη κατά 26% εμφανίζεται η προτίμηση των διεθνών επισκεπτών για ενοικιαζόμενα δωμάτια. Οι Σκανδιναβοί τουρίστες προτιμούν μια τέτοιας μορφής διαμονή κατά 18% έναντι 32% των μη–Σκανδιναβών.
Έντονη κάμψη στη διαμονή σε ξενοδοχεία, που διαμορφώνεται στο επίπεδο του 61% καταγράφεται από τους διεθνείς επισκέπτες του νομού Χανίων. Αντιθέτως, ενισχυμένη κατά 26% εμφανίζεται η προτίμησή τους για ενοικιαζόμενα δωμάτια!
Όσο για το ποια αξιοθέατα (φυσικά, ιστορικά ή και αρχαιολογικά) του νομού Χανίων επιλέγουν να επισκεφτούν οι αλλοδαποί τουρίστες, τα πρωτεία έχει με ελάχιστη διαφορά (55% έναντι 51%) το Ελαφονήσι, σε σχέση με τα μοναστήρια και τις εκκλησίες της περιοχής. Βέβαια, ενδιαφέρον προκαλεί στοιχείο της ίδιας μελέτης, με βάση το οποίο το 53% όσων έχουν ξαναεπισκεφτεί τα Χανιά θα επέλεγε τα δεύτερα, έναντι του 45% που επέμενε στο Ελαφονήσι! Ακολουθούν σε σημαντική απόσταση ο Μπάλος (37%), τα μουσεία (36%), τα Φαλάσσαρνα (29%) κι η Κνωσός/Φαιστός (25%), ενώ το Φαράγγι της Σαμαριάς δείχνει να υπολείπεται περαιτέρω της σχετικής προτίμησης (17%).
Προβληματικό το οδικό δίκτυο, το πράσινο κι η καθαριότητα!
Καθώς η ποσότητα και τα εν γένει αριθμητικά μεγέθη δεν μπορούν από μόνα τους να αποτελέσουν βασικούς πυλώνες ανάπτυξης του τουριστικού προϊόντος, αλλά χρειάζεται να πλαισιώνονται από υπηρεσίες, η μελέτη επιχείρησε να θέσει τον δάκτυλον υπό τον τύπο των ήλων, προκειμένου να καταγράψει κι εν συνεχεία να προσπαθήσει να βελτιώσει όσα κακώς κείμενα επισήμαναν οι ξένοι επισκέπτες του νομού. Έτσι, στην κορυφή της δυσαρέσκειάς τους, που εκφράζεται με αρνητική ή ουδέτερη γνώμη, βρίσκεται το οδικό δίκτυο κι οι εν γένει πινακίδες σήμανσης, σε ποσοστό της τάξεως του 53,8% (19% αρνητικές και 34,8% ουδέτερες γνώμες), ενώ ακολουθούν –από απόσταση είναι αλήθεια– το πράσινο και τα πάρκα (34,2%) και η καθαριότητα στις πόλεις, τους δρόμους και τα πάρκα (33,7%). Πιο χαμηλά βρίσκονται οι υπηρεσίες των ταξί (28,8%) και των ΚΤΕΛ (27%), η εν γένει ασφάλεια (17,4%), καθώς επίσης και η καθαριότητα στις παραλίες (16,2%).
Αυξημένο ενδιαφέρον για την προμήθεια τοπικών προϊόντων
Έχοντας έναν εντυπωσιακό πλούτο παραγωγής προϊόντων, τα Χανιά, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, προσπαθούν με συντονισμένο τρόπο να αναπτύσσουν τη διαθεσιμότητα των τοπικά παραγόμενων προϊόντων τους, είτε μέσω της απευθείας πώλησης προς τους ενδιαφερόμενους ή μέσω της χρήσης κι αξιοποίησής τους στα διαθέσιμα μενού των πέριξ του τουρισμού επιχειρήσεων (λ.χ. ξενοδοχεία, εστιατόρια κ.ά.). Έτσι, οι αλλοδαποί επισκέπτες των Χανίων επιλέγουν να αγοράζουν πρωτίστως κρασί (56,21%), ελαιόλαδο (50,6%), φυσικό χυμό πορτοκάλι (48,1%), καθώς επίσης και ποικιλία τοπικών τυριών (45,3%). Ακολουθούν τα λαχανικά (38,7%), το μέλι (36,2%), η ρακή κι η τσικουδιά (33,4%), τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά (29,8%) και το ελαιοσάπουνο (29,7%).