Ελληνικός Τουρισμός. Προορισμοί που εκτοξεύτηκαν, που ανέκαμψαν και άλλοι που δεν τα κατάφεραν στις διεθνείς αεροπορικές αφίξεις. Αθήνα-Θεσσαλονίκη παρουσιάζουν διαφορετική εικόνα. Θετικά αποτελέσματα για τα παραθεριστικά ξενοδοχεία. Κερδισμένοι και χαμένοι σε μια ανοδική χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό.
Κερδισμένοι & χαμένοι
Mέσα στο γενικότερο κλίμα ευοίωνων στατιστικών και προοπτικών για τον ελληνικό τουρισμό κάποιοι δεν βγήκαν και τόσο κερδισμένοι, ενώ άλλοι είδαν τα ποσοστά της κίνησης να εκτινάσσονται. Επίσης τα έσοδα -και πολύ περισσότερο τα κέρδη- των τουριστικών επιχειρήσεων και ειδικότερα των ξενοδοχείων δεν εκπροσωπούν πάντα τα νούμερα της κίνησης. Οι λόγοι είναι πολλοί: Π.χ. η μεγαλύτερη αύξηση του κόστους σε σχέση με αυτή των τιμών που μειώνει το περιθώριο κέρδους, οι μικρότερες (από τις αναμενόμενες) πληρότητες σε σχέση με τις αυξήσεις των αφίξεων, κυρίως επειδή η ζήτηση κατανέμεται και σε καταλύματα εκτός ξενοδοχείων όπως αυτά της βραχυχρόνιας μίσθωσης κ.ά. Διαφοροποιήσεις στο πώς βιώνεται η επιτυχία της φετινής χρονιάς παρατηρούνται επίσης από προορισμό σε προορισμό, καθώς και ανάμεσα σε διαφορετικούς τύπους ξενοδοχείων. Αντίστοιχα σε επίπεδο χώρων, ο πόλεμος στο Ισραήλ επηρέασε αρνητικά κάποιες ανταγωνιστικές χώρες, δημιουργώντας θετικές συνθήκες στην τουριστική ζήτηση για τη χώρα μας. Ας δούμε μερικά από αυτά τα στοιχεία.
Αθήνα-Θεσσαλονίκη: Επιδόσεις του ξενοδοχειακού τομέα
Όπως αναφέρει περιοδική μελέτης της GBR Consulting ο αθηναϊκός ξενοδοχειακός τομέας κατέγραψε ένα ισχυρό τρίτο τρίμηνο του 2023, με σταθερά επίπεδα πληρότητας, σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2022 και ελαφρώς χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με το γ΄ τρίμηνο του 2019, αλλά με σημαντική αύξηση των ADR (Μέση τιμή δωματίου / μέση ημερήσια τιμή) τόσο σε σύγκριση με το 2022 όσο και με το 2019. Από τον Σεπτέμβριο του 2023-19 μέχρι σήμερα η πληρότητα μειώθηκε κατά 2,4%, ενώ οι τιμές δωματίων αυξήθηκαν κατά σχεδόν 31%. Ως αποτέλεσμα, το RevPAR (έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο) βελτιώθηκε κατά 27,5% σε σχέση με το σε ετήσια βάση Σεπτέμβριος 2023-19. Σε σχέση με την Αθήνα, οι ξενοδόχοι στη Θεσσαλονίκη είδαν μειωμένη ζήτηση το 2023. Συγκρίνοντας το 3ο τρίμηνο 2023-2022 η πληρότητα ήταν χαμηλότερη. Συνολικά, το RevPAR βελτιώθηκε σε ετήσια βάση (Σεπτέμβριος 2023) σε σύγκριση τόσο με το 2022 όσο και με το 2019 κατά 24,0% και 19,5% αντίστοιχα.
Ας δούμε όμως τι συνέβη από πλευράς διεθνών αεροπορικών αφίξεων.
Με βάση τα στοιχεία της ΥΠΑ για τις διεθνείς αφίξεις η Αθήνα σημείωσε αύξηση το τρέχον έτος (μέχρι και τον Σεπτέμβριο) της τάξης του 29,5% σε σχέση με το 2022 και 8,7% έναντι του 2019. Από την άλλη η Θεσσαλονίκη κατάφερε μια καλή αύξηση 20,9% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά αλλά μόλις κατάφερε να ξεπεράσει το 2019 σημειώνοντας αύξηση μικρότερη του 1%.
Ο πόλεμος στο Ισραήλ
Για την πόλη της Θεσσαλονίκης, ο αντίκτυπος θα μπορούσε να είναι σημαντικός το επόμενο διάστημα, καθώς η ισραηλινή αγορά είναι μακράν η πρώτη με 126.000 διανυκτερεύσεις το 2022 και 186.000 το 2019. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν ταξιδεύουν όλοι οι Ισραηλινοί από το Ισραήλ προς τη Θεσσαλονίκη, αλλά και από άλλες χώρες. Για το σύνολο της Ελλάδας, η ισραηλινή αγορά αντιπροσωπεύει μερίδιο 1,3% σε όρους διανυκτερεύσεων το 2022. Με βάση εκτιμήσεις επαγγελματιών της αγοράς η κατάσταση αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή μπορεί να επιφέρει μια σειρά από θετικές μεταβολές σε ό,τι αφορά την τουριστική κίνηση προς τη χώρα μας. Κατ’ αρχάς στον κλάδο της κρουαζιέρας ήδη έχουμε μια σειρά από αλλαγές στους προορισμούς.
Η Ελλάδα έχει ήδη πάρει και αναμένεται να συνεχίσει να παίρνει μέρος στη σχετική ζήτηση. Η επίδραση του πολέμου πλήττει με ακυρώσεις ή μειωμένες κρατήσεις και άλλες χώρες όπως την Αίγυπτο -που αποτελεί ισχυρό τουριστικό προορισμό στη Μεσόγειο- αλλά και τη γειτονική και ανταγωνιστική Τουρκία, μέρος της ζήτησης -που αναζητά διεξόδους σε άλλους προορισμούς- θα κερδίσει η Ελλάδα που -αν και ακριβότερη- ήδη έχει ένα ισχυρό τουριστικό όνομα.
Τα παραθεριστικά ξενοδοχεία στους κερδισμένους της χρονιάς
Με βάση τα στοιχεία που γνωστοποίησε η GBR Consulting τα παραθεριστικά ξενοδοχεία στην Ελλάδα πέτυχαν σημαντική βελτίωση των συνολικών εσόδων. Τα συνολικά έσοδα κατά την περίοδο Απριλίου-Σεπτεμβρίου αυξήθηκαν κατά 14,0% για το 2022-2023 και κατά 38,6% για το 2019-2023. Η πληρότητα για την περίοδο Απριλίου – Σεπτεμβρίου μειώθηκε κατά 0,5% για το 2023-22 και κατά 1,7% για το 2019-2023. Οι συνολικές πωλήσεις ανά κατειλημμένο δωμάτιο (POR) αυξήθηκαν σημαντικά καθ’ όλη τη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου, με αποτέλεσμα αύξηση 8,5% για το 2022-2023 και 44,2% για το 2019-2023.
Το 2023 θα είναι έτος-ρεκόρ για τον ελληνικό τουριστικό τομέα
Με βάση τα στοιχεία έως τον Αύγουστο του 2023 που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος, οι διεθνείς αφίξεις αυξήθηκαν κατά 18,4% 2023-22 και 3,7% 2023-19, ενώ οι ταξιδιωτικές εισπράξεις χωρίς κρουαζιέρα αυξήθηκαν κατά 14,4% και 10,5% αντίστοιχα. Το 2023 θα αποτελέσει έτος-ρεκόρ για τον ελληνικό τουρισμό ξεπερνώντας τα επίπεδα του 2019. Λαμβάνοντας υπόψη τις επιδόσεις μέχρι τον Αύγουστο και ότι οι διεθνείς αφίξεις σε όλα τα διεθνή αεροδρόμια της Ελλάδας παρουσίασαν μεγαλύτερη αύξηση τον Σεπτέμβριο από ό,τι τον Αύγουστο τόσο σε σύγκριση με το 2022 όσο και με το 2019, θα μπορούσε να είναι πιθανό οι ταξιδιωτικές εισπράξεις να φτάσουν τα 20 δισ. ευρώ φέτος, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της κρουαζιέρας, μετά τα 18,2 δισ. ευρώ δισ. ευρώ που καταγράφηκαν το 2019, παρά τις αναταραχές στον κόσμο σε διάφορες περιοχές και τις ακραίες συνθήκες σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας.
Σε ποιους προορισμούς δεν ανέκαμψαν οι αεροπορικές αφίξεις σε σχέση με το 2019
Η Πελοπόννησος και πιο συγκεκριμένα τα 2 αεροδρόμια στον Άραξο και στην Καλαμάτα είναι οι «μεγάλοι χαμένοι» σε επίπεδο διεθνών αεροπορικών αφίξεων αφού την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του 2019 κατά 20,4% και 14,3% αντίστοιχα. Την κατάσταση δεν σώζει ούτε το αεροδρόμιο στο Άκτιο παρά την εντυπωσιακή αύξηση 28,5% (τη μεγαλύτερη σε όλη την Ελλάδα) Φτάνοντας στις 289.000 αφίξεις έναντι 223,000 αφίξεων συνολικά στα δύο προαναφερόμενα. Σε επίπεδο γεωγραφικής ενότητας η Πελοπόννησος παραμένει μακράν πίσω από την υπόλοιπη χώρα. Τρία ακόμα αεροδρόμια που παρουσιάζουν αντίστοιχα αρνητικές επιδόσεις. Στο Βόρειο Αιγαίο, της Μυτιλήνης (-9,7%) και της Σάμου -3,3% και, στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, η Κάρπαθος -9,5%.
Οι μεγάλοι κερδισμένοι στις αεροπορικές αφίξεις σε σχέση με το 2019
Για το εξεταζόμενο διάστημα του 9μήνου εντυπωσιακή αύξηση, που ανέρχεται στο 42,2% σε σχέση με το 2019 παρουσιάζει η Σαντορίνη. Αντίστοιχα εντυπωσιακά είναι και τα θετικά αποτελέσματα σε επίπεδο περιφέρειας για τις Κυκλάδες που με ποσοστό αύξησης 29,3% καταλαμβάνουν την πρώτη θέση στη χώρα. Ακολουθεί με εξίσου αξιοσημείωτο ποσοστό αύξησης (20,1%) η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και περίπου με τη μισή αύξηση οι Περιφέρειες Κρήτης και Δωδεκανήσων.
