Ελληνικός Τουρισμός 2022. Αυξανόμενη αισιοδοξία καταγράφεται στον παγκόσμιο τουρισμό για το καλοκαίρι του 2022. Σε μιά αγορά που το «last minute» αποκτά όλο και σημαντικότερο ρόλο, η αλλαγή δεδομένων σε επίπεδο υγειονομικών μέτρων, γεωπολιτικών ή οικονομικών εξελίξεων μπορεί να επιδράσει σοβαρά στην αναμενόμενη τουριστική κίνηση. Το έχουμε ζήσει με την μετάλλαξη «Όμικρον» στην αρχή του έτους.
Αισιοδοξία για τη ζήτηση. Ελπίδα για επαναφορά στην κανονικότητα. Προβληματισμοί για τα οικονομικά των επιχειρήσεων.
H σταδιακή άρση των μέτρων σε αγορές-κλειδιά για τον ελληνικό τουρισμό, το έντονο ενδιαφέρον για ταξίδια και η προτίμηση για την Ελλάδα που καταγράφουν οι έρευνες, η προσθήκη πτήσεων αλλά και η πορεία των κρατήσεων δημιουργούν ένα κλίμα αισιοδοξίας (υπό προϋποθέσεις) ότι το 2022 ο τουρισμός θα αποκτήσει το χαμένο έδαφος ή τουλάχιστον ένα μεγάλο κομμάτι αυτού. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν απουσιάζουν και οι πολύ θετικές προβλέψεις για πιθανή εκτίναξη της ζήτησης σε κάποιες περιοχές. Όλα αυτά, υπό την προϋπόθεση ότι οι εξελίξεις με τον κορωνοϊό θα ακολουθήσουν μια καλή πορεία, η Ελλάδα θα διατηρήσει την καλή υγειονομική εικόνα της στο εξωτερικό (παρά το ότι τα νούμερα δεν βοηθούν) και τα κράτη (τουλάχιστον αυτά που αποτελούν τις σημαντικότερες αγορές μας) θα συνεχίσουν να κινούνται στην κατεύθυνση της επανόδου στην κανονικότητα και περιορισμού των μέτρων που δρουν ανασταλτικά στη διάθεση για ταξίδια. Παράλληλα με την πορεία της τουριστικής ζήτησης θα πρέπει να εξετάσουμε τα οικονομικά αποτελέσματα των τουριστικών επιχειρήσεων. Εδώ το κλίμα αλλάζει και οι επιχειρηματίες εκφράζονται πολύ λιγότερο αισιόδοξα για το μέλλον. Μιλούν για σταδιακή επάνοδο στα προ κρίσης επίπεδα πολλών ταχυτήτων, για χαμηλές τιμές, για πρόβλημα ρευστότητας (ιδιαίτερα όταν θα κληθούν να ανοίξουν τα ξενοδοχεία και θα χρειαστεί ρευστότητα για τις απαραίτητες εργασίες και ενέργειες) για απουσία προκαταβολών, για αύξηση του κόστους ενέργειας – και όχι μόνο.
Μια τρίτη παράμετρος που σκιάζει το τοπίο της αισιοδοξίας είναι αυτή που αφορά την κατανομή της αυξημένης ζήτησης. Ολόκληρες περιοχές που δεν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της ζήτησης, μικρότερες και χαμηλότερων κατηγοριών επιχειρήσεις που δεν συνεργάζονται με μεγάλους tour operators δεν έχουν τους ίδιους λόγους να αισθάνονται αισιοδοξία. Το θετικό κλίμα ίσως δημιουργεί προσδοκίες για μια καλύτερη χρονιά, αλλά τα προβλήματα από τις χρονιές που πέρασαν έχουν αφήσει πληγές που δεν είναι εύκολο να επουλωθούν. Αισιοδοξία, ελπίδα αλλά και ανησυχία συνυπάρχουν, λοιπόν, στην αρχή της χρονιάς.
Οι εξελίξεις με τον κορωνοιό και η υπόθεση της Ουκρανίας μπορεί να επηρεάσουν την πορεία της ζήτησης
Διεθνείς τουριστικοί οργανισμοί προβλέπουν ανάκαμψη
Ενθαρρυντικές είναι οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τουρισμού (ETC) για το σύνολο των διεθνών τουριστικών αφίξεων στην Ευρώπη, για το 2022. Το 2021 οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις παρουσίασαν μείωση 62% έναντι του 2019, ενώ το 2022 προβλέπεται ότι θα καλυφθεί το μεγαλύτερο μέρος του χαμένου αυτού εδάφους και θα είναι μειωμένες μόλις κατά 20% έναντι του 2019. Η ETC εκτιμά, επίσης, ότι το μερίδιο των ευρωπαϊκών ταξιδιών από τις ΗΠΑ θα επιστρέψει σε επίπεδα προ πανδημίας σχετικά γρήγορα.
Θετικές είναι οι προβλέψεις για την τουριστική ανάκαμψη και σε παγκόσμιο επίπεδο. Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού (WTTC) προβλέπει ότι η συνεισφορά του τουρισμού στην παγκόσμια οικονομία μπορεί να προσεγγίσει το 2022 τα προ πανδημίας επίπεδα, φθάνοντας στα 8,6 τρισεκατομμύρια δολάρια, μόλις 6,4% χαμηλότερα από το 2019 όταν ο τομέας των Ταξιδιών και Τουρισμού απέφερε σχεδόν 9,2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Σε επίπεδο απασχόλησης προβλέπει αύξηση 21,5% έναντι του 2020, προσεγγίζοντας τις 330 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, μόλις 1% κάτω από τα προ-πανδημικά επίπεδα.
Η έρευνα της IPK International, για λογαριασμό της διεθνούς τουριστικής έκθεσης του Βερολίνου ΙΤΒ, καταγράφει επίσης ισχυρή τάση για ταξίδια με το 80% των ερωτηθέντων από όλο τον κόσμο να προγραμματίζουν διακοπές στο εξωτερικό για το 2022, θεωρώντας εφικτή μια διεθνώς πλήρη ανάκαμψη του τουρισμού φέτος. Βάσει της έρευνας (στις αρχές του έτους) οι προτιμήσεις των Ευρωπαίων στρέφονται σε ευρωπαϊκούς προορισμούς με δημοφιλέστερους την Ισπανία και να ακολουθούν η Ιταλία, η Γερμανία, η Γαλλία και η Ελλάδα.
Tour Operators και αεροπορικές πτήσεις: Η ζήτηση αυξάνεται – Η ανάγκη για ευελιξία παραμένει
Οι κρατήσεις των tour oparators και οι αεροπορικές πτήσεις αποτελούσαν τα ασφαλέστερα στοιχεία για να στηρίξει κάποιος τις προβλέψεις του για την επόμενη χρονιά, στην προ πανδημίας εποχή. Παρά την οδυνηρή εμπειρία της ακύρωσης πτήσεων και κρατήσεων από τη μια στιγμή στην άλλη, πτήσεις και κρατήσεις συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να αποτελούν ισχυρές ενδείξεις για την πορεία του τουρισμού. Τα μηνύματα είναι θετικά αλλά καλό είναι να έχουμε στο μυαλό μας ότι η «ευέλικτη πολιτική» ακυρώσεων παραμένει ισχυρός στόχος στους στρατηγικούς σχεδιασμούς tour operators και αεροπορικών εταιρειών. Η ακύρωση 33.000 πτήσων ή περίπου το 10% στο χειμερινό πρόγραμμα πτήσεων του Ομίλου Lufthansa μέσα στις γιορτές –αναφέροντας, μάλιστα, ότι θα ακύρωνε πολύ περισσότερες αν δεν είχε το θέμα της διατήρησης των δικαιωμάτων απογείωσης και προσγείωσης– είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Σε αυτό το πλαίσιο αναζήτησης ευελιξίας ο μεγάλη γερμανική εταιρεία tour operator DER Touristik αναφέρει ότι θα διατηρήσει την ευέλικτη πολιτική στα προγράμματά της έως τον Απρίλιο του 2023. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι με 59 ευρώ επιπλέον, οι «πελάτες» του, μπορούν να προχωρήσουν σε ακύρωση ή αλλαγή κράτησης, έως και 14 ημέρες πριν από την αναχώρησή τους.
Ας δούμε, όμως, τα θετικά μηνύματα.
Tour operators: Αυξάνονται οι κρατήσεις
Αισιοδοξία επικρατεί στον κλάδο των γερμανικών τουριστικών γραφείων για τη σεζόν του 2022 η οποία βασίζεται στην πορεία των κρατήσεων αλλά και στη διάθεση για ταξίδια που είναι αυξημένες. Η θετική τάση που παρατηρήθηκε τον Ιανουάριο συνεχίζεται και μέσα στον Φεβρουάριο. Σχετική μελέτη της εταιρείας συμβούλων Dr. Fried & Partner καταγράφει ότι ο δείκτης πωλήσεων άγγιξε τα επίπεδα του Φεβρουαρίου του 2018. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ένωση Γερμανών tour operators και ταξιδιωτικών γραφείων (DRV) ζήτησε (και έλαβε) στήριξη των επιχειρήσεων του κλάδου, υπό τη μορφή επέκτασης των ρυθμίσεων για τη βραχυχρόνια εργασία, που έχει προγραμματιστεί να λήξει στα τέλη Μαρτίου και έλαβε παράταση το πολύ μέχρι τις 30 Ιουνίου 2022.
Ο διευθύνων σύμβουλος της TUI, Fritz Joussen, στην καθιερωμένη συνέντευξή του στο τέλος του έτους τόνισε ότι τα στοιχεία δείχνουν πως οι προσδοκίες του μεγαλύτερου tour operator στον κόσμο για μια καλή σεζόν το 2022 θα επαληθευτούν. «Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να κάνουμε μια πραγματική πρόβλεψη για τη θερινή περίοδο του 2022. Αλλά είμαστε αισιόδοξοι πως ο τουρισμός θα μπορέσει να ανακάμψει στα επίπεδα του 2019 το επόμενο καλοκαίρι. Ταυτόχρονα, γνωρίζουμε ήδη από το 2021 ότι οι κρατήσεις θα γίνονται πολύ αργότερα και όχι τόσο νωρίς», επεσήμανε ο κ. Joussen. Οι εκτιμήσεις αυτές φαίνεται να ισχυροποιούνται ή και να βελτιώνονται με βάση τα στοιχεία στις αρχές Φεβρουαρίου. Ο επικεφαλής του γερμανικού tour operator FTI, Ralph Schiller βλέπει τις κρατήσεις για το καλοκαίρι του 2022 να ανακάμπτουν στα προ-πανδημίας επίπεδα για το φετινό καλοκαίρι, όπως ανέφερε σε συνέντευξή του σε γερμανικό Μέσο. Επιπλέον η Ελλάδα –και ειδικότερα τα νησιά– φαίνεται να κερδίζουν ισχυρό μερίδιο από στις κρατήσεις του οργανισμού ως ασφαλείς προορισμοί.
Ενθαρρυντικά τα μηνύματα και από τις κρατήσεις της βρετανικής αγοράς από μεγάλους tour operators όπως οι TUI και JET2 που είδαν τις κρατήσεις τους να απογειώνονται τον Ιανουάριο, τόσο για τη χώρα μας όσο και για άλλους προορισμούς της Μεσογείου. Αντίστοιχα στοιχεία αναφέρουν και έρευνες για τις κρατήσεις των online tour operators. Έρευνα που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της γαλλικής πολυεθνικής αλυσίδας ξενοδοχείων Accor σε 6.000 άτομα από πέντε χώρες –Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, Γερμανία, Πολωνία και Ρωσία– σχετικά με τις ταξιδιωτικές τους επιθυμίες, κατατάσσει την Ελλάδα στην 3η θέση των προτιμήσεων των Βορειοευρωπαίων ταξιδιωτών, με ποσοστό 28% στο top 10 των ευρωπαϊκών χωρών και στο top 10 των προορισμών διεθνώς. Από την πλευρά των αεροπορικών εταιρειών πάλι δεν λείπουν οι καλές ειδήσεις.
