Το Single European Sky (SES) μπορεί να έχει σαν στόχο τη βελτίωση του τρόπου διαχείρισης του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου, εντούτοις η αποτελεσματικότητά του αμφισβητείται, γεγονός που έχει οδηγήσει τα κράτη της Γηραιάς Ηπείρου να εξετάζουν την υλοποίηση εναλλακτικών εθνικών στρατηγικών.
Tο Ελεγκτικό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω των συμπερασμάτων σχετικής μελέτης που εξέτασε κατά το διάστημα 2004-2016, διαπίστωσε πως το Single European Sky (SES) δυστυχώς απέτυχε να κάνει πράξη τους στόχους του.
Όπως ανέφεραν ωστόσο οι ελεγκτές που προασπίζονται τα οικονομικά δεδομένα της Κοινότητας, η πολιτική του SES δεν έχει κατανοηθεί ακόμη ως ένα ολοκληρωμένο concept. Αν και δημιουργήθηκε το 2004, ήτοι πριν από 14 και πλέον χρόνια, και έχει προωθηθεί ως ένα αποδοτικό εργαλείο απέναντι στα εθνικά μονοπώλια και τον επιμέρους κατακερματισμό του εναέριου χώρου, το SES συνεχίζει να είναι μη αποδοτικό…
Ο σχεδιασμός μιας εθνικής στρατηγικής εναέριου χώρου (National Airspace Strategy – NAS), η οποία θα στηρίζεται σε περισσότερο «ευφυείς» δομικές αρχές σε ό,τι αφορά τους κανονισμούς λειτουργίας, προκρίνεται ως η πλέον αποδοτική λύση.”
Ποιοι είναι όμως οι στόχοι του SES; Αρχικά ο δραστικός περιορισμός των καθυστερήσεων στις αεροπορικές πτήσεις, η συρρίκνωση του κόστους και φυσικά η διαχείριση της ροής του εναέριου χώρου, καθώς και οι παρεχόμενες υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας. Όσον αφορά το σημείο αυτό, τα στελέχη του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Κοινότητας στην μελέτη τους επισημαίνουν πως ενώ το SES θα έπρεπε να περιορίσει τις καθυστερήσεις, αυτές έχουν αυξηθεί κατά τα τελευταία χρόνια και ειδικά από το 2013 και μετά. Μάλιστα, ο στόχος του να υπάρχει χρονική καθυστέρηση 30 δευτερολέπτων ανά πτήση, φυσικά και ουδέποτε έγινε πραγματικότητα.
Ένα ακόμη σημείο που παρέμεινε στα χαρτιά ήταν η δημιουργία των λειτουργικών τμημάτων του εναέριου χώρου. Πρόκειται για εννέα περιοχές που με τη σειρά τους «διαιρούν» τον εναέριο χώρο με βάση τις επιχειρησιακές απαιτήσεις των πτήσεων ανεξαρτήτως κρατικών συνόρων. Αξίζει να σημειωθεί πως η προαναφερθείσα ιδέα προτάθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2012, ωστόσο ουδέποτε υλοποιήθηκε.
Ο εκσυγχρονισμός του SES μπορεί να… ευεργετήσει την Ευρώπη με €245 δισ. μέχρι το 2035!
Μπορεί στην πράξη το SES να παραμένει μια εξαιρετικά περίπλοκη περίπτωση, η οποία έχει εμπλακεί στα… αδηφάγα γρανάζια της γραφειοκρατίας, την ίδια στιγμή ωστόσο μεμονωμένες χώρες κινούνται σε πλαίσια σαφώς πιο προωθημένα όσο και σύγχρονα.
Με βάση πρόσφατες μελέτες και εκτιμήσεις της ΙΑΤΑ, η Ευρωπαϊκή οικονομία στην ευρύτητά της θα μπορούσε να (υπό)δεχθεί ένα… προωθητικό κύμα ύψους €245 δισεκατομμυρίων μέχρι το 2035! Πώς; Με τον πλήρη εκσυγχρονισμό του προγράμματος του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου, προκειμένου να εξασφαλίζει την απαιτούμενη χωρητικότητα ώστε να αποφεύγονται οι ποικίλες στρεβλώσεις, δυσκαμψίες, εμπόδια και καθυστερήσεις που διακρίνουν το συγκεκριμένο σύστημα, σήμερα.
Το οξύμωρο του όλου θέματος είναι πως το SES λανσαρίστηκε προ αρκετών ετών προκειμένου να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το συγκεκριμένο ζήτημα. Μεταξύ των στόχων του είναι ο τριπλασιασμός της χωρητικότητας, ο δεκαπλασιασμός (!) της ασφάλειας, μείωση κατά 50% του συνόλου του κόστους που σχετίζεται με τα συστήματα διαχείρισης της εναέριας κίνησης (ΑΤΜ), καθώς επίσης και ο περιορισμός κατά 10% των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Τα δε παραπάνω μεγέθη, συγκρινόμενα με ό,τι ίσχυε προ δεκαετίας.