Δημήτρης Φραγκάκης – Γενικός Γραμματέας του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού
Ο βιώσιμος τουρισμός μπορεί να αποτελέσει εθνικό στόχο της δεκαετίας.
Ο γ.γ. του ΕΟΤ Δημήτρης Φραγκάκης, από αυτό το πόστο, έχει ζήσει και συμμετάσχει ενεργά στην αντιμετώπιση της κρίσης και τον σχεδιασμό των κινήσεων από πλευράς του ΕΟΤ. Παράλληλα, έχει πρωτοστατήσει μέσα από τις επαφές του στο άνοιγμα αγορών και σε συμφωνίες με επιχειρηματικό ενδιαφέρον, οι οποίες βοήθησαν στην ανάκαμψη που βιώνει σήμερα ο ελληνικός τουρισμός. Παρότι συνεχίζει να παρακολουθεί από κοντά τις αγορές και την πορεία τους, όπως δηλώνει στη συνέντευξή του στο περιοδικό «Τουριστική Αγορά», αποφεύγει να σκιαγραφήσει τον νέο χάρτη της τουριστικής ζήτησης, λόγω της ρευστότητας που επικρατεί στην παγκόσμια αγορά. Στρατηγικά, δίνει σημασία στο άνοιγμα νέων αγορών, παράλληλα με την υποστήριξη των παραδοσιακών. Έχοντας φέτος ο ΕΟΤ στη διάθεσή του 27 εκατομμύρια ευρώ για προβολή, προτάσσει τα ψηφιακά μέσα. Διαθέτει σε αυτά το 80% του σχετικού προϋπολογισμού μίας καμπάνιας 4-6 μηνών, ενώ επίσης ετοιμάζει τα προγράμματα προβολής του χειμερινού τουρισμού και του 2022. Στο παιχνίδι της προβολής έχουν μπει πλέον και οι τουριστικές εκθέσεις με «πολύ καλά αποτελέσματα», όπως δηλώνει. Ιδιαίτερη σημασία δίνει στη στενή συνεργασία του με τον ιδιωτικό τομέα και τους επιχειρηματίες, μαζί με τους οποίους σχεδιάζει τη στρατηγική της προβολής και της προώθησης του ελληνικού τουρισμού. Μάλιστα, μεγάλο μέρος της επιτυχίας της επανάκαμψης της τουριστικής ζήτησης για τη χώρα μας την αποδίδει στις προσπάθειές τους.
Στην κυβέρνηση είχαμε ένα πολύ συγκεκριμένο σχέδιο για τον τουρισμό, από τις αρχές του έτους.
Χαρακτηριστικό της αναγνώρισης της προσπάθειας του ΕΟΤ είναι ότι στην WTM του Λονδίνου, όπου ο κ. Φραγκάκης συναντήθηκε με τη Βρετανίδα ομόλογό του κα Sally Balcombe, CEO VisitBritain, αυτή του έδωσε θερμά συγχαρητήρια επειδή «η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που “άνοιξε” και επανήλθε τόσο γρήγορα στην τουριστική αγορά μετά την πανδημία». Αυτά συνέβησαν όταν ο κ. Φραγκάκης παρέλαβε το χρυσό βραβείο του καταξιωμένου βρετανικού τουριστικού περιοδικού «Wanderlust» για τα ελληνικά νησιά. Η νησιωτική μας χώρα βγήκε πρώτη στην κατηγορία του «Πιο επιθυμητού προορισμού», ανάμεσα σε 10 υποψηφιότητες από όλον τον κόσμο, με το δεύτερο και το τρίτο βραβείο να απονέμεται στις Αζόρες και τη Σικελία αντίστοιχα. Παραλαμβάνοντας το βραβείο, ο Γενικός Γραμματέας ΕΟΤ δήλωσε: «Είναι μία επιβεβαίωση της εξαιρετικής δουλειάς που έχει γίνει στον τουρισμό από τη χώρα μας, τα τελευταία δύο δύσκολα χρόνια της πανδημίας. Αφιερώνω αυτή τη διάκριση σε όλους τους επαγγελματίες του τουρισμού: τους επιχειρηματίες, τους εργαζόμενους στον κλάδο και γενικά σε όλους εκείνους, που με σκληρή δουλειά κατάφεραν να κρατήσουν όρθιο τον ελληνικό τουρισμό στη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του». Τέλος, δίνει ιδιαίτερη σημασία στις ειδικές μορφές τουρισμού, τονίζοντας ότι «ο βιώσιμος τουρισμός μπορεί να αποτελέσει εθνικό στόχο της δεκαετίας που διανύουμε, ένα όραμα που μπορούμε όλοι μαζί να το κάνουμε πράξη». Αλλά ας δούμε αναλυτικότερα τις απαντήσεις που έδωσε ο κ. Φραγκάκης στη συνέντευξή του στο περιοδικό μας.
Στρατηγική και τάσεις ανά αγορά– Νέες αγορές
Πώς διαμορφώνεται ο χάρτης της ζήτησης του ελληνικού τουρισμού στη μετά Covid εποχή; Υπάρχουν αγορές που έχουν παρουσιάσει ιδιαίτερη ανάπτυξη και άλλες που η σημασία τους έχει υποβαθμιστεί;
Τα πράγματα πήγαν καλά φέτος, γιατί στην κυβέρνηση είχαμε ένα πολύ συγκεκριμένο σχέδιο για τον τουρισμό, από τις αρχές του έτους. Ήμασταν η πρώτη χώρα που ανακοίνωσε από νωρίς το άνοιγμα του τουρισμού, στις 14 Μαΐου, δίνοντας έτσι ένα ξεκάθαρο, θετικό σήμα στην αγορά. Εκπονήσαμε υγειονομικά πρωτόκολλα και ταξιδιωτικές διαδικασίες που εφαρμόστηκαν από όλους, ενισχύοντας έτσι το αίσθημα ασφάλειας στους επισκέπτες και τους εργαζομένους, ενώ ο πρωθυπουργός πρότεινε έγκαιρα το Πράσινο Ψηφιακό Πιστοποιητικό στην ΕΕ, του οποίου η υιοθέτηση διευκόλυνε τα ταξίδια μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. Όλα αυτά απέδωσαν αρκετά. Έτσι, σε όλη τη χώρα είδαμε πολλές διαφοροποιήσεις όσον αφορά το μείγμα προέλευσης των μέχρι σήμερα παραδοσιακών επισκεπτών κάθε περιοχής. Αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, μεταξύ αυτών και στη νέα στρατηγική προβολής του ΕΟΤ, που είχε ως έναν από τους κεντρικούς πυλώνες τη μεγαλύτερη διείσδυση σε λιγότερο παραδοσιακές αγορές. Εστιάσαμε φέτος συστηματικά σε αγορές όπως είναι η Γαλλία, η Πολωνία, η Ολλανδία, η Ρουμανία αλλά και οι ΗΠΑ και οι αραβικές χώρες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υποβαθμίστηκαν άλλες διαχρονικά κλασικές αγορές της χώρας μας. Δίνουμε ιδιαίτερη σημασία σε αυτά τα δεδομένα, αλλά είναι νωρίς να εκτιμήσουμε πώς θα διαμορφωθεί ο «χάρτης της ζήτησης» για την επόμενη ημέρα.
Σε κάθε περίπτωση, σκοπός μας είναι το άνοιγμα όσο το δυνατόν περισσότερων αγορών τα επόμενα χρόνια. Αναφέρω ενδεικτικά τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, που είναι μία long-haul αγορά με σοβαρές προοπτικές για την Ελλάδα. Ήδη από φέτος ξεκινήσαμε συνεργασία με αεροπορική εταιρεία που δραστηριοποιείται στην περιοχή, ενώ το επόμενο διάστημα θα λειτουργήσουμε γραφείο του ΕΟΤ στην Ισπανία, το οποίο κατά βάση θα ασχολείται με την εν λόγω αγορά. Θα εντείνουμε επίσης τις πρωτοβουλίες μας στην αγορά των ΗΠΑ, που φέτος έδειξε τις δυνατότητές της για την Ελλάδα, αλλά και σε εκείνη του Καναδά, μια αγορά επίσης σημαντική.
Προβολή – Προώθηση
Ποια είναι η συνολική εικόνα του επικοινωνιακού προγράμματος του ΕΟΤ και της σχετικής κατανομής κονδυλίων ανά αγορά/χώρα;
Ο ΕΟΤ υλοποιεί φέτος ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα προβολής των τελευταίων ετών: συνεργασίες συνδιαφήμισης με μεγάλες αεροπορικές εταιρείες και tour operators, απευθείας διαφήμιση σε πλατφόρμες και μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού αλλά και μία νέα δημιουργική καμπανιά με καινούργιο αφήγημα και συγκεκριμένη στόχευση. Πάνω από 27 εκατομμύρια ευρώ είναι ο προϋπολογισμός προβολής του οργανισμού φέτος για όλα τα παραπάνω. Χρήματα που επενδύονται πολύ μελετημένα, ώστε να πιάσουν τόπο: σε ποσοστό 80% σε ψηφιακά μέσα, με μια δυναμική καμπάνια που έχει χρονική διάρκεια 4-6 μήνες και στοχεύει τις αγορές της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Προετοιμάζουμε ακόμη καμπάνια για τον χειμερινό τουρισμό και ήδη έχουμε ξεκινήσει το πλάνο για το πρόγραμμα προβολής του πρώτου τρίμηνου του 2022. Από την άλλη πλευρά, δεκάδες δημοσιογράφοι, διαμορφωτές κοινής γνώμης και τουριστικοί παράγοντες από το εξωτερικό έρχονται σε απευθείας επαφή με ελληνικούς προορισμούς, μέσω των συνολικά 28 προγραμμάτων που διοργανώθηκαν ή τελούν υπό κατασκευή από τον ΕΟΤ. Ήδη έχει κάνει την εμφάνισή της, και πάλι μετά από πολλούς μήνες, η παρουσία μας στις εκθέσεις του εξωτερικού με καλά αποτελέσματα και θετικά μηνύματα ενόψει του 2022. Στη μεγάλη μάχη για την πλήρη ανάκαμψη του ελληνικού τουρισμού, ο ΕΟΤ αξιοποιεί όλα τα μέσα που διαθέτει – και το ίδιο θα συνεχίσει να κάνει το επόμενο διάστημα.
Η κατανόηση των επιμέρους τμημάτων της επικοινωνιακής στρατηγικής σας θα βοηθούσε και τις επιχειρήσεις να κινηθούν παράλληλα και να υποστηρίξουν την πολιτική σας;
Είμαστε σε ανοιχτή επικοινωνία με την αγορά του τουρισμού και συνεργαζόμαστε πολύ καλά με όλους τους θεσμικούς φορείς και τους παράγοντές του στη χώρα μας. Πιστεύω ότι η δουλειά που κάνει ο ΕΟΤ αντανακλάται σημαντικά στις τουριστικές επιχειρήσεις και τους εργαζομένους σε αυτές, άρα οφείλουμε να έχουμε έναν κοινό βηματισμό. Και αυτό κάνουμε. Άλλωστε το γεγονός ότι ο τουρισμός μας έμεινε όρθιος μέσα σε αυτήν τη μεγάλη υγειονομική κρίση που μας χτύπησε, οφείλεται και στις τιτάνιες προσπάθειες του ιδιωτικού τομέα. Η τριετής στρατηγική προβολής του ΕΟΤ προέκυψε μετά από εκτενή και αναλυτική διαβούλευση με όλους τους φορείς, σε όλη τη χώρα, γεγονός που μας επέτρεψε να τη διαμορφώσουμε από κοινού. Πάνω σε αυτή τη στρατηγική θα πατήσει και η νέα καμπάνια για τον χειμερινό τουρισμό, αλλά και η καμπάνια του 2022, και θέλω να πιστεύω ότι θα έχουν εξίσου καλά αποτελέσματα.
Ο ΕΟΤ υλοποιεί φέτος ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα προβολής των τελευταίων ετών.
Ειδικές μορφές τουρισμού
Αντίστοιχα με τις αγορές/χώρες υπάρχουν target groups ή ειδικές μορφές τουρισμού (π.χ. ψηφιακοί νομάδες, ιατρικός τουρισμός κ.λπ.), στις οποίες διακρίνετε ιδιαίτερες προοπτικές ανάπτυξης;
Οι ειδικές/εναλλακτικές μορφές τουρισμού αποτελούν έναν πολυσυζητημένο αλλά και απόλυτα εφικτό στόχο, ειδικά στη δική μας χώρα, αφού η τελευταία διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις για να το πετύχει. Θα έλεγα μάλιστα ότι η ενίσχυση των λεγόμενων «εναλλακτικών» μορφών τουρισμού αποτελεί απαραίτητη συνθήκη, προκειμένου να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Η επόμενη μέρα μετά την πανδημία απαιτεί εμπλουτισμό, επένδυση στην αυθεντικότητα και την ξεχωριστή ταυτότητα του τόπου μας και των ανθρώπων του, προστασία του φυσικού πλούτου και υποδομές. Οι εναλλακτικές μορφές έρχονται να απαντήσουν σε όλα τα παραπάνω ζητούμενα αλλά και σε ένα ακόμα – που είναι ίσως και το πιο σημαντικό: τον βιώσιμο τουρισμό, που θα προσφέρει περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας, θα συνδέει αβίαστα την τοπική παραγωγή προϊόντων με την κατανάλωση και θα παρέχει τις δυνατότητες για ένα καλύτερο επαγγελματικό μέλλον για τις νέες γενιές. Αυτός ο βιώσιμος τουρισμός μπορεί να αποτελέσει εθνικό στόχο της δεκαετίας που διανύουμε, ένα όραμα που μπορούμε όλοι μαζί να το κάνουμε πράξη.
Στόχος είναι να πετύχουμε την πολυπόθητη και ιδιαίτερα σημαντική επέκταση της τουριστικής περιόδου.
Οι τρεις πυλώνες του νέου αφηγήματος του ελληνικού τουρισμού
Τρείς είναι οι βασικοί πυλώνες του νέου εγχειρήματος του ελληνικού τουρισμού, πάνω στους οποίους στηρίζουμε τον σχεδιασμό της προβολής και προώθησής του στις αγορές:
• Προορισμοί για όλο τον χρόνο
Στόχος είναι να πετύχουμε την πολυπόθητη και ιδιαίτερα σημαντική επέκταση της τουριστικής περιόδου. Προωθούμε την ιδέα του τουρισμού στην Ελλάδα για 12 μήνες τον χρόνο. Προβάλλουμε τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες της χώρας και τους προορισμούς που μπορούν να υποστηρίξουν τον 12μηνο τουρισμό.
• Αυθεντικότητα και ταυτότητα
Πρόκειται για δύο βασικά συστατικά που διαφοροποιούν τον κάθε προορισμό μέσα από την πολιτιστική ιδιαιτερότητά του, τους ανθρώπους του αλλά και τα άλλα τοπικά χαρακτηριστικά του, που τον καθιστούν μοναδικό. Η ανάδειξη αυτής της μοναδικότητας αποτελεί τον δεύτερο βασικό πυλώνα της στρατηγικής μας.
• Θεματικός τουρισμός
Η δυναμική του θεματικού τουρισμού είναι ο τρίτος βασικός πυλώνας της επικοινωνιακής μας στρατηγικής. Ιδιαίτερη έμφαση έχουμε δώσει σε τρεις θεματικές όψεις του τουριστικού μας προϊόντος: στη γαστρονομία, στις υπαίθριες δραστηριότητες (outdoor activities) και στον πολιτισμό.
Τι ζητούν οι ξένοι tour operators;
Πέρα από τα θέματα συνεργασίας, σε επίπεδο προβολής και προώθησης που υλοποιούνται μέσω συνδιαφήμισης, ζητούν πρωτότυπες ιδέες: προτάσεις για νέους, λιγότερο γνωστούς, προορισμούς. Το θετικό είναι ότι βλέπουμε να προσθέτουν νέες θέσεις στα προγράμματά τους, διευρύνοντάς παράλληλα τις επιλογές που προσφέρουν στους πελάτες τους. Η διεύρυνση της διασποράς της τουριστικής ζήτησης είναι ιδιαίτερα σημαντική, τόσο σε ό,τι αφορά την επέκταση της τουριστικής περιόδου όσο και της «ανακάλυψης» καινούργιων, λιγότερο γνωστών, προορισμών.
