Τα βασικότερα συμπεράσματά μας από την κρίση είναι η σημασία της συνεργασίας και της απόλυτης εφαρμογής των πρωτοκόλλων.
Αλέξανδρος Βασιλικός Πρόεδρος ΞΕΕ
Για την επανεκκίνηση του ελληνικού Τουρισμού, τις τιμές των ξενοδοχείων, τους περισσότερο και λιγότερο κερδισμένους, τα σχέδια του Ξενοδοχειακού Επιμελητήριου της Ελλάδας και τον υπό ψήφιση Αναπτυξιακό Νόμο μιλάει στην Τουριστική Αγορά ο πρόεδρος του ΞΕΕ.
Πώς έκλεισε η χρονιά που πέρασε; Ποιοι είναι οι «χαμένοι» και ποιοι οι «κερδισμένοι»; Πόσο και πώς διαφοροποιούνται τα αποτελέσματα της φετινής χρονιάς ανάμεσα στους προορισμούς, το μέγεθος, την κατηγορία και στις μορφές καταλυμάτων;
Στη φετινή σεζόν κάναμε το καλύτερο που μπορούσαμε, δεδομένων των συνθηκών και κινηθήκαμε ψηλότερα απ’ ό,τι αναμενόταν. Κέρδος είναι ότι καταφέραμε να ανοίξουμε με ασφάλεια και να πάρουμε τα εύσημα διεθνώς, για τη συμβολή μας στην επανεκκίνηση του παγκόσμιου τουρισμού. Το ’21 λειτούργησε το 96% των ξενοδοχείων, όταν το ’20, το αντίστοιχο ποσοστό, ήταν στο 60%. Αυτή είναι η πιο σημαντική επιτυχία που αποδεικνύει πως τα ξενοδοχεία είναι στην πρώτη γραμμή της μάχης για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, συνεχίζοντας την προσφορά τους στην απασχόληση, τις επενδύσεις, την περιφερειακή ανάπτυξη και στα δημόσια έσοδα. Ασφαλώς η επανεκκίνηση δεν ήταν ομοιόμορφη και υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις και ανάμεσα στους προορισμούς και ανάμεσα στις κατηγορίες των ξενοδοχείων.
Καταφέραμε να ανοίξουμε με ασφάλεια και να πάρουμε τα εύσημα διεθνώς για τη συμβολή μας στην επανεκκίνηση του παγκόσμιου τουρισμού.
Ποια είναι τα συμπεράσματά σας από τη μέχρι σήμερα διαχείριση της κρίσης; Ποια μέτρα και πρωτοβουλίες από πλευράς: α) επιχειρήσεων, β) κράτους «δούλεψαν» αποτελεσματικά και ποια όχι; Τι πρέπει/μπορεί να βελτιωθεί;
Αυτό που δουλεύει πάντα είναι η συνεργασία. Ο τουρισμός είναι υπόθεση όλων και όλοι μπορούν και πρέπει να συμβάλλουν στην επιτυχία του, γιατί και τα οφέλη του έχουν αντίκτυπο στο σύνολο της οικονομίας και της κοινωνίας. Γι’ αυτό ακριβώς και το μεγάλο μάθημα από την πανδημία είναι ένα και είναι αυτό που μας βοήθησε να φτάσουμε ώς εδώ. Είναι η απόλυτη προτεραιοποίηση της ασφάλειας και της υγείας και η σχολαστική εφαρμογή των πρωτοκόλλων. Αυτή τη σοβαρότητα με την οποία έγινε η υγειονομική διαχείριση στον τουρισμό, πρέπει να τη διατηρήσουμε ακέραια και το ’22, καθώς τουλάχιστον μέχρι αυτή τη στιγμή που μιλάμε η πανδημία είναι ακόμη εδώ.
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία ποια είναι η εικόνα και οι προβλέψεις για το 2022; Θεωρείτε ικανοποιητική την εξέλιξη των προκρατήσεων: α) από πλευράς ποσότητας, β) από πλευράς τιμών;
Σύμφωνα με την έρευνα του ΙΤΕΠ, το 36% των ξενοδόχων έχει υπογράψει συμβόλαια για το 2022. Εξ αυτών, το 70% με τιμές ίδιες με αυτές του 2021, το 25% με τιμές αυξημένες κατά μέσο όρο 7,1% και το 6% με τιμές μειωμένες κατά μέσο όρο 17,8%. Ωστόσο, είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως μόλις το 9,2% (924 επιχειρήσεις) των ξενοδοχείων έχει υπογράψει συμβόλαια τύπου Commitment για το 2022 κι αυτό ακριβώς δείχνει την αστάθεια που παρατηρείται στις τάσεις των κρατήσεων μέσα σε συνεχιζόμενες συνθήκες αβεβαιότητας.
Πώς εξελίχθηκε και εξελίσσεται ο χειμερινός τουρισμός και ο τουρισμός πόλεων που είχαν τα μεγαλύτερα προβλήματα στο τέλος της τουριστικής σεζόν;
Πράγματι, για τα συνεχούς λειτουργίας ξενοδοχεία των πόλεων όπως και αυτά των ορεινών προορισμών είναι ένας εξαιρετικά δύσκολος χειμώνας. Αυτή τη δύσκολη πραγματικότητα αποτυπώνει και η Εβδομαδιαία Έρευνα του Χειμερινού Ξενοδοχειακού Παρατηρητηρίου του ΙΤΕΠ για τις Επιδόσεις των Ξενοδοχείων, για τις μονάδες Συνεχούς Λειτουργίας, κατά την περίοδο 29/11/21-09/01/22. Στην έρευνα καταγράφεται πως τα ορεινά ξενοδοχεία άνοιξαν σε ποσοστό 97% την περίοδο των εορτών, ενώ κατά την ίδια περίοδο τα αστικά ξενοδοχεία ήταν ανοιχτά σε ποσοστό 77% (1 στα 4 ήταν κλειστά). Επιπλέον, τις εβδομάδες των εορτών, τα ορεινά ξενοδοχεία κατέγραψαν πληρότητες που άγγιξαν το 60%. Αντίστοιχα, τα ξενοδοχεία πόλης λειτούργησαν με εξαιρετικά χαμηλές πληρότητες, –μόλις στο 33% τον Νοέμβριο και συνεχή πτώση– φτάνοντας στο 20% τον Ιανουάριο του 2022. Σημειώνεται πως τα ξενοδοχεία αυτά (ορεινά-αστικά) είναι και αυτά τα οποία καλούνται να λειτουργήσουν εν μέσω του τρέχοντος πανδημικού κύματος, αντιμετωπίζοντας παράλληλα αυξημένα κόστη λειτουργίας, με το κόστος ενέργειας και πρώτων υλών να έχουν πολλαπλασιαστεί, σε συνδυασμό με πολύ χαμηλές τιμές πώλησης δωματίων, με 62 ευρώ κατά μέσο όρο τις εβδομάδες των εορτών.
Ο τουρισμός είναι υπόθεση όλων και όλοι μπορούν και πρέπει να συμβάλλουν στην επιτυχία του, γιατί και τα οφέλη του έχουν αντίκτυπο στο σύνολο της οικονομίας και της κοινωνίας.
Ποιες είναι οι προτεραιότητες στην ατζέντα του ΞΕΕ για το 2022;
Πρώτα απ’ όλα συνεχίζουμε με επιστημονική εγκυρότητα να αποτυπώνουμε την πραγματική κατάσταση του κλάδου. Οι εποχές δεν προσφέρονται για υποθέσεις και προβλέψεις, αλλά για αξιόπιστα και έγκυρα ερευνητικά δεδομένα που θα υπαγορεύουν και τις αναγκαίες προτάσεις δημόσιων πολιτικών για το 2022. Επίσης, ενισχύουμε το κοινωνικό αποτύπωμα των Ελλήνων ξενοδόχων με την ολοκλήρωση των διαδικασιών για τη λειτουργία του «HOTELS FOR» ως φορέα συλλογικής κοινωνικής προσφοράς και συντονισμού των δράσεων κοινωνικής ευθύνης των μελών του ΞΕΕ, με έμφαση σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης του ελληνικού τουριστικού τομέα. Προωθούμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό τόσο σε επίπεδο περαιτέρω ενίσχυσης των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και μιας σταθερής ηλεκτρονικής επικοινωνίας με τα μέλη μας, όσο και με τη διασύνδεση του κλάδου με τις start ups του τουρισμού, αξιοποιώντας τις καλές πρακτικές που έχουν αναδειχθεί μέσα από τον CapsuleT, τον πρώτο επιταχυντή στην Ελλάδα με επίκεντρο τον τουρισμό που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του ΞΕΕ. Επιπλέον, ενισχύουμε την καλλιέργεια της συνείδησης φιλοξενίας στην κοινωνία με την προετοιμασία ειδικών δράσεων, σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς θεσμούς. Τέλος, συνεισφέρουμε με πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση του μεσομακροπρόθεσμου σχεδίου για την επανατοποθέτηση του προϊόντος της ελληνικής Φιλοξενίας, με όρους βιωσιμότητας, ποιότητας και θεματικού εμπλουτισμού. Δράσεις του ΞΕΕ όπως το «Ελληνικό Πρωινό», η προτυποποίηση του σήματος «Boutique Hotel» και το ειδικό πρόγραμμα για τη βιωσιμότητα των ξενοδοχείων, δείχνουν τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε για μια βιώσιμη και ανταγωνιστική ελληνική Φιλοξενία μέσα στην παγκόσμια αγορά.
Παρακαλώ, σχολιάστε τον νέο Τουριστικό Νόμο Ν.4875/2021 και τον Αναπτυξιακό που κατατέθηκε στη Βουλή προς ψήφιση.
Οι διατάξεις του νέου νόμου για τον τουρισμό αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που έχουμε μπροστά μας κι αφορούν σε μια ολοκληρωμένη διαχείριση των προορισμών, στις υποδομές και στην αναβάθμιση της καθημερινότητας των προορισμών, μέσω της συνεργασίας οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και κεντρικής κυβέρνησης. Το στοίχημα είναι ο έγκαιρος σχεδιασμός και η γρήγορη υλοποίηση σημαντικών έργων και αλληλοσυνδεόμενων δράσεων. Σε ό,τι αφορά τον Αναπτυξιακό Νόμο, έχει αποδειχθεί διαχρονικά ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για τις επενδύσεις στον ξενοδοχειακό κλάδο και κατ’ επέκταση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Γι’ αυτό και είναι πάγιο αίτημα του ΞΕΕ η υπαγωγή όλων των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως κατηγορίας, στον Αναπτυξιακό Νόμο. Είναι και ο λόγος που εκδηλώθηκε άμεσα η παρέμβασή μας, όταν από τον νέο νόμο αρχικά εξαιρούνταν τα ξενοδοχεία 3 αστέρων που εντάσσονταν τα 15 τελευταία χρόνια στους αναπτυξιακούς νόμους που προηγήθηκαν. Είναι θετικό το γεγονός πως, τελικά, αναθεωρήθηκε αυτή η εξαίρεση και εντάσσονται πλέον κανονικά, καθώς αντιπροσωπεύουν το 28,11% του συνόλου των ξενοδοχείων της χώρας και συμβάλλουν ενεργά στην απασχόληση με περίπου 30.000 θέσεις εργασίας, κατά κύριο λόγο στην ελληνική περιφέρεια.
