Πολλαπλά “καμπανάκια” κινδύνου τόσο για το παρόν, όσο και το μέλλον της εγχώριας τουριστικής αγοράς “χτυπά” ο κ. Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Aldemar Resorts, σε αποκλειστική συνέντευξή του στην «ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ».
Οι επισημάνσεις του καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων, όπως τον τρόπο που “διαβάζονται” και αποτιμώνται τα στοιχεία περί του τουρισμού, τα προβληματικά οικονομικά μεγέθη του κλάδου, την λειτουργία μιας παράλληλης οικονομίας δύο ταχυτήτων που λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις, την οριζόντια πολιτική φορολογικής εξόντωσης που δύναται να φέρει πολλές και μη αναστρέψιμες εξελίξεις, την αναγκαιότητα εξέλιξης του “sea & sun” προϊόντος δίχως να… αποστειρώνεται η Ελληνική φιλοξενία από τον όρο “Ελληνική”, μέχρι και την ανάγκη οι συλλογικές ιδέες να συνοδεύονται από πλάνο και όχι από επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Κριτικές σκέψεις “to the point”, οι οποίες και μπορούν να αποτελέσουν μια δημιουργική πλατφόρμα προβληματισμού και σχεδιασμού για το τουριστικό μας προϊόν.
Κύριε Αγγελόπουλε, ποια η θέση που θα έπρεπε να κατέχει ο τουρισμός σε ένα μακρόπνοο όσο και μακροχρόνιο σχέδιο ανάπτυξης της χώρας μας; Ποιες είναι οι δράσεις και οι πολιτικές που απαιτούνται ώστε σε πρώτο επίπεδο να παγιωθούν τα μεγέθη του και δευτερευόντως να καρποφορήσουν περαιτέρω, αξιοποιώντας ποικίλες διαστάσεις της ίδιας της τουριστικής βιομηχανίας;
Ξεκινώντας από το τέλος, ο χαρακτηρισμός τουριστική βιομηχανία υποδηλώνει ότι το παραγόμενο είναι προς κατανάλωση, ενώ στην περίπτωση του τουρισμού είναι εμπειρικό και δεν μπορεί να συνοδεύεται από τη λέξη βιομηχανία. Αντιθέτως, ο όρος «οικονομία της Φιλοξενίας» δίνει μια διάσταση περισσότερο προσανατολισμένη στον σύνθετο χαρακτήρα της φιλοξενίας στην Ελλάδα και τις αυτονόητες συνέργειες που οδηγούν στην ολοκληρωμένη εμπειρία αυτής. Μιλώντας, λοιπόν, για μακροχρόνια σχέδια στη χώρα μας, πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα στο δάσος και να σταματήσουμε να… καίμε τα δέντρα.
Από την εποχή μου στο ΣΕΤΕ είχα πει, ενοχλώντας κάποιους, ότι η Marketing Greece ήταν μια λάθος κίνηση, όχι ως ιδέα, αλλά ως υλοποίηση. Κατά τη γνώμη μου, η αλλαγή θα έρθει σε τοπικό επίπεδο κι ύστερα θα κλιμακωθεί σε εθνικό
Στην περίπτωσή μας, τα “δέντρα” είναι οι επιχειρήσεις φιλοξενίας και το “δάσος”, η υπόλοιπη οικονομία στο σύνολό της, που αποδεδειγμένα συνθέτουν την οικονομία της φιλοξενίας και στην Ελλάδα είναι ακρογωνιαίος λίθος της οικονομίας συνολικά! Η «οικονομία της Φιλοξενίας» όπως την ονομάζω, είναι το πλέον βιώσιμο μοντέλο επιχειρηματικού οικοσυστήματος της χώρας μας, αφορά όλους και περιλαμβάνει οικονομικές δραστηριότητες, που εκτείνονται από την οικοδομή και τη μεταποίηση, ως και τον πρωτογενή τομέα. Δίχως άλλο, ο τουρισμός αποτελεί την κύρια εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας. Και για να δικαιώσω όσους τη χαρακτηρίζουν «βαριά βιομηχανία», έχει αδικαιολόγητα φορολογικά και άλλα οικονομικά βάρη και κινδυνεύει να έχει την τύχη της βιομηχανίας. Κάθε διαφορετικός συσχετισμός, θεωρείται – μάλλον- επιπόλαιος. Πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ένα κομμάτι μιας αλυσίδας, το οποίο τροφοδοτεί και τροφοδοτείται από τα υπόλοιπα κομμάτια κι αυτό φαίνεται από τη συμβολή στην απασχόληση και την ευρύτερη οικονομία, κυρίως σε τοπικό επίπεδο.
Πως πρέπει να “μετράμε” τον τουρισμό; Πόσο ασφαλές κριτήριο είναι η επανάπαυση στο πλήθος των αφίξεων;
Οι αφίξεις είναι για τον λαό! Εξ’ ου και χρησιμοποιούνται ως μέγεθος μέτρησης της επιτυχίας κατά κόρον εδώ και χρόνια. Μια αναλυτική προσέγγιση στα νούμερα αφίξεων, διανυκτερεύσεων και ημερήσιας δαπάνης των τουριστών, αποδεικνύει ότι τα οικονομικά μεγέθη του κλάδου, δεν είναι τυχαία προβληματικά. Αναρωτηθείτε, 5% αύξηση στις αφίξεις και 10% μείωση στις διανυκτερεύσεις, δεν σηματοδοτούν αυτόματα μείωση της κίνησης; Αν προσθέσουμε σε αυτό ταξιδιώτες που επιλέγουν καταλύματα χαμηλότερης κατηγορίας ή και καταλύματα από την λεγόμενη σκιώδη οικονομία, δεν σημαίνει χαμηλότερα έσοδα; Στα επίσημα οικονομικά στοιχεία που εξέδωσε η Τράπεζα της Ελλάδας για την περίοδο του 2018, φαίνεται ότι ο αριθμός αφίξεων δίνει άλλη εικόνα από αυτήν των διαμονών.
Δίχως άλλο, ο τουρισμός αποτελεί την κύρια εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας. Και για να δικαιώσω όσους τη χαρακτηρίζουν «βαριά βιομηχανία», έχει αδικαιολόγητα φορολογικά και άλλα οικονομικά βάρη και κινδυνεύει να έχει την τύχη της βιομηχανίας.
Έχουμε περισσότερους τουρίστες από ότι είχαμε το 2017, αλλά λιγότερες διανυκτερεύσεις και λιγότερα έσοδα. Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στην παράλληλη οικονομία δύο ταχυτήτων, που λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις. Από τη μία έχουμε τον νόμιμο επιχειρηματία ξενοδόχο που οποιαδήποτε κίνησή του καταγράφεται και έχει συνέπειες και από την άλλη έχουμε την οικονομία διαμοιρασμού, που σε εθνικό επίπεδο κινείται ανεξέλεγκτα και εντελώς ανεξάρτητα. Σε διεθνές επίπεδο βλέπουμε καταιγισμό αντιδράσεων και πολιτική παρέμβαση αντίστοιχη με αυτή που θα περιμέναμε και στην Ελλάδα. Σίγουρα θα έχουμε εξελίξεις και εδώ, πιθανόν μετά τις εκλογές και όχι πριν. Πρέπει να αποδεχτούμε ότι, οποιαδήποτε απώλεια εσόδων έχει αντίκτυπο στην οικονομία του κράτους και αφήνει αρνητικό αποτύπωμα στην κοινωνία.
Ο τουρισμός δείχνει να κατέχει βαρύνουσα σημασία στους πάσης φύσεως κρατικούς σχεδιασμούς, σε επίπεδο δηλώσεων και καλών προθέσεων. Επί του πρακτέου, αντιμετωπίζεται ως η… χρυσοφόρος όρνιθα, υπερφορολογώντας τη λειτουργία της. Πόσο μπορεί να διατηρηθεί αυτή η κατάσταση;
Οι μόνες φωνές που ακούω, είναι αυτές των ξενοδόχων, αφού οι αναφορές στον τουρισμό, έχουν χαρακτήρα θριαμβολογίας και όχι πολιτικής και σχεδιασμού. Εισφορές, φόροι και άλλα πολλά, δημιουργούν αβάσταχτα βάρη τα οποία πολλοί αδυνατούν να σηκώσουν, αλλά στοιχειοθετούν μια ευήκοη πολιτική. Να θυμίσω εδώ, ότι από τα 9,500 ξενοδοχεία περίπου, τα 8,500 είναι κάτω από 50 δωμάτια και αποτελούν μικρές επιχειρήσεις συναδέλφων που πιστεύουν στην φιλοξενία. Η οριζόντια πολιτική εξόντωσης θα φέρει πολλές και μη αναστρέψιμες εξελίξεις σε μια χώρα που ζει από τον τουρισμό. Είναι απαραίτητη και χωρίς εκπτώσεις και μικροπολιτικές, μια αντιμετώπιση του τουρισμού ως κινητήριας δύναμης της ελληνικής οικονομίας και όχι ως άλλοθι για εξόντωση της περηφάνειας του να είσαι Έλληνας, φιλόξενος και δημιουργικός.
