Η επιβατική κίνηση στο ευρωπαϊκό δίκτυο αεροδρομίων αυξήθηκε κατά 12,1% το γ’ τρίμηνο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, παρά τα συνεχιζόμενα υψηλότερα σε τιμή αεροπορικά εισιτήρια και τις διαρκείς πιέσεις από τον αυξανόμενο πληθωρισμό, σύμφωνα με τη νέα έκθεση της ACI Europe.
Κατά τη διάρκεια του γ’ τριμήνου το Λονδίνο-Heathrow – το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Ευρώπης σε όγκο επιβατών – ξεπέρασε τις επιδόσεις κυκλοφορίας του 2019 για πρώτη φορά από την έναρξη της πανδημίας COVID-19 και σχεδόν τα μισά αεροδρόμια της Ευρώπης ανέκτησαν τον όγκο κίνησης του 2019 ( 48%).
Ο Olivier Jankovec, γενικός διευθυντής της ACI Europe, σχολίασε:
“Η καλοκαιρινή περίοδος αιχμής έφερε τα αεροδρόμια της Ευρώπης ακόμη πιο κοντά στην πλήρη ανάκαμψη της επιβατικής κίνησης, με τη ζήτηση να αψηφά σε μεγάλο βαθμό τις πληθωριστικές πιέσεις, τα πολύ υψηλότερα αεροπορικά εισιτήρια και τις γεωπολιτικές εντάσεις. Ωστόσο, πέρα από τα θετικά στοιχεία, υπήρξαν σημαντικές διακυμάνσεις στην απόδοση της κυκλοφορίας τόσο στις εθνικές όσο και στις μεμονωμένες αγορές αεροδρομίων. Αυτά αντικατοπτρίζουν τον αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία και γενικότερα τις διαρθρωτικές αλλαγές στην αεροπορική αγορά. Τα ταξίδια αναψυχής αλλά και η μίξη ταξιδιών δουλειάς και διασκέδασης είναι στην κορυφή, εξακολουθώντας να επικεντρώνονται κυρίως σε ενδοευρωπαϊκές και διατλαντικές διαδρομές – και σε μεγάλο βαθμό καθοδηγούνται από την επέκταση της χωρητικότητας από τις Ultra-Low Cost Carriers”.
Και πρόσθεσε: “Αυτή η πραγματικότητα της αγοράς αερομεταφορών συνοδεύεται από αυξημένες ανταγωνιστικές πιέσεις για τα αεροδρόμια και συνεχείς οικονομικές προκλήσεις. Σε αντίθεση με τις αεροπορικές εταιρείες που βελτίωσαν την τιμολογιακή τους ισχύ και σημειώνουν κέρδη ρεκόρ, τα αεροδρόμια εξακολουθούν να αγωνίζονται να αντανακλούν τις πληθωριστικές πιέσεις στις χρεώσεις των χρηστών τους – και η κερδοφορία τους παραμένει κάτω από αυτό που απαιτείται για την κάλυψη των επενδυτικών τους αναγκών”.
Η αγορά EU+ δείχνει ενδυνάμωση
Το γ’ τρίμηνο, τα αεροδρόμια της ΕΕ+1 πλησίασαν τα επίπεδα επιβατικής κίνησης του 2019, με μόλις -4,2% χαμηλότερα. Αυτό σηματοδοτεί ένα σημαντικό επίτευγμα, καθώς η αγορά της ΕΕ+ πλησιάζει τώρα την υπόλοιπη Ευρώπη2 (+2,9%), η οποία προηγουμένως ξεπέρασε την ανάκαμψη της εναέριας κυκλοφορίας.
Πράγματι, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, η αγορά της ΕΕ+ (+11,9%) και η υπόλοιπη Ευρώπη (+13,1%) παρουσίασαν αύξηση της επιβατικής κίνησης με παρόμοιο ρυθμό το γ’ τρίμηνο.
Μεταξύ των αεροδρομίων ΕΕ+, η καλύτερη ανάκαμψη της επιβατικής κίνησης το γ’ τρίμηνο έως το 2019 σημειώθηκε από τα αεροδρόμια του Λουξεμβούργου (+13,3%), της Ελλάδας (+12,9%), της Πορτογαλίας (+11,0%), της Μάλτας (+6,5%) και της Κροατίας (+ 6,4%).
Στο άλλο άκρο του φάσματος, επηρεασμένοι ακόμη από τον πόλεμο στην Ουκρανία και το κλείσιμο του ρωσικού εναέριου χώρου για τις αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ, τα αεροδρόμια της Φινλανδίας (-32,8%) παρέμειναν πολύ κάτω από τα επίπεδα επιβατικής κίνησης πριν από την πανδημία. Άλλες χώρες της ΕΕ+ που επίσης υστέρησαν στην ανάκαμψή τους και παρέμειναν περισσότερο από 15% πίσω από τα επίπεδά τους στο γ’ τρίμηνο του 2019, περιλαμβάνουν τη Σλοβενία (-26,1%), τη Σουηδία (-21,1%), τη Βουλγαρία (-19,6%), τη Γερμανία (-18,3%), τη Λετονία (-16,8%) και την Τσεχία (-15,6%).
Τα αεροδρόμια στην υπόλοιπη Ευρώπη συνέχισαν να επιδεικνύουν αξιοσημείωτο δυναμισμό το γ’ τρίμηνο, με εξαίρεση εκείνα της Ουκρανίας που έχουν χάσει όλη την εμπορική εναέρια κυκλοφορία από τον Φεβρουάριο του 2022.
Μεταξύ των μεγαλύτερων χωρών, τα αεροδρόμια της Τουρκίας ξεπέρασαν τα επίπεδα του γ’ τριμήνου του 2019 κατά +6%, ενώ τα ρωσικά αεροδρόμια ανέφεραν στο -0,6%.
Τα αεροδρόμια στο Ισραήλ (-0,1%) επρόκειτο να επιτύχουν πλήρη ανάκαμψη στα επίπεδα πριν από την πανδημία (γ’ τρίμηνο 2019), μια επίδοση που έχει πλέον υπονομευθεί από τη σύγκρουση που ξέσπασε τον περασμένο μήνα.
Οι αξιοσημείωτες ισχυρές επιδόσεις στην περιοχή περιλαμβάνουν αεροδρόμια στην Αλβανία (+114,9%) που ενισχύονται από την επέκταση των αερομεταφορέων Ultra-Low Cost – καθώς και αεροδρόμια στο Ουζμπεκιστάν (+99,9%), την Αρμενία (+70,9%) και το Καζακστάν (+46,3%) όλα επωφελούνται από τις μετατοπίσεις της κυκλοφορίας στον απόηχο του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Μοτίβα ανάκτησης που διαμορφώνουν την απόδοση του αεροδρομίου
Η επιβατική κίνηση στα κορυφαία 5 ευρωπαϊκά αεροδρόμια) αυξήθηκε κατά 14,7% το γ΄τρίμηνο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, αλλά εξακολουθεί να υστερεί κατά -4,7% κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδά τους στο γ’ τρίμηνο του 2019.
Το Λονδίνο-Heathrow εξασφάλισε την κορυφαία θέση του κατά το γ’ τρίμηνο, με αξιοσημείωτη αύξηση 22,9% σε ετήσια βάση στην επιβατική κίνηση. Ξεπέρασε τα επίπεδα του 2019, κυρίως λόγω των ισχυρών επιδόσεων τον Σεπτέμβριο (+4,4%).
Η Κωνσταντινούπολη ήρθε δεύτερη, με σχεδόν ισοπαλία, μόλις 0,7% πίσω από το Heathrow– με λιγότερους από 200.000 επιβάτες. Η επιβατική κίνηση αυξήθηκε κατά 10,8% σε σύγκριση με το γ’ τρίμηνο του 2021 και διαμορφώθηκε στο εντυπωσιακό +14,1% πάνω από τα προ πανδημίας (γ’ τρίμηνο 2019) επίπεδά της.
Το Παρίσι-CDG κατείχε σταθερά τρίτη θέση, με την κίνηση να αυξάνεται 9,5% ετησίως και στο -12,2% κάτω από τον όγκο της πριν από την πανδημία (γ’ τρίμηνο 2019)
Το Άμστερνταμ-Schiphol (+13,6% σε ετήσια βάση | -10,9% έναντι του γ’ τριμήνου 2019) και η Φρανκφούρτη (+16,9% σε ετήσια βάση | -14,1% έναντι του γ’ τριμήνου 2019) στην τέταρτη και πέμπτη θέση, αντίστοιχα.
Η απόδοση της επιβατικής κίνησης άλλων μεγάλων αεροδρομίων το γ’ τρίμηνο αντανακλούσε επίσης μια καλοκαιρινή ανάκαμψη που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ενδοευρωπαϊκές και υπερατλαντικές διαδρομές, που κυριαρχείται από τη ζήτηση αναψυχής και καθοδηγείται σε μεγάλο βαθμό από την επέκταση των αερομεταφορέων Ultra-Low Cost:
Αθήνα (+10,2%), Κωνσταντινούπολη-Sabiha Gökçen (+8,2%), Λισαβόνα (+5,6%), Παρίσι-Orly (+8,7%), Πάλμα ντε Μαγιόρκα (+2,9%), Λονδίνο-Stansted (+1,3%) , Δουβλίνο (+1,0%) και Αττάλεια (+0,9%) ξεπέρασαν όλα τα επίπεδά τους στο γ’ τρίμηνο του 2019.
Ενώ εξακολουθεί να παραμένει –5,2% κάτω από τους όγκους πριν από την πανδημία (γ΄τρίμηνο 2019), η ανάκαμψη του Rome-FCO επιταχύνθηκε, καθώς ο ιταλικός κόμβος πέτυχε την ταχύτερη ανάπτυξη από έτος σε έτος μεταξύ των κορυφαίων 20 αεροδρομίων, με αξιοσημείωτο +26,1%.
Τα περιφερειακά αεροδρόμια κλέβουν την παράσταση
Σε αντίθεση με τα μεγάλα, τα περιφερειακά και μικρότερα αεροδρόμια3 ξεπέρασαν τον όγκο επιβατών τους από το γ’ τρίμηνο του 2019 κατά ένα εντυπωσιακό +4%. Αυτό το επίτευγμα αντανακλά επίσης τη δυναμική ανάκαμψης που καθοδηγείται από τα ταξίδια αναψυχής και τα ενδοευρωπαϊκά ταξίδια, καθώς και τη σημαντική αύξηση της χωρητικότητας των μεταφορέων Ultra-Low-Cost.
Ωστόσο, υπήρξαν σημαντικές αποκλίσεις στην απόδοση μεταξύ των περιφερειακών αεροδρομίων. Όσα εξυπηρετούν δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς και βασίζονται σε αερομεταφορείς χαμηλού κόστους αντιμετώπισαν όγκους επιβατών που ξεπέρασαν τα προ της πανδημίας επίπεδα (γ’ τρίμηνο 2019), με πολλά να σπάνε απόλυτα ρεκόρ. Αξιοσημείωτα παραδείγματα περιλαμβάνουν τα αεροδρόμια Τράπανι (+378%), Περούτζια (+194%), Ζαντάρ (+155,7%), Τίρανα (+114,9%), Κουτάισι (+107,4%), Σαμαρκάνδη (+99,9%), Μέμινγκεν (+89,6%) ), Paris-Beauvais (+44,5%), Funchal (+42,3%), Oviedo (+38,9%), Brno (+35,6%) και Σαντορίνη (+30%).
Η δυναμική της κυκλοφορίας παραμένει σταθερή τον Σεπτέμβριο
Τον Σεπτέμβριο, η επιβατική κίνηση στο ευρωπαϊκό δίκτυο αεροδρομίων διαμορφώθηκε στο +12,1% πάνω από τα επίπεδα του 2022 και στο -3,0% σε σύγκριση με το 2019. Τα αεροδρόμια στην αγορά της ΕΕ+ συνέχισαν να βελτιώνονται, φτάνοντας το -3,9% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2019. Τα αεροδρόμια στην υπόλοιπη Ευρώπη σημείωσαν άνοδο +2,0% πάνω από τον Σεπτέμβριο του 2019. Οι μετακινήσεις αεροσκαφών αυξήθηκαν κατά 7,8% το γ’ τρίμηνο στο ευρωπαϊκό δίκτυο αεροδρομίων σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, με τα αεροδρόμια στην αγορά της ΕΕ+ να παρουσιάζουν αύξηση 7%, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη +12,1%.
Αποτελέσματα ανά ομάδες αεροδρομίων
Σε όλο το γ’ τρίμηνο, αεροδρόμια που υποδέχονται περισσότερους από 25 εκατ. επιβάτες ετησίως (Ομάδα 1), αεροδρόμια που υποδέχονται μεταξύ 10 και 25 εκατ. επιβάτες (Ομάδα 2), αεροδρόμια που υποδέχονται μεταξύ 5 και 10 εκατ. επιβάτες (Ομάδα 3), αεροδρόμια που υποδέχονται μεταξύ 1 εκατομμύριο και 5 εκατ. επιβάτες ετησίως (Ομάδα 4) και αεροδρόμια που υποδέχονται μεταξύ 100.000 και 1 εκατ. επιβάτες (Ομάδα 5) ανέφεραν μέση μεταβολή -6,0%, -8,0%, +5,6%, +3,4% και +7,4% αντίστοιχα, σε σύγκριση με τα επίπεδα κυκλοφορίας πριν από την πανδημία (γ’ τρίμηνο 2019). Τα αεροδρόμια που ανέφεραν τις υψηλότερες αυξήσεις στην επιβατική κίνηση για το γ’ τρίμηνο του 2023 (σε σύγκριση με το γ’ τρίμηνο του 2022) έχουν ως εξής:
Ομάδα 1: Κωνσταντινούπολη (+14,1%), Αθήνα (+10,2%), Παρίσι ORY (+8,7%), Istanbul SAW (+8,2%), Λισαβόνα (+5,6%).
Ομάδα 2: Νάπολη (+21,4%), Πόρτο (+18,4%), Μπέργκαμο (+11,6%), Μαρσέιγ (+10,4%), Μάλαγα (+10,2%).
Ομάδα 3: Σότσι (+115,8%), Αλμάτι (+51,8%), Αστάνα (+39,8%), Βελιγράδι (+24,6%), Βαλένθια (+20,6%).
Ομάδα 4: Τίρανα (+114,9%), Μέμινγκεν (+89,6%), Ερεβάν (+70,9%), Μποβέ (+44,5%), Φουνσάλ (+42,3%).
Ομάδα 5: Τράπανι (+378,0%), Περούτζια (+194,0%), Ζαντάρ (+155,7%), Κουτάισι (+107,4%), Σαμαρκάνδη (+99,9%).
