Ο επιχειρηματίας και η επιχείρηση δεν είναι «ένα και το αυτό»! Στο άρθρο που ακολουθεί, μπορείτε να δείτε τις διαφορές μεταξύ του επιχειρηματικού και του personal brand.
Του Θέμη Σαρανταένα, συμβούλου Marketing
Δεν είναι αυτό που νομίζεις!
Εάν είστε επιχειρηματίας, και ιδιαίτερα άνθρωπος της εστίασης, είναι πολύ πιθανό να περνάτε στην επιχείρησή σας διψήφιο αριθμό ωρών κάθε μέρα και να εργάζεστε ακόμη και τα Σαββατοκύριακα. Μάλιστα, για πολλούς από εσάς τα Σαββατοκύριακα ίσως είναι και το πιο κρίσιμο διήμερο της εβδομάδας, όσον αφορά τον τζίρο σας, οδηγώντας σας πολλές φορές στη φράση «Έχω ξεχάσει τι θα πει διήμερο» (και δυστυχώς, μαζί με εσάς, το έχει ξεχάσει και η οικογένειά σας). Για να το πούμε αλλιώς, η επιχείρησή σας είναι, σχεδόν κυριολεκτικά, η ζωή σας. Όμως, δεν πρέπει και η ζωή σας να είναι η επιχείρησή σας. Τι εννοώ; Υπάρχει μια «κόκκινη γραμμή» μεταξύ της επιχειρηματικής σας περσόνας και αυτού που χαρακτηρίζει εσάς ως άνθρωπο, με ιδέες, απόψεις, πεποιθήσεις, δόγματα κ.λπ. Είναι καλό να μην περνάτε αυτή την κόκκινη γραμμή, και ας δούμε πώς θα τα καταφέρετε.
Business and personal brand
Εάν σκέφτεστε ότι brand θεωρείται κάτι που έχει λογότυπο, σφραγίδα επιχείρησης, ταμπέλα, εσπρεσομηχανή, τυροπιτιέρα και συχνούς ελέγχους από το υγειονομικό, σκεφτείτε το ξανά. Γιατί, τα πάντα είναι brand! Όταν συστήνεστε, σχολιάζετε, τοποθετείστε, συμφωνείτε, διαφωνείτε, επικρίνετε, επιβραβεύετε κ.λπ., δεν κάνετε τίποτα άλλο από το να δείχνετε στον κόσμο το προσωπικό σας brand – το οποίο όμως δεν πρέπει, για κανένα λόγο, να συγχέεται με το επιχειρηματικό σας brand.
Το σύνηθες σφάλμα
Το πιο συνηθισμένο λάθος, όταν τα όρια μεταξύ business και personal brand είναι δυσδιάκριτα, είναι η τοποθέτησή σας ή η εκφορά άποψης και γνώμης με τον μανδύα του business brand σας. Ειλικρινά, όταν είστε στη συνέλευση του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, είναι προτιμότερο να μιλήσετε ως πατέρας του μικρού Γιαννάκη Αλεξίου παρά ως ιδιοκτήτης του café ή του εστιατορίου Αλεξίου. Θα ολισθήσετε επικίνδυνα. Αυτό ισχύει και για όλες τις άλλες περιπτώσεις -και είναι χιλιάδες- όπου καλείστε να τοποθετηθείτε προσωπικά, αλλά εσείς (κακώς) τοποθετείστε με την επαγγελματική σας ιδιότητα. Δεν χρειάζεται να υπογράφετε κάθε σας tweet με hashtag #cafeAlexiou. Δεν υπάρχει λόγος η φωτογραφία προφίλ σας στο Facebook να είναι το λογότυπο Αλεξίου δίπλα σε έναν flat white με γάλα βρόμης. Και τόσα ακόμα.
Γιατί όμως είναι λάθος;
Γιατί όμως είναι λάθος να πριμοδοτείτε το business brand σας με κάθε ευκαιρία; Είναι σχεδόν σαν να ακούω κάποιους από εσάς: «Εσείς, κύριε Σαρανταένα, ως πιστοποιημένος Σύμβουλος Επιχειρήσεων, μας λέτε ότι το branding είναι η νούμερο ένα υποχρέωσή μας. Τι κακό υπάρχει στο να μάθουν το brand μου και άνθρωποι που το αγνοούν;» Η απάντηση είναι ότι οι θέσεις της επιχείρησης και οι δικές σας μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικές και, μάλιστα, πολλές φορές αντικρουόμενες. Και επιπλέον, οι προσωπικές σας θέσεις είναι σχεδόν σίγουρο ότι απορρίπτονται από κάποιο ποσοστό (ίσως και από την πλειονότητα) των πελατών σας. Το γεγονός ότι κάθε πρωί παίρνουν τον φρέντο εσπρέσο τους από εσάς δεν σημαίνει ότι βλέπουν τη ζωή όπως τη βλέπετε εσείς. Είναι πολλές φορές πιο πιθανό να βλάψετε τη μάρκα σας με προσωπικές τοποθετήσεις (ιδίως για όχι mainstream αλλά για παράδειγμα πολιτικά, θρησκευτικά, κοινωνικά θέματα), παρά να ωφεληθείτε από το μικρό branding που θα κάνετε.
Και ο Elon Musk πώς το κάνει;
Ίσως κάποιοι μου πείτε, και δεν θα έχετε άδικο, ότι ο Elon Musk έχει μπλέξει την Tesla, τη SpaceX, το Twitter, την προσωπική του ζωή και τις αντισυμβατικές του πεποιθήσεις και συνεντεύξεις σε ένα τεράστιο κουβάρι – και δεν φαίνεται να βγαίνει χαμένος. Η απάντηση είναι πολλές φορές βγαίνει χαμένος, με τη μετοχή της Tesla να κατρακυλά συχνά μετά από κάποια άστοχη δήλωση. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Elon πρόσφατα μπήκε στο βιβλίο Γκίνες για το μεγαλύτερο ποσό χρημάτων που χάθηκε από ένα άτομο: κάπου μεταξύ 180 και 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα σε ένα χρόνο. Εσείς πόσα είστε διατεθειμένοι να χάσετε; Επιπλέον, ο Νοτιοαφρικανός entrepreneur είναι ένας μύθος που επιβεβαιώνει τον κανόνα. Είναι ένας και μοναδικός. Εάν το Café Alexiou γίνει η αλυσίδα που ίσως έχετε οραματιστεί, αφήνοντας πίσω της τα Starbucks, τα Nero, τα Pret και τα Paul, εδώ είμαστε για να το ξανασυζητήσουμε.
Πρακτικές συμβουλές
Για να απεγκλωβίσετε (και πολλές φορές να σώσετε) το business brand από το personal brand, ακολουθήστε τις παρακάτω πρακτικές συμβουλές μου.
• Τα social της επιχείρησης αφορούν την επιχείρηση
Κανόνας #01 και απαράβατος. Όχι, ΔΕΝ χρειάζεται να ποστάρετε στον εταιρικό λογαριασμό σας στο Instagram τη φωτογραφία από το χιονοδρομικό στο Μαίναλο που είχε τόσο χιόνι – ούτε τα παϊδάκια που καταβροχθίσατε στη συνέχεια συν γυναιξί και τέκνοις στη διπλανή Βυτίνα. Αυτά είναι πράγματα που ενδιαφέρουν τους φίλους σας (και αυτό με ερωτηματικό). Οι πελάτες σας δεν ενδιαφέρονται στο παραμικρό.
• Δανειστείτε από το business για το personal
Καταλαβαίνω πάρα πολύ καλά τι σημαίνει ζωή στην εστίαση. Ξυπνάτε και σκέφτεστε τον λογαριασμό της ενέργειας. Τον διανομέα που αρρώστησε χθες ξαφνικά και πρέπει σήμερα κάποιος να τον καλύψει. Τα προϊόντα στο ράφι που δεν τραβάνε και η ημερομηνία λήξης τους πλησιάζει. Ίσως σας είναι δύσκολο να απεμπλακείτε από την επιχειρηματική σας ιδιότητα όταν διαποτίζει σχεδόν κάθε στιγμή της ζωής σας. Ωστόσο, μπορείτε να κάνετε το εξής: χρησιμοποιήστε την επαγγελματική σας πείρα, εμπειρία και γνώση για να τονώσετε το personal brand σας. Για να επιστρέψουμε στο παράδειγμα του café Alexiou, εάν η προστασία του περιβάλλοντος είναι μέσα στα προσωπικά σας ενδιαφέροντα, γιατί να μην ποστάρετε ένα ωραίο video στο YouTube για το πώς τα χάρτινα καλαμάκια μπορούν να προστατεύσουν τη φύση;
ΙΔΕΑ: Δημιουργήστε το δικό σας domain
Όταν λέω το δικό σας, εννοώ το δικό σας με ονοματεπώνυμο (όπως για παράδειγμα θα ήταν το sarantaenas.com). Για ανθρώπους εξωστρεφείς και δραστήριους, όπως είναι η πλειονότητα των επιχειρηματιών, ένα προσωπικό domain όπου μπορούν να «ξεκλειδώσουν» κάθε τους επιθυμία ή ακόμη και να «απασφαλίσουν» είναι η βαλβίδα ασφαλείας που χρειάζονται. Το domain σας μπορεί να είναι ένα blog, ένα mini site ή μια τεράστια συλλογή φωτογραφιών. Μπορεί να το ενημερώνετε κάθε μέρα, πολλές φορές τη μέρα ή μία μέρα το μήνα. Μπορείτε ακόμη και να το παρατήσετε, εάν το βαρεθείτε. Δικό σας είναι, ό,τι θέλετε το κάνετε. Το σίγουρο είναι ότι το domain σας θα σας βοηθήσει να κρατήσετε την επιχειρηματική σας digital παρουσία ανέγγιχτη από προσωπικές ιδέες, απόψεις ή, πολλές φορές, και εμμονές.
