Οδηγός Επιδοτήσεων για Τουριστικές Επιχειρήσεις και Επιχειρήσεις Εστίασης. Ευκαιρίες για άντληση ρευστότητας
του Γεράσιμου Μαγδαληνού, Head of Public Funding, BSS Σύμβουλοι Επιχειρήσεων
Προγράμματα που τρέχουν και που αναμένονται
Το τρέχον έτος ξεκίνησε η εξειδίκευση του ΕΣΠΑ 2021-2027 και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σε επιμέρους δράσεις που αφορούν τον ιδιωτικό τομέα. Μέχρι στιγμής, οι δράσεις που έχουν προκηρυχθεί στο νέο πλαίσιο είναι οι εξής:
ΕΣΠΑ
• Αναπτυξιακός Νόμος 4887/22, Καθεστώς Μεταποίησης και Εφοδιαστικής Αλυσίδας
• Αναπτυξιακός Νόμος 4887/22, Καθεστώς Τουρισμού
• Αναπτυξιακός Νόμος 4887/22, Καθεστώς Αγροδιατροφής
• Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ (προδημοσίευση)
• Στήριξη νεοφυών επιχειρήσεων Εθνικού Μητρώου «Elevate Greece» Β΄ κύκλος
• Επιχορήγηση επιχειρήσεων παροχής λογιστικών και φοροτεχνικών υπηρεσιών (προδημοσίευση)
Ταμείο Ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΤΑΑ)
• Δάνεια με επιδοτούμενο επιτόκιο (Go beyond)
• Ελλάδα 2.0 «Ανάπτυξη Ψηφιακών Προϊόντων και Υπηρεσιών»
• Ελλάδα 2.0 Ψηφιακά Εργαλεία ΜΜΕ
• Ελλάδα 2.0 Έξυπνη Μεταποίηση (προδημοσίευση)
• Εξοικονομώ – Επιχειρώ (προδημοσίευση)
Από τον παραπάνω κατάλογο δράσεων (έχουν παραληφθεί κάποιες που έχουν ήδη ολοκληρωθεί ή αφορούν κυρίως τον πρωτογενή τομέα) προκύπτει ότι αρχίζει να δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο πλέγμα που αφορά άμεσα ή έμμεσα τον τουριστικό τομέα.
Παραδοσιακό στήριγμα του ποιοτικού εκσυγχρονισμού του τομέα αποτελεί ο Αναπτυξιακός Νόμος, που στη νέα του μορφή ενισχύει επενδύσεις σε ξενοδοχεία τεσσάρων και πέντε αστέρων, καθώς και ολοκληρωμένες λύσεις εκσυγχρονισμού ξενοδοχείων τριών αστέρων. Οι τουριστικές επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα συνδυασμού της επιδότησης ή φορολογικής απαλλαγής που παρέχεται από το καθεστώς τουρισμού του Νόμου 4887, με χαμηλότοκη δανειοδότηση της επένδυσης, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ). Το δανειοδοτικό αυτό πλαίσιο έχει προεγκρίνει την επιλεξιμότητα των τουριστικών επενδύσεων σε σχέση με τα κριτήρια αξιολόγησης που χρησιμοποιεί (πυλώνας εξωστρέφειας), ασχέτως μεγέθους και χαρακτηριστικών της κάθε επένδυσης.
Με τα παραπάνω δεδομένα, οι τουριστικές επιχειρήσεις μπορούν να συνδυάσουν δύο εξαιρετικά ευνοϊκά καθεστώτα που παρέχουν ρευστότητα και επιχορηγήσεις με στόχο την υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων. Μοναδικό αρνητικό, μέχρι στιγμής, στοιχείο είναι ο χαμηλός προϋπολογισμός των πρώτων κύκλων, σε σχέση πάντα με το ενδιαφέρον που έχουν εκφράσει οι επιχειρήσεις του κλάδου.
Πέρα από τα παραπάνω εργαλεία, τα ξενοδοχεία μπορούν να αξιοποιήσουν, συμπληρωματικά, τη δράση εξοικονομώ για την αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών και του μηχανολογικού εξοπλισμού τους, όπως και τις δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού (ψηφιακά εργαλεία) για την αγορά λογισμικού. Στον τομέα της εστίασης και των τουριστικών καταλυμάτων, το πλαίσιο επιχορηγήσεων που παραδοσιακά εξειδικεύεται μέσω δράσεων του ΕΣΠΑ δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί και αναμένεται στις αρχές του επόμενου έτους. Τα χαμηλότοκα δάνεια μέσω του ΤΑΑ είναι άμεσα διαθέσιμα. Και αυτές οι επιχειρήσεις μπορούν να αξιοποιήσουν τις γενικές δράσεις που αναφέρθηκαν για τα ξενοδοχεία, σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας και την αγορά ψηφιακών εργαλείων.
Επιδοτήσεις – Χρηματοδοτήσεις Επιχειρήσεων
6 Χρήσιμες συμβουλές
Έχοντας παρουσιάσει συνοπτικά τις δράσεις που έχουν προκηρυχθεί και προδημοσιευτεί, θα επιχειρήσουμε να δώσουμε μερικές γενικές οδηγίες, με σκοπό να βοηθήσουμε τους επιχειρηματίες να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που είναι σήμερα διαθέσιμες και αναμένονται από πλευράς δανειοδοτήσεων και επιχορηγήσεων την επόμενη πενταετία:
Ωριμάστε
1. Βοηθήστε τις επενδύσεις που σχεδιάζετε να «ωριμάσουν»
Λόγω του διαρκώς αυξανόμενου ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων για την ένταξη σε προγράμματα επιχορηγήσεων, σημαντικό ρόλο παίζει η ετοιμότητα κάθε φορέα να υλοποιήσει άμεσα την επένδυση που παρουσιάζει. Σε αυτή την κατεύθυνση, παρέχονται σημαντικά βαθμολογικά προνόμια σε όσους διαθέτουν ήδη κατάλληλη έκταση για την υλοποίηση της επένδυσης, καθώς και σε όσους έχουν ήδη προβεί στην αδειοδότησή της.
Διασφαλίστε
2. Διασφαλίστε το χρηματοδοτικό σχήμα υλοποίησης του έργου
Προκειμένου να διασφαλιστεί η υλοποίηση ενός έργου, απαιτείται η προσκόμιση αποδείξεων διαθεσιμότητας των ίδιων και δανειακών κεφαλαίων που θα χρησιμοποιηθούν. Συνεπώς, ο επενδυτής πρέπει να προετοιμάσει έγκαιρα ένα αναλυτικό επιχειρηματικό πλάνο που θα παρουσιάσει στην τράπεζά του και να συζητήσει μαζί της την χρηματοδότησή του.
Εξετάστε
3. Εξετάστε την ευαισθησία των παραδοχών του βασικού επιχειρηματικού σχεδίου σας
Τα τελευταία χρόνια μάς δίδαξαν με σκληρό τρόπο τη σημασία της ύπαρξης εναλλακτικών σεναρίων, καθώς και την ανάγκη εξέτασης της ευαισθησίας των βασικών παραδοχών που χρησιμοποιούμε στην εκπόνηση των επιχειρηματικών μας σχεδίων. Η υλοποίηση νέων επενδύσεων αποτελεί μια κομβική στιγμή για την επανεξέταση των ευκαιριών και προκλήσεων που παρουσιάζει το κάθε επιχειρηματικό περιβάλλον, όπως και των δυνατών και αδύνατων σημείων κάθε επιχείρησης.
Εκτιμήστε
4. Εκτιμήστε τον ορίζοντα υλοποίησης κάθε έργου
Λόγω σημαντικών ελλείψεων σε σειρά προϊόντων, αλλά και φόρτου εργασίας πολλών κατασκευαστών λόγω ανειλημμένων έργων, σε πολλές περιοχές ο χρόνος ολοκλήρωσης επενδύσεων μπορεί να αγγίξει ή ακόμα και να ξεπεράσει την τριετία. Καθώς τα περισσότερα προγράμματα ολοκληρώνονται σε δύο έτη, οι καθυστερήσεις υλοποίησης μπορούν δυνητικά να οδηγήσουν σε απένταξη επενδύσεων.
Συνδυάστε
5. Συνδυάστε τις δυνατότητες όλων των προσφερόμενων εργαλείων
Η νέα στρατηγική επιχορηγήσεων επιτρέπει τον συνδυασμό πολλών ετερογενών εργαλείων, με σκοπό τη βελτιστοποίηση του οφέλους για τον επενδυτή.
Αξιοποιήστε
6. Αξιοποιήστε τις γνώσεις εξειδικευμένων στο αντικείμενο συμβούλων
Η υποβολή και παρακολούθηση επιχορηγούμενων προγραμμάτων και η δημιουργία ολοκληρωμένων επιχειρηματικών πλάνων απαιτούν σημαντική σχετική τεχνογνωσία και εμπειρία, που πολλές φορές απουσιάζει από την επιχείρηση. Απαιτεί επίσης σημαντικό χρόνο απασχόλησης και μια τρίτη ουδέτερη ματιά στην αξιολόγηση βασικών υποθέσεων, που συχνά τα στελέχη μιας επιχείρησης παραγνωρίζουν, λόγω της καθημερινής τους τριβής με το αντικείμενο. Η συνεργασία με εξειδικευμένους συμβούλους επιτρέπει την ανάπτυξη σημαντικών συνεργιών και την αξιοποίηση ευκαιριών που πολλές φορές περνούν απαρατήρητες.
Η BSS διαθέτει σημαντική τεχνογνωσία στην παρακολούθηση συγχρηματοδοτούμενων έργων, καθώς και στη χρηματοδότηση επενδύσεων. Τα στελέχη του τμήματος συγχρηματοδοτούμενων έργων, σε συνεργασία με εξειδικευμένα τραπεζικά στελέχη του τμήματος χρηματοδοτήσεων, καλύπτουν με ολοκληρωμένο τρόπο τις ανάγκες κάθε τουριστικής επιχείρησης.
